Clinical Child, Family And Education Studies
Diagnostiek Van Opvoedings- En Ontwikkelingsproblemen (200300087)
All documents for this subject (14)
Seller
Follow
geer94
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 4 Diagnostiek van onderwijsleerproblemen
Agenda
• De onderwijsleersituatie en het lerende kind
• Diagnostiek van dyslexie
• Korte pauze
• Enkele punten uit de hoofdstukken 10 en 14 (Tak et al., 2014 )
• Diagnostiek van dyscalculie
Doelstelling college
Het opdoen van kennis en inzichten m.b.t.
- diagnostiek van onderwijsleerproblemen (in het bijzonder dyslexie en dyscalculie)
- relevante aspecten in de onderwijsleersituatie en de gehele ontwikkeling van het kind
- veel gebruikte testmiddelen veel testen aanwezigen voor onderkenningen en verklaringen van
stoornissen
Implicaties voor het toepassen van de diagnostische cyclus
Klachtanalyse. Brede screening: alert zijn op signalen in intakegesprek (doorvragen!) en
eventueel verkennende observatie.
Probleemanalyse en verklaringsanalyse. Indien indicaties: nader onderzoek onderwijsleersituatie
of kind-factoren (naast leren/cognitie).
Indicatieanalyse. Indien nodig: verandering bewerkstelligen in onderwijsleersituatie of in kind-
factoren (naast leren/cognitie). Sterke punten gebruiken en de zwakke punten te omzeilen of
repareren.
Onderwijsleersituatie
Uitgangspunt: Leren vindt plaats in voortdurende interactie met de omgeving
Analyse van de totale onderwijsleersituatie (Bronfenbrenner)
18% van de tijd is het kind geconcentreerd bezig.
Zwakke leerlingen hebben het meeste baat bij instructie van de leerkracht.
,1a. Leergedrag
• Leertaakgerichtheid (hoe zwakker de leerling, hoe minder tijd hij besteed aan taakgericht gedrag.
Niet eerst nadenken en oriënteren op de leertaak.)
• Taakgedrag
– Oriëntatie, doel vasthouden, controleren
• Actief vs passief (leerstrategieën)
- Zwakke leerlingen zitten passief in de klas (vinger opsteken en afwachten)
Hoe kom je hierachter:
- Observatie in de klas
- Individuele observatie tijdens leren
- Gesprek met leerling
2. Leerkrachtfactoren
• Overtuigingen (bijvoorbeeld m.b.t. intelligentie), hoe kijkt men naar de leerling
Niet goed opgeleid om om te gaan met kinderen met bv. autisme (passend onderwijs)
• Gehanteerde attributies m.b.t. succes en falen
- Ondersteunen van de leerling
- Faalervaringen te voorkomen (tafelspel met de bal)
• Mate van zelfreflectie: mogelijkheid onderwijs bij te stellen, aanpassen op de groep
Dit bewerkstelligen als orthopedagoog door:
- Gesprek met leerkracht
- Vragenlijst ‘Pedagogische stijl’ (Verstegen & Lodewijks, 2006) laten invullen door leerkracht
2a. Leerkracht-leerling-relatie
• Affectieve kwaliteit van de relatie (veilig voelen bij de LK, de LK begrijpt mij)
• Rolverdeling (autonomie-bevorderend versus beperkend)
- Autonomie-bevorderend bij sterke leerlingen
- Autonomie-beperkend vaak bij de zwakke rekenleerlingen
Om dit na te gaan:
- Leerkracht-Leerling Relatie Vragenlijst (LLRV; Koomen, Verschueren, & Pianta, 2007) laten invullen
door leerkracht
2a. Leerkracht-leerlinginteractie
Interactiepatronen (Roos van Leary):
- Afhankelijk leerlinggedrag directief/sturend leerkrachtgedrag
- Aangeleerde hulpeloosheid leerkracht als redder
Om hier zicht op te krijgen:
- Interactiewijzer (Verstegen & Lodewijks, 2006) laten invullen
door leerkracht
- Kijkwijzer voor interactie of ABC-schema bij observatie
2b. Instructiegedrag leerkracht
De belangrijkste houvast die een LK heeft om een LL te helpen (bv. om strategieën aan te leren)
• Goed klassenmanagement (structuur)
• bv. m.b.v. het directe instructiemodel (Veenman, 1993):
Voorkennis activeren > leerstof presenteren > begeleide inoefening > zelfstandige verwerking >
veelvuldige feedback.
• Zone van Naaste Ontwikkeling (Vygotksy, 1978): instructiedifferentiatie
- Wat de leerling kan met behulp van de LK in het begin en daarna zelfstandig
Als orthopedagoog:
, - - Gesprek met leerkracht
- - Observatie tijdens instructie
- - Handelingsplannen evalueren
3. Leertaak
• Aansluiting methode en instructiebehoefte
- Datgene wat aansluit in de ZvNO
• Geschiktheid van gehanteerde leerprincipes (bv. instructie van de LK)
Hierachter komen door:
- Nagaan gebruikte lesmethode
- Gesprek met leerkracht
- Handelingsplannen evalueren
4. Klasgenoten / groep
• Leerproblemen risicofactor voor lagere sociale acceptatie (als dom gezien worden)
• Invloed pesten
Om dat na te gaan:
- Sociogram van de klas maken (welke kinderen vallen buiten de klas)
- CompetentieBelevingsSchaal voor Kinderen (Veerman et al., 1997) afnemen bij de leerlingen
- Gesprek leerkracht/leerling
5. Gezin
Ouders:
• Problemen ontlokken vaak specifieke houding naar kind en school
- Ouders moeten het kind stimuleren t.o.v. negatief reageren op resultaten
- Thuissituatie moet een veilige omgeving zijn
- De leersituatie moet in principe op school zijn. Indien mogelijk enkele momenten hiervoor in
huis (applicaties, even thuis oefenen)
• Bijstellen van verwachtingen
• Herkenning problematiek, oude pijn
Gesprek met ouders en leerling : Hoe gaan ouders met leerproblemen kind om, wat roepen de
problemen bij ouders op?
6. School/beleid
• Zorgbeleid
- Wat wordt er gedaan met het lumpsum (geld van de overheid)
• Mogelijkheden Remedial Teaching / Interne Begeleiding
• Attitude t.o.v. afwijking van gemiddeld leerpatroon
- Gesprek met ouders
- Gesprek met directeur en/of leerkracht: Navragen (on)mogelijkheden en visie
Het lerende kind
• Psychosociaal functioneren/gedrag en leerprestaties zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden
- Coping stijlen
• Affectieve ontwikkeling en cognitieve ontwikkeling interacteren
- Faalangst reduceert enorm de mogelijkheid om te leren en kan dus de onderliggende
verklaring zijn van een leerstoornis.
Signalen leerproblemen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller geer94. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.77. You're not tied to anything after your purchase.