Summary
Samenvatting hoorcollege 1 vmo bestuursrecht uitgebreid
- Course
- Institution
hoorcollege 1 vmo bestuursrecht uitgebreid
[Show more]
Seller
Follow
aee
Content preview
Hoorcollege 1 VMOGrondslagen van bestuursrecht
Fundamentele beginselen en uitgangspunten (hoofdstuk 1)
Bestuursrecht is: het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de relatie
tussen het openbaar gezag – de overheid en de burgers.
» Het privaatrecht gaat over de gelijkwaardige partijen. Er wordt daar een
overeenkomst gesloten als er wilsovereenkomst is;
» Het publiekrecht gaat over de verticale verhouding tussen de overheid en de
burger. binnen het publiekrecht zijn er twee pijlers namelijk het strafrecht en
het bestuursrecht. Binnen het strafrecht gaat het om het bestraffen van
overtredingen, misdrijven en delicten (= leed toevoegen);
» In het bestuursrecht kan een bestuursorgaan de rechtspositie van de burger
eenzijdig beinvloeden. Het gaat om het creeren van een rechtmatige situatie
ofwel te herstellen.
De overheid heeft instrumenten om zich actief met de samenleving te bemoeien om
een rechtmatige situatie te creeeren en waar nodig te herstellen.
Aan de andere kant kunnen de burgers opkomen tegen het handelen van het bestuur
of vooraf al invloed te hebben op het handelen van het bestuur.
Bestuursrecht ziet op:
- De rechtsbetrekkingen tussen de overheid en de burgers (of andere
overheden);
- Waarbij de overheid burgers eenzijdig kan binden door overheidshandelingen;
- Waarbij rechtsnormen gelden en;
- Burgers tegen die handelingen kunnen opkomen.
, Wat is bestuur? Wie is de overheid in het bestuursrecht?
» De overheid = (o.a.) bestuur;
» Besturen is – volgens de leer van de Trias Politica – die overheidsfunctie die
niet bestaat uit wetgeving of rechtspraak;
» Bestuur ziet op het van overheidswege behartigen van het algemeen belang;
Democratische rechtsstaat
Democratie = het volk regeert zichzelf en kiest daarbij het bestuur via vrije &
geheime verkiezingen;
Volkssoevereiniteit – vrije & geheime verkiezingen;
Verantwoordelijkheid/ verantwoordingsplicht van de vertegenwoordiger;
Openbaarheid van bestuur/ persvrijheid;
Inspraak van burgers.
Rechtsstaat;
Legaliteitsbeginsel/ wetmatigheidsbeginsel – grondslag van handelen in
de wet of in de Grondwet. Het legaliteitsbeginsel is slechts gedeeltelijk
gecodificeerd. Het afleggen van de verantwoordingsplicht over de
bevoegdheid loopt hiermee samen;
Waarborgen van de grondrechten;
Scheiding/ evenwicht van machten;
Onafhankelijke rechter – rechterlijke controle.
Legaliteitsbeginsel
Twee aspecten:
1. Bevoegdheden dienen uitdrukkelijk door de Grondwet of een andere wet te
zijn toegekend. Dit geldt niet alleen bij Eingriffsverwaltung (een ingrijpende
overheid), maar ook bij Leistungsverwaltung (presterende overheid). Dit is zo
omdat bij een begunstigende beschikking, de beschikking altijd nog kan
worden ingetrokken (bijvoorbeeld de subsidie);
2. Bestuurshandelen dient in overeenstemming te zijn met geschreven en
ongeschreven recht.
Andere uitgangspunten van de democratische rechtsstaat:
- Specialiteitsbeginsel (art. 3:4 lid 1 Awb): een specifiekere norm dan het
legaliteitsbeginsel. Het wordt ook onder de algemene beginselen van
behoorlijk bestuur. Alleen de belangen die rechtstreeks zijn betrokken bij het
besluit, moeten worden meegewogen;
- Rechtszekerheidsbeginsel: wordt vaak als algemene beginsel van bestuur
genoemd en toont veel overlap met het vertrouwensbeginsel. Het bevat 2
aspecten: het formele en materiele aspect. Het formele aspect houdt in dat de
norm waar het bestuursorgaan aan verbonden is ondubbelzinning moet zijn.
De burger moet weten waaraan hij gebonden is en mag een bepaling niet voor
meerdere betekenissen vatbaar zijn (= lex certa-beginsel). Ook moet er een
duidelijke begrenzing zijn van de bevoegdheid. De materiele kant houdt in het
geldende recht wordt toegepast en geen recht met negatieve gevolgen met
terugwerkende kracht;
- Gelijkheidsbeginsel: ook dit wordt onder de algemene beginselen van
behoorlijk bestuur genoemd. Het is niet in het Awb gecodificeerd, maar staat
wel in art. 1 van de Grondwet. Het moet gaan om juridisch gelijke relevante
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now