Samenvatting van de literatuur van Orthopedagogiek 2.2 van de opleiding Pedagogiek uit het boek als opvoeden niet vanzelf gaat en ontwikkelingspsychopathologie.
Lesdoelen
De student legt uit wat de impact is van (psychiatrische) problemen van ouders op de
opvoeding
De student licht een mogelijke aanpak toe (afgestemd op de specifieke hulpvraag van
ouders) in opvoedsituaties waarin sprake is van (psychiatrische) problematiek bij
ouders
De student heeft zich op de impact van het hebben van een kind met een specifieke
hulpvraag op het opvoedsysteem
De student heeft zicht op het ondersteuningsaanbod (ouderverenigingen) voor ouders
van kinderen met specifieke hulpvragen
Als opvoeden niet vanzelf gaat
Hoofdstuk 8.2: Ouderschap
Het gezin is in zijn functioneren vanuit verschillende invalshoeken te benaderen. Daarbij is
het ook mogelijk om op verschillende aspecten te focussen.
Een ouder: een persoon met een besef van onvoorwaardelijk en tijdloos verantwoordelijk-
zijn voor een kind
Onvoorwaardelijk wil dan zeggen: zonder voorwaarden vooraf; tijdloos wil zeggen: zonder
einde of afsluiting. Ouders kennen verantwoordelijkheid op drie gebieden
Biologische verantwoordelijkheid, dat wil zeggen verantwoordelijkheid voor zorg en
bescherming van het kind
Maatschappelijke verantwoordelijkheid, die betrekking heeft op het zedelijk en
lichamelijk welzijn van het kind. Deze verantwoordelijkheid is in Nederland
vastgelegd in de wetgeving
Juridische verantwoordelijkheid: ouders zijn bijvoorbeeld aansprakelijk voor hun kind
Verantwoordelijk-zijn gaat verder: het heeft betrekking op de binding die een ouder aangaat
met het kind om voortaan de ouder van dat kind te zijn. Het betekent dat die ouder vanaf
dat moment niet meer onverschillig kan staan tegenover het kind, wat er ook gebeurt.
Illusies: droombeelden of nauwelijks bewuste verwachtingen. Illusies worden mede gevormd
door de context. Ze zijn niet statisch, maar veranderen in de loop van de tijd en onder
invloed van ervaringen. Ze worden opgegeven of vervangen door nieuwe illusies en dat is
ook nodig, omdat kinderen eigenlijk altijd anders zullen zijn dat ouders zich hadden
voorgesteld. De meest gangbare illusies zijn
De illusie over het management van het dagelijks bestaan: het idee dat het leven op
dezelfde manier kan doorgaan met kinderen als zonder, als je het maar goed weet te
regelen.
Illusies over gezondheid, voortkomend uit een basaal vertrouwen dat iets een ander
overkomt, maar niet onszelf
Illusies rond het beeld van hun kind: ouders willen graag trots zijn op hun kind. Dat
geeft hen het gevoel dat ze een goede ouder zijn.
Illusies over het ouderschap zelf: deze illusies sneuvelen, zodra ouders tegen hun
grenzen aanlopen of anders zijn of andere gevoelens hebben als ouder dan ze
verwacht hadden.
, Ouders hebben verwachtingen met betrekking tot het ouderschap, de mogelijkheden die zij
zelf hebben om die verwachtingen te kunnen realiseren en met betrekking tot hun kind.
vanuit die achtergrond kennen ze een betekenis toe aan het handelen van het kind en aan
de eigen relatie met het kind.
Hoofdstuk 8.3.2: Kinderen van ouders met psychiatrische problemen (KOPP)
KOPP-kinderen: kinderen van wie minstens een van de ouders ten minste een keer
opgenomen is geweest in de psychiatrie of bij wie een psychiatrisch ziektebeeld is
vastgesteld. Deze kinderen lopen een relatief grote kans op het ontwikkelen van psychische
problemen, enerzijds op grond van erfelijkheidsfactoren, zoals vooral het geval is bij
depressie en verslaving, anderzijds vanwege de omstandigheden waarin ze opgroeien.
Risicofactoren voor de ontwikkeling van KOPP-kinderen zijn
Complicaties bij de geboorte van de problematiek bij de ouder
Moeilijk temperament
Type, ernst en chroniciteit van de problematiek bij de ouder
De mate waarin de psychiatrische problemen het ouderlijk functioneren beïnvloeden
Disfunctioneren van de andere ouder
Ingrijpende veranderingen op het niveau van het gezin
Scheiding en relatieproblemen tussen de ouders
Beschermende factoren zijn
Een goed ouder-kindrelatie, met name in het eerste levensjaar
Competenties van het kind om met de situaties om te gaan en coping
Steun van de andere ouder
Een ondersteunend netwerk of ondersteunende vertrouwenspersoon
Een gunstig schoolmilieu en goede schoolervaringen
Een juist beeld bij het kind van de problematiek
Hoofdstuk 12.5: Persoonlijkheidsproblemen
Persoonlijkheid wordt gezin als het geheel van diens persoonlijkheidstrekken: de individuele
bijzonderheden in lichamelijke kenmerken en de individuele regelmatigheden in gedrag en
beleving. Het karakter en temperament van een persoon zijn onderdeel van de
persoonlijkheid. Aan het karakter kunnen we morele eigenschappen toelichten, maar aan de
persoonlijkheid niet.
Borderline: diepgaand en instabiel patroon in het gevoelsleven, zelfbeeld en intermenselijke
relaties en een duidelijke impulsiviteit. Deze stoornis heeft zijn oorsprong in de vroege
volwassenheid
Hij is bang om in de steek te worden gelaten
Hij denkt vaak in uitersten, zwart-wit, niet alleen over zichzelf als persoon, maar ook
over anderen
Er is sprake van een identiteitsstoornis
Hij kan heel impulsief zijn en zichzelf daardoor schade betrokkenen
Hij heeft last van ernstige stemmingswisselingen
Hij kan een chronisch gevoel van leegte ervaren
Hij kan onvoorspelbare woede-uitvallen hebben of moeite hebben om zijn
kwaadheid te beheersen
Hij kan bij hoge stress last hebben van dissociaties, waarbij hij het gevoel heeft niet in
contact te staan met zichzelf als persoon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmavenhuizen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.