Summary
Samenvatting hoofdstuk 6 Basiskennis taalonderwijs, ISBN: 9789001854652 kennisbasis Nederlands
- Course
- Institution
- Book
Korte samenvatting van hoofdstuk zes uit Basiskennis taalonderwijs, ISBN: 4652.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: fennasevenich • 3 year ago
By: mjdekort • 3 year ago
Seller
Followmelie90
Reviews received
Content preview
BASISKENNIS TAALONDERWIJS Huizenga & Robbe (2018)Hoofdstuk 6 Voortgezet technisch lezen
Verschillende modellen die gaan over het verloop van het leesproces:
- Bottom-upmodel
- Top-downmodel
- Interactieve model
Bottom-upmodel (opbouwmodel, lezen op meest elementaire niv. letters)
- Eerst herkent hij de letters, daarna de opbouw van woorden en woordgroepen en als laatste stap
wordt er betekenis aan de zin toegekend.
Hoe meer ervaring in deze stappen, hoe sneller ze verlopen.
Bij het bottom-upmodel is het leesproces een kwestie van waarnemen van letter voor letter en
woord voor woord en past de lezer snel de elementaire leeshandling toe.
- Geeft geen correct beeld van leesproces. Bij het lezen van een tekst neem je niet precies waar wat er
staat. Het verklaart bijvoorbeeld niet waarom je in een zin(Grote overwinning voor voor ontketend
PSV) dubbele woorden maar 1x leest of waarom je een tekst kan lezen waaruit woorden en letters zijn
weggelaten.
Top-downmodel (gebruik van voorkennis en context)
- De lezer maakt gebruik van zijn voorkennis en context. Op grond van zijn taalkennis verwacht de lezer
dat hier een bekende zegwijze achteraan zal komen.
Lezen is een proces van voorspellen, selecteren en toetsen.
De lezer leest globaal aan maakt weinig gebruik van alle visuele informatie.
- Geeft ook geen correcte analyse van het leesproces. Lezers kunnen niet heel precies voorspellen wat
de rest van de zin zal zijn.
Interactief model (top-down + Bottom-up)
- Leesproces is als een interactie van top-down- en bottom-upprocessen.
- Het lezen wordt gezien als een afwisseling tussen voorspellend lezen en woord voor woord lezen. De
lezer herkent snel veel woorden, omdat ze in vertrouwde context staan, maar schakelt over op woord
voor woord als je iets niet herkent.
- Hoe dit exact in zijn werk gaat is nog voor het grootste gedeelte onduidelijk.
6.2 strategieën technisch lezen
Er zijn verschillende manieren om de tekst te decoderen/ verklanken: globaal lezen, nauwkeurig, voorspellend…
Leesstrategieën technisch lezen voorbeeld
De elementaire leeshandeling /m/ /aa/ /n/
Lezen met behulp van clusters en spellingspatronen /m/ /aan/ /maan/
Lezen m.b.v. de visuele woordvorm Yvonne
Lezen m.b.v. morfologische analyse Be-hulp-zaam
Lezen m.b.v. de context. Ze bibberde van …
, BASISKENNIS TAALONDERWIJS Huizenga & Robbe (2018)
elementaire leeshandeling
- Eerste strategie die lln. leren in groep 3. Van essentieel belang dat kinderen leren lezen volgens
Elementaire leeshandeling. Op deze manier krijgen ze inzicht in de koppeling tussen foneem en
grafeem.
- Lln. verklanken letter voor letter een woord, om vervolgens het hele woord te noemen.
/r/ /aa/ /m/ /raam/ hakken en plakken
- Niet de meest ideale leesstrategie: tempo erg laag, moeilijk bij langere woorden.
Lezen m.b.v. clusters en spellingspatronen
- Lln. herkennen bepaalde lettercombinaties in een keer.(/z/ /eep/ /zeep/ of /st/ /ap/ stap)
- Cluster is een combinatie van medeklinkers en een spellingspatroon is een combinatie van zowel
klinkers als medeklinkers.
- We rekenen ook het lezen van vaste lettercombinaties(aai, ooi, eeuw) tot deze leesstrategie.
- Je kan het gebruiken om niet klankzuivere woorden te ontcijferen.
- Je kan deze strategie bevorderen door de kinderen wisselrijtjes (rij woorden die steeds in klank
verschillen) te laten lezen. Bijvoorbeeld: huis, muis ruis de lettercombinatie /uis/ komt steeds terug,
de lln wordt ertoe aangezet de /ui/ en /s/ in 1x te lezen.
Lezen m.b.v. visuele woordvorm
- Lln. herkennen woorden aan de visuele woordvorm, aan de speciale volgorde van letters. directe
woordherkenning. (Herkennen hun naam, P van parkeren)
- Past goed bij de manier waarop kinderen waarnemen en is ook relatief eenvoudig. Het herkennen van
een woord is te vergelijken met het herkennen van een plaatje.
Naïef en globaal lezen
- Directe woordherkenning is dus een strategie waarmee je snel en efficiënt kunt lezen, je leest het
woord als een geheel.
- Bij beginnende lezers moet elk woord afzonderlijk worden aangeleerd, de kinderen hebben namelijk
nog geen letterkennis.
- Je gaat hierbij voorbij aan het grondprincipe van ons spellingssysteem dat elke spraakklank door een apart teken
wordt weergegeven. Dit is vooral bruikbaar in de beginfase van het leesonderwijs om kinderen een aantal
woorden te leren aan de hand waarvan ze de structuur van ons spellingssysteem kunnen ontdekken
Lezen m.b.v. morfologische analyse
- Alle delen van het woord hebben een bepaalde betekenis. Als een letter of een combinatie van letters
een betekenis heeft noemen we het een morfeem.
(sommige morfemen hebben een concrete betekenis en kunnen als los woord voorkomen.
Andere zijn vaag en komen niet als een los woord voor, maar als voor- of achtervoegsel.)
- Bij het lezen van langere woorden maken we gebruik van onze kennis van morfemen.
- Bijv. lln leest geknoei als gek-noei heeft het niet goed morfologisch geanalyseerd. Herkende het
voorvoegsel ge- of het woord knoei niet.
- Je kan dit oefenen door aandacht te besteden aan de opbouw van woorden. Dar kan door woorden die dezelfde
morfeem bevatten onder elkaar te plaatsen. Verhuizen, verlaten, etc.
Lezen m.b.v. context (lezen met syntactische structuur van een zin)
- Syntactische structuur: Volgorde van woorden in zin. Door gebruik te maken van de syntactische/
grammaticale regels die aangeven in welke volgorde Nederlandse een goede zin vormen. Bijv. een
lidwoord staat altijd voor een zelfstandig naamwoord.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melie90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.73. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now