Opvoedingsondersteuning als bijzondere vorm van preventie
Hi! Met dit document heb ik voor het vak Pedagogiek gecombineerd met psychologie, altijd hoger gehaald dan een 7. Dankzij mijn samenvattingen heb ik mijn propedeuse in een jaar gehaald.
Hoorcollege 1: overheidsbeleid m.b.t. opvoedondersteuning
Opvoedondersteuning: wat en waarom?
Opvoedingsondersteuning is gericht op het verbeteren van de opvoedingssituatievan kinderen...’
(Nji,z.d.)
Steeds meer ouders hebben opvoedvragen. Ouders zoeken steeds meer informatie online
op. Ouders vragen hulp aan sociale netwerken of dus online. Toch zijn er ouders waar de opvoeding
niet goed verloopt, in deze gezinnen komen niet alleen opvoedingsvragen maar ook
opvoedingsproblemen voor. Zo kan een kind zich niet ontwikkelen zoals verwacht of hebben ouders
het gevoel de opvoeding niet meer aan te kunnen. Op zo’n moment is er behoefte aan
opvoedingsondersteuning.
3 concrete doelen bij de opvoedondersteuning:
1. Voorkomen van problemen in de opvoeding of ontwikkeling (door informatie te geven of
problemen te signaleren)
--> door informatie te geven over alledaagse opvoedvragen of door tijdig zware problemen te
signaleren, denk hierbij bijvoorbeeld aan kindermishandeling.
2. Helpen oplossen van bestaande zorgen en problemen bij het opgroeien (via een
adviesgesprek of praktische hulp)
--> Door adviesgesprekken of door praktische hulp te bieden. Denk hierbij aan het organiseren
van een omgangsregeling bij een scheiding.
3. Versterken van de pedagogische competenties en vaardigheden van ouders om op die
manier hun zelfredzaamheid te vergroten. Dit wordt gedaan via ouderbijeenkomsten, -cursussen,
etc.)
Opvoedondersteuning: Hoe kunnen we deze 3 doelen bereiken?
Als pedagoog moet je goed nadenken wat voor soort opvoedondersteuning je toe gaat passen. Deze
keuze maak je op basis van de vraag, doelgroep wat jij met de ouder wilt bereiken en de theoretische
basis die je gebruikt.
4 categorieën van vormen van opvoedondersteuning:
1. Informatie en voorlichting over ontwikkeling en opvoeding van kinderen (bv. folders,
themabijeenkomsten, oudercursussen) --> Gaat bijvoorbeeld ook over voorzieningen in de wijk.
2. Bevorderen van sociale steun en zelfhulp m.b.t. omgaan met kinderen en opvoeding (bv.
activiteiten, lotgenotengroepen)
3. Vroegtijdige signalering en verwijzing --> dit kan gedaan worden als er vragen zijn en je echt
het gevoel hebt dat er stevigere hulp nodig is. Maar ook als jij als pedagoog ze niet kunt helpen,
ze door verwijzen naar andere kanalen.
4. Pedagogische advisering, begeleiding en training (bv. Pedagogisch
spreekuur, videohometraining) --> andere vormen van hulp aan huis vallen hieronder.
Opvoedondersteuning: Wanneer pas je de opvoedondersteuning toe?
Binnen de opvoedondersteuning hanteren wij een indeling van opvoedingsvragen. De loopt via
alledaagse opvoedingsvragen via opvoedingsspanning naar opvoedingsnood en –crisis. Bij een
opvoedingscrisis is er echt sprake van een probleemsituatie.
Drie gradaties in moeilijkheden in de opvoeding:
, 1. −Opvoedingsvragen --> gaan vaak over praktische problemen over een bepaald gedeelte van
de opvoeding. Dit zullen vaak herkenbare situaties zijn waar ouders zich niet heel erg druk over
maken maar wel graag advies
over willen. En dan is opvoedingsvoorlichting geschikt.
2. −Opvoedingsspanning --> hier bestaan de
problemen al een tijdje en veroorzaken ze ook een
beetje spanning en onrust. Zo kunnen ouders last
hebben van onzekerheid of een schuldgevoel. Hierdoor
is er behoefte aan steun en advies over hoe bepaalde
situaties op de juiste manier benadert kunnen worden.
Hier komt echt de opvoedingsondersteuning in beeld.
3. −Opvoedingsproblemen (opvoedingsnood en–crisis) --> crisis: opvoedingsproblemen waar
ouders in paniek raken of spanning en stress voelen. Dat stapelt zich allemaal op en zal snel uit
de hand lopen als er niet snel iets wordt gedaan. Ouders kunnen de situatie ook als uitzichtloos
ervaren. In deze gevallen is opvoedingsondersteuning onvoldoende en is er echt hulpverlening
nodig.
Wettelijk kader
Niet alleen de theoretische basis bepaald wat voor opvoedondersteuning je inzet. Het wettelijk kader
speelt ook een rol. Dus de wetten waarbinnen wij ons als samenleving aan moeten houden. En
waarbinnen jij als pedagoog je begeeft. Ouders hebben de primaire verantwoordelijkheid voor hun
kind. Zijn overheden dus lokaal, provinciaal en nationaal medeverantwoordelijk voor het scheppen
van voorwaarden om de opvoeding en ontwikkeling van kinderen zo goed mogelijk te laten verlopen.
Overheden moeten dus een jeugdbeleid moeten ontwikkelen en uitvoeren. Dat jeugdbeleid heeft te
maken met de jeugd en hun ouders maar ook op allerlei voorzieningen en op jou als professional.
Daarom is het belangrijk dat je op de hoogte bent van de wetten en regels.
Ministerie Jeugd & Gezin (2007-2010). Een van de problemen van het jeugdbeleid was dat
het onder verschillende ministeries valt. Zo kunnen kinderen en ouders te maken hebben met
welzijn, met de kinderopvang en onderwijs maar ook met gezondheidszorg en justitie. Om te
zorgen dat niet alles is verdeeld is het ministerie van jeugd en gezin opgericht dus een heel apart
ministerie hiervoor. In 2010 waren de taken binnen deze ministerie weer onderverdeeld over
andere ministeries. Om te zorgen dat je niet bij te veel ministeries terecht komt zijn er andere
oplossingen bedacht.
Sinds 2015: Transitie van de Jeugdhulp
−Verantwoordelijkheid bij gemeente i.p.v. bij de overheid. Dit wordt de transitie van de
jeugdhulp genoemd.
−Transitie à transformatie --> niet alleen de taken werden verdeeld ook inhoudelijk moest er iets
veranderd worden. De inhoudelijke omvorming van jeugdhulp en opvoedondersteuning wordt
de transformatie genoemd.
1: Wet collectieve preventie volksgezondheid
Gericht op waarborgen en bevorderen van gezondheid van burgers en voorkomen van problemen
met gezondheid van burgers. Is in 2002 herzien. Denk bijvoorbeeld aan het
, rijksvaccinatieprogramma. Het gaat hier dus om dat de burgers dus ook de kinderen gezond zijn en
blijven.
Drie deelterreinen:
1.Collectieve preventie (vb. voorlichtingscampagnes)
2.Jeugdgezondheidszorg (Gemeente, uitvoering GGD)
3.Infectieziektenbestrijding (COVID-19…)
2: Wet kinderopvang (2005)
Doel: ouders kunnen combineren zorg voor kinderen en werk
Zaken zijn geregeld rondom Financiering & kwaliteitseisen van de kinderopvang -->
uitgangspunt is dat kinderopvang een zaak zijn voor ouders, werkgevers ende overheid. De
overheid vindt ouders die werken goed voor de economie maar tegelijkertijd is het zorgen voor
kinderen, het sociale kapitaal van de samenleving ook heel erg waardevol. Deze wet moet
stimuleren dat ouders beide volhouden. Qua financiering kunnen ouders een
tegemoetkoming krijgen voor de kosten van de kinderopvang.
Gemeente verantwoordelijk voor kwaliteit à GGD-inspectie --> de kwaliteitseisen gaan vooral
over veiligheid en gezondheid.
Wet IKK (2018) Gaat over de stabiliteit bij pedagogisch medewerkers en de ontwikkeling van
het kind.
3: Wet Passend Onderwijs (2014)
Uitgangspunt: “Alle kinderen moeten een plek krijgen op een school die past bij hun
kwaliteiten en mogelijkheden…”, het doel is elk kind uit te dagen om het beste uit zichzelf te
halen.
Scholen hebben zorgplicht: verplicht opzoek naar een passende plek voor kinderen die
extra ondersteuning nodig hebben + werken in samenwerkingsverbanden waarin scholen
samenwerken en nadenken over passende hulp zoals bijvoorbeeld bij dyslectie.
4: Participatiewet (2015)
Uitgangspunt: Iedereen die kan werken, toeleiden naar werk en op die manier ook je eigen
inkomen te verdienen. En dus deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Voor mensen die hier
moeite mee hebben wordt er een inkomen geregeld. Denk bijvoorbeeld aan de bijstand. Bij
gezinnen met financiële problemen is de kans groter op opvoedingsproblemen.
Ondersteuning en middelen worden vanuit de gemeente geregeld.
5: Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO 2015)
Gemeente verantwoordelijk voor de ondersteuning voor mensen met psychosociale
problematiek, chronische psychische of psychiatrische problemen en mensen met verstandelijke
en/of lichamelijk beperkingen. De rijksoverheid stelt geld beschikbaar maar de gemeenten
moeten zelf het beleid maken en uitvoeren om deze mensen te helpen.
Doel: - Bevorderen van sociale samenhang: denk aan mantelzorg, vrijwilligerswerk. Het
komt erop neer dat burgers zoveel mogelijk elkaar gaan helpen. - ondersteunen zelfredzaamheid
en participatie van die groep mensen met beperkingen en het liefst zoveel mogelijk in de eigen
omgeving en dus om te zorgen dat die groep mensen ook echt kunnen deelnemen aan de
maatschappij. - bieden van opvang voor mensen die dat nodig hebben. Denk bijvoorbeeld aan
een vrouwen opvang of verslavingszorg.
Deze wet houdt dus in dat als je een hulpvraag hebt dat je eerst in je eigen sociale netwerk gaat
kijken voor hulp en oplossingen. Als dat niet lukt kan er aangeklopt worden bij de voorzieningen
in de buurt. Denk bijvoorbeeld aan de huisarts of thuiszorg. Als dat niet genoeg is kun je een
beroep doen op speciale zorgvoorzieningen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sanjanabridjmohan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.97. You're not tied to anything after your purchase.
