- De Croo & Magnette formateurs 1 v.d. 2 wordt waarschijnlijk premier (uitzondering
Dehaene)
- Somers en regering willen stemplicht afschaffen bij lokale verkiezingen
o + impact lijststem verandert: toewijzing zetels enkel a.d.h.v. voorkeursstemmen i.p.v.
lijststemmen overbrengen
Rechtstreekse verkiezing van Burgemeester.
o Meer middelen voor fusies van kleinere gemeenten.
- Vivaldi
o Moeilijke uitdaging om Vlamingen hun geloof in politiek opnieuw aan te wakkeren
goede zaak voor politiek immobilisme
Geen Vlaamse meerderheid: vereiste of niet.
Federale kieskring?
- Nieuwe Kamervoorzitter: Eliane Tillieux (PS) Kamer
o Senaat: Stephanie D’Hose
o Vlaams: Liesbeth Homans
Breuklijnen:
- Levensbeschouwelijk
- Sociaaleconomisch
- Communautair
- Materialisme vs. Postmaterialisme
- Verticale breuklijn (Luc Huysse)
o Breuklijn Politiek – volk
Samenhang met mediatisering van de politiek ?
1. De Volksunie en erfgenamen
1.1. De aanloop tot de oprichting van de volksunie
- Taalproblematiek aan het front (WO I) Vlamingen begrepen Waalse bevelhebbers niet =
bron van frustratie
Frontpartij
VNV uitgebouwd in jaren ’30 (Vlaams Nationaal Verbond)
- WO II: VNV komt in collaboratie terecht
Zware repressie na WO II (ideologisch & communautair)
o Kans om Vlaamse beweging een hak te zetten (Nationalisme na Hitler met scheef
oog bekeken)
- Heropflakkering Vlaams bewustzijn
o Dynamitering Ijzertoren (Diksmuide)
o Talentelling 1947 (frauduleus taalgrens vastleggen in jaren ’60)
o Anti-Vlaams karakter repressie
Indruk dat het tegen de Vlamingen gericht was (politieke collaboratie
Vlaanderen economische collaboratie Wallonië)
, o Aantal Vlaamse verworvenheden teruggeschroefd
Oprichting nieuwe Vlaamse-nationale partij
o Voor- en tegenstanders
o CVP tegen
Denken dat ze electoraal verlies zullen maken door oprichting van een
nieuwe Vlaamse partij
o Streefde naar recuperatie oud-VNV-kiezers (wat CVP ook probeerde)
- 1949: oprichting ‘Volksunie’ (kort bestaan)
o Federalisme
o Anti-repressie-partij (pleidooi voor amnestie)
- Parlementsverkiezingen 1949
Oprichting ‘Vlaamse Concentratie’
o Anti-repressiepartij
o Eveneens kort bestaan
- Parlementsverkiezingen 1954
Schoolstrijd: CVP Socialistische en Liberale partij (= levensbeschouwelijke breuklijn)
o VU = communautaire breuklijn zal niet scoren in deze tijd.
Oprichting ‘Christelijke Vlaamse Volksunie’
o Slecht resultaat
1.2. Van het ontstaan tot de eerste politieke doorbraak 1954-‘61
- December 1954 oprichting Volksunie
Gunstige voedingsbodem
o Koningskwestie (communautaire breuklijn)
Meerderheid in totaal en 70% meerderheid in Vlaanderen, toch Leopold
III niet terug op de troon
o Aarzelende houding regering m.b.t. (anti-Vlaamse) repressie
o Gebrekkige toepassing taalwetten
o Publicatie resultaten talentelling 1947
Belangrijkste eisen
o Federalisme (cf. 1949)
o Amnestie (cf. 1949)
- Volksunie onopgemerkt tot 1958 (Van Acker paarse premier tussen ’54 – ’58)
o Slecht politieke klimaat (cf. Schoolstrijd)
o Partij van ‘zwarten’ (collaborateurs)
o CVP zag VU als bedreiging (partij van scheurmakers)
Volksunie verzwakt CVP in heetst van de schoolstrijd (over
levensbeschouwelijke breuklijn)
- Tekenen van opleving na 1958 (CVP terug aan de macht tot 1999 (dioxinecrisis))
o Parlementaire activiteit Frans Van der Elst (voorzitter sinds 1957)
o Partij organisatorisch uitgebouwd
o Na schoolstrijd communautaire problemen meer op voorgrond
1.3. Van zweeppartij naar oppositiepartij 1961-‘70
- Parlementsverkiezingen 1961
Volksunie grote overwinnar
, o Doorbraak vooral in steden
CVP zwaar verlies
Regering Lefèvre-Spaak
o Sociaaleconomische problematiek
o Communautaire problematiek (taalgrens)
o VU geen rechtstreekse invloed op besluitvorming
Wel onrechtstreeks als ‘zweeppartij’ voor CVP
Thema’s aankaarten
CVP moet antwoorden, anders electoraal verlies aan VU
- Partijcongres Mechelen 1963
o Koerswijziging naar levensbeschouwelijk pluralisme doet wantrouwen ontstaan
Interne spanningen
o Rechter- en linkervleugel spanningsveld
Rechtervleugel (Karel Dillen): Vlaams-radicale pressiepartij
Linkervleugel: omvorming tot sociaal-progressieve oppositiepartij
o Breuk met VMO
o Deconinck (links georiënteerd federalisme)
- Parlementsverkiezingen 1965: groot succes
Verlies regeringspartijen
Winst bij VU
o Gunstig politiek klimaat
o Verruimingsoperatie (namen) (Schiltz, Coppieters, Anciaux)
o Stevige organisatorische uitbouw
PVV grootste overwinnaar
Regering Harmel-Spinoy (rooms-rood) (= opvolging Lefèvre-Spaak)
Regering Vanden Boeynants-De Clerq (rooms-blauw) vanaf ‘66
o Sociaaleconomisch
o Communautair: Leuvense universiteit struikelsteen
- Parlementsverkiezingen 1968
o In het teken van het communautaite
Communautaire partijen beste resultaat
VU derde partij in Vlaanderen
o Verruimingsstrategie Lode Claes
Regering Eyskens-Merlot-Cools
o ‘Werkgroep der 28’
- Gemeenteraadsverkiezingen 1970
VU-verkozenen veelal uit schepencolleges geweerd
o Vooral op aandringen CVP
- Installatie Cultuurraden met steun van VU 1971
1.4. Van oppositiepartij tot regeringspartij: 1971-‘77
- Parlementsverkiezingen 1971
FDF-RW grote overwinnaar
VU bleef derde partij
o Electoraal plafond bereikt
o Nieuwe strategie VU leidt tot spanningen
, Keuze voor al of niet regeringsverantwoordelijkheid zware
spanningen
1973 Partijcongres bevestigt participationisme (verantwoordelijkheid
nemen als voorwaarden er zijn)
- Parlementsverkiezingen 1974
o Na val regering Leburton (Ibramco-affaire)
o Economische crisis
Verlies communautaire partijen
Winst CVP/PSC
Vorming regering Tindemans
o CVP sterke campagne gevoerd met figuur van Tindemans verpersoonlijking
van campagnes
o VU voor het eerst betrokken bij regeringsonderhandelingen niet in regering
Binnen partij: machtsstrijd
Schiltz Van der Elst
- Parlementsverkiezingen 1977
VU status quo, betrokken bij onderhandelingen komen in regering terecht
o CVP samen met communautaire partijen VU en FDF
o Interne wrijvingen
‘Gemeenschapsakkoord’ Egmontpact
o Gevoel aan Vlaamse kant dat het vooral goed is voor Franstaligen en niet voor
Vlamingen (verschillende interpretaties binnen dezelfde regering)
o Bron voor spanningen Tindemans I komt ten val
o Bron voor dissidenties binnen VU
Vlaamse Volkspartij (VNP) door Lode Claes (Brussels fenomeen)
Oorspronkelijke verruimingsoperatie-opbrengst
Vlaams-Nationale Partij (VNP) door Karel Dillen(Antwerps fenomeen)
Samen basis voor Vlaams Blok
Schiltz verdedigt Egmontpact
1.5. Na het Egmontpact
- Parlementsverkiezingen 1978
Zware nederlaag VU
o Concurrentie Vlaams Blok
o Interne discussie over participationisme
Schiltz: volwaardige beleidspartij (linkervleugel)
Gabriels: Herbronning, radicalisme (rechtervleugel)
1979: Vic Anciaux nieuwe voorzitter
- Parlementsverkiezingen 1981
o (Marc) Eyskens gevallen over zgn. ‘staking’ van PS-ministers
Waalse staal politiek en economisch probleem
Financiering nodig coalitiepartners onder druk
o Campagne erg communautair geladen (politiek klimaat goed voor VU)
Klemtoon op: economisch herstelbeleid, Waalse staal, maar ook
rakettenkwestie en staatshervorming
o Verlaging kiesgerechtigde leeftijd tot 18 jaar
Gunstige uitslag VU en winst voor Liberalen
Verlies voor Christendemocraten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mvdberghe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.