Samenvatting van het boek: 'Een kennismaking met de oude wereld'.
De eerste hoofdstukken zijn een mengelmoes van aantekeningen en een samenvatting van het boek. Daarna is het uitsluitend een samenvatting van het boek.
Van de vroegste periode tot en met de late oudheid: je kan spreken van religieus
fundamentalisme, omdat religie het fundament was van de samenleving het was heel
vanzelfsprekend. Polytheïstisch
Het belang van traditie: ‘vroeger was alles beter.’ Zelfs in wetteksten vastgelegd. Innovatie
wordt niet op prijs gesteld. Christenen worden bijvoorbeeld door Romeinen niet
gerespecteerd omdat ze zich niet houden aan de tradities.
Paideia: opvoeding en onderwijs wordt heel erg gerespecteerd, een gemeenschappelijke
gedeelde cultuur. Mensen die een opleiding hebben gehad en de Griekse cultuur met zich
meenemen, sommige mensen horen door hun opleiding erbij en anderen niet. Ook in de 2.
gemeenschappelijke problemen
middeleeuwen speelt de oudheid nog een grote rol, paideia is nog steeds aanwezig.
De christelijke traditie hebben de cultuur van de oudheid doorgegeven
Landbouw is erg risicovol, je kan niet genoeg gewassen produceren (bestaanseconomie)
daarom is het belang van vruchtbare grond erg belangrijk.
Rivieren zijn belangrijk ook voor de transport en de middellandse zee is een grote transport
route.
Regenlandbouw: ook bestaanseconomie (hopen op genoeg regen) problemen bij een tekort
waren groot.
Irrigatielandbouw:
Geografie en vruchtbaarheid:
4 tot 6 keer meer opbrengst dan het zaaigoed in de oudheid
In Egypte kan dat oplopen tot 15
Sicilie 8 tot 10 productie
In het middellandse zeegebied zijn de graanschuren voor de Griekse en Romeinse steden
Mesopotamië: gebied van de vruchtbare halve maan
,Neolithische revolutie: rond 9000 v. chr
- Ontstaan van landbouw
- Domesticeren (Het veranderen van diersoorten of -rassen) van planten en dieren
Overgang van jagen en verzamelen--------) naar sedentaire levensvorm (geleidelijk proces!)
Klimatologische veranderingen zorgt voor een ideaal klimaat (regenval gaat omhoog)
Ontstaan steden 4000 v. chr
Egypte
Irrigatielandbouw, omdat de nijl van nature overstroomt
Periode wanneer het overstroomt is gunstig, net voor het inzaaien
Uitbreiden van landbouwgrond door irrigatie
Mesopotamië
De rivieren overstromen vlak voor de oogsttijd
Irrigatie vergt organisatie landbouw gaat hand in hand samen met het ontstaan, kan alleen
als je voldoende voedselopbrengsten hebt en dat je mensen kan vrijstellen voor andere
activiteit: dus meer organisatie en specialisatie-----------) ontstaan ambachten
De hogere organisatiegraad zorgt voor het ontstaan van het spijkerschrift( het administreren
etc.)
Je moet het op een of andere manier vastleggen.
Irrigatie------) meer mensen op een plek------------) meer behoefte aan organisatie en
administratie .
Ontstaan schrift: hiërogliefen
Aanvankelijk een pictografisch schrift
Ontwikkelt van pictografisch naar symbolisch schrift en daarna worden klanken er mee
uitgedrukt.
Schrijven was voorbehouden aan een kleine groep, mogelijkheden voor corruptie waren er,
schrijvers werkten wel in hiërarchisch systeem in het machtssysteem zaten er dus
veiligheidsmechanismen
Schrijvers waren specialisten aanvankelijk kon maar een klein gedeelte van de elite het
spijkerschrift begrijpen.
In Mesopotamië ontstonden er eerder steden dan in Egypte omdat het minder geïsoleerd
was.
,Klimaat zorgt ervoor dat er bijvoorbeeld in West-Europa geen steden ontstaan.
Langzaam wegtrekken van het ijs (einde glaciaal) zorgt ervoor dat er een ideale situatie
ontstaat in Mesopotamië
Verhoudingen tussen jagers en verzamelaars: blijft gespannen maar hebben elkaar ook
nodig
Gespannen: als er geen ruimte is voor beide levenswijzen
Vullen elkaar aan met elkaar producten.
De gehele oudheid blijven er nomadische groepen spanning beginnen bij de neolithische
revolutie.
3. onderzoek naar de oudheid
Bronnenproblemen:
-Slechts een aantal bronnen bewaard gebleven.
-toeval
- nauwelijks archieven
- geschreven bronnen zijn literaire bronnen
- geldt echt alleen voor de oudheid: afwezigheid van bewijs, is geen bewijs van afwezigheid,
want de factor toeval komt hier heel erg bij kijken
Gebruik van hulpwetenschappen:
Epigrafie(fragmentarisch), numismatiek (houden zich bezig met munten), papyrologie (van
literaire teksten tot boodschappenlijsten), archeologie ( veelal grafvondsten)
Egypte indeling
Vroeg dynastieke periode: vereniging van Egypte
Oude rijk 2600-1500: imposante piramiden, arbeid deden dit als een soort
gemeenschappelijke activiteit om die koning eer te bewijzen, was meer vrijwilligheid bij.
Minder het beeld van dwangarbeid
Middenrijk 2000-1800:
, Hiërogliefen: ontstaan schrifft in de vroegdynastieke periode, voorbehouden aan elite--------)
behoefte aan administratie
Egypte irrigatielandbouw: lange tijd was Egypte heel geïsoleerd , onmogelijk om door
woestijnen te banjeren, kan alleen via overzee, zeevaart komt pas in het derde millennium,
dan pas kun je met een vloot Egypte aanvallen die geïsoleerde ligging heeft gemaakt dat
Egypte heel lang stabiel is en weinig invloed heeft van buitenaf groot verschil met
Mesopotamië
Mesopotamië/ gebied van de vruchtbare halve maan
Koningen worden in de loop van het tweede millennium farao’s genoemd
Bronnen van Eufraat en Nijl zijn op verschillende momenten watervoerend.
Mesopotamië is een opeenvolging van rijken: mensen merkten heel vaak niks van de macro
veranderingen, soms wel betrokken bij een van deze oorlogen.
De vlaktes van Mesopotamië lagen open voor migratie golven, heel vaak ging dit
kwaadschiks (veroveringen)
Einde 4e millennium- 3e millennium:
Belangrijke culturen kwamen tot bloei akkadiers en summeriers (zuiden)-----------) lopen heel
lang door ook na de veroveringen van buitenaardse bevolkingen.
Mesopotamië zijn vooral stadstaten geen eenheidsstaat.(geen hegemoniaal rijk maar
stadstaten.
Uruk naar schatting 50 000 inwoners: andere steden culturele banden
Het schrift wordt ingezet in de akkadische summerisch Mesopotamië: vooral van de
summiers nog over. (sterrenkunde rekenkunde)
Summerische taal is blijven bestaan- tweede millennium is het linqua franca (alleen voor
officiële teksten)
Akkadische rijk ca. 2300 v.chr (Sargon I) vestigt een grote hegemoniale staat, waaronder het
sumerische deel en zij nemen die cultuur van hen over .
Opleving Ur: Sumerische renaissance (2100 ca v.chr) het rijk ging ten onder als gevolg van
klimatologische veranderingen valt samen met de ondergang van het oude rijk ook
waarschijnlijk een klimatologische verandering ten grondslag aan. Wat houdt de renaissance
precies in? (was vooral Ur en de omgeving) omdat dat nog een keer de opleving is van de
summerische, cultuur de manier waarop de culturele erfenis en de wetenschap zijn daar
overgedragen aan de volkeren die daarna kwamen.
Hammurabi: grondlegger Oudbabylonische Rijk (1800-1600 v.chr)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bramvangendt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
