Dit is een samenvatting van de colleges Bestuurskunde en de voorgeschreven literatuur 'Profiel van de Nederlandse Overheid' (H1-6 + 8 + 10). Hierin worden tevens alle vragen van de weekopdrachten beantwoord. Ik heb geprobeerd de stof zoveel mogelijk in makkelijke, volgbare taal en met voorbeelden t...
Inhoudsopgave......................................................................................................................................1
Hoofdstuk 1 Introductie.........................................................................................................................2
Hoofdstuk 2 Enkele begrippen...............................................................................................................2
Hoofdstuk 3 De systeembenadering......................................................................................................5
Hoofdstuk 4 Beleid in fasen...................................................................................................................8
Hoofdstuk 5 Beslissingen.....................................................................................................................11
Hoofdstuk 6 Ontwerpen van beleid.....................................................................................................13
Hoofdstuk 8 De centrale overheid.......................................................................................................18
Hoofdstuk 10 Decentrale overheden: gemeente.................................................................................23
Samenvatting van het boek ‘Profiel van de Nederlandse overheid’
1
, Bestuurskunde
Les 1
Hoofdstuk 1 Introductie
Wat is bestuurskunde?
Bestuurskunde is een discipline waarbij gekeken wordt naar de inrichting en de
werking van de overheid hoe bepaalde gebieden bestuurd worden, zoals een
gemeente of een provincie.
In Nederland kijkt men naar de manier van besturen, aan de hand van de
beleidscyclus. In de beleidscyclus komen een aantal onderdelen naar voren:
De politieke agenda vorming [de nieuwe inrichting van de Coolsingel)
De voorbereiding (de plannen worden bedacht)
Beleidsbepaling (het moet een verkeersluwe straat worden om aan het
project te kunnen werken)
De uitvoering van beleid (de uitvoering van het project)
De evaluatie van beleid (wanneer het project voltooid is, wordt terug
gekeken naar het proces is het doel bereikt?)
Wat is het belang van bestuurskunde voor de beroepspraktijk?
Bestuurskunde als middel om de overheid te helpen om effectiever te
werken [bezwaarschriften filteren].
Bestuurskunde als middel voor anderen om doelgerichter met de overheid
om te gaan [mogelijkheden tot het organiseren van inspraakavonden om
burgers hun mening te laten geven over de inrichting].
Hoofdstuk 2 Enkele begrippen
Staat Het is gebruikelijk om van een staat te spreken
als er sprake is van een grondgebied, een
bestuursgezag en een staatsvolk.
Overheid De overheid is het geheel van bestuurders en
bestuurlijke colleges in een staatsverband
(publieke context) en het daarbij behorende
ambtelijke apparaat (alle ministeries).
Autonomie Alle provincies en gemeenten hebben een
‘eigen huishouding’. Zij hebben binnen zekere
grenzen exclusieve taken en bevoegdheden,
waar de andere overheden zich niet in mogen
mengen.
Medebewind Medebewind heeft betrekking op het uitvoeren
van rijkstaken door de lagere overheden.
Actor Iedereen die bij een beleidsproces is betrokken
(provincie, gemeente, burger, ambtenaar)
Horizontale Machtenscheiding tussen bestuursorganen die
machtenscheiding op hetzelfde, gelijkwaardige, niveau zitten.
2
, Bestuurskunde
Verticale Het verdelen van de bevoegdheden tussen de
machtenscheiding rijksoverheid, de provincies en de gemeenten.
Deconcentratie Deconcentratie is het zich fysiek over een land
verspreiden van delen van een overheid.
Codificatie Codificatie betekent het op schrift stellen van
recht. De overheid volgt eerst een ontwikkeling
in de samenleving en stelt daarna wetten op die
passen bij de geconstateerde ontwikkelingen.
Modificatie Bij modificatie blijft het niet bij het eenmalig
opstellen van wetgeving. De overheid wil
continu inspelen op de ontwikkelingen in de
samenleving en mogelijk zelfs daarop
vooruitlopen en ontwikkelingen beïnvloeden.
Verzorgingsstaat Een samenleving waarbij de overheid de
samenleving gaat sturen en hiervoor zelf de
randvoorwaarden voor schept.
Een samenleving waarin de burger van wieg tot
graf wordt verzorgd.
Poldermodel Nederland kiest ervoor om alle deelbelangen,
voor zo ver dat mogelijk is, tegemoet te komen.
Dat komt onder meer tot uitdrukking in allerlei
overlegvormen waarbij de diverse
belangengroepen bij elkaar aan tafel zitten.
Beleid Beleid is een plan om van punt A naar punt B te
gaan. Aangezien de overheid die plannen
vastgesteld, kan beleid gezien worden als alles
wat een overheid doet.
Grondrechten Grondrechten zijn rechten die de burger
beschermen tegen de overheid. We kennen
twee soorten grondrechten, klassieke en sociale
grondrechten.
Welke drie machten onderscheidt Montesquieu?
Trias Politica scheiding van drie machten:
1. Wetgevende macht (de Eerste en Tweede Kamer)
2. Uitvoerende macht (ministeries)
3. Rechterlijke macht (onafhankelijke rechters)
Recentelijke toevoeging van twee machten:
4. Ambtenarenapparaat
5. Media, lobbyisten en adviseurs
Zij (4 en 5) vormen een macht, omdat zij ook besluitvorming kunnen
beïnvloeden.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Anosjd18. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.49. You're not tied to anything after your purchase.
