1.2. ANATOMIE EN FYSIOLOGIE
AANPASSINGEN:
· Aanpassingen aan waterleven
o Zwemvliezen
o Vederkleed → uropygiale klier / stuitklier net boven de
staartbasis maakt verenkleed waterdicht
▪ Via de bek ‘duwen’ op de klier → olie-achtige substantie komt vrij die ze met
de bek over het verenkleed verspreiden
o Holle beenderen
o Luchtzakken
· Aanpassingen aan zeer koude omstandigheden
o Poten bevriezen niet op ijs (via counter current systeem)
▪ Arteriën en venen lopen in de poot dicht tegen elkaar
▪ Warm zuurstofrijk bloed komt uit het lichaam
(arteriën) en gaat richting de poten
▪ Arterioveneuze shunt in de poten: ‘warm’ bloed uit
het lichaam wordt afgekoeld
▪ Kouder bloed wordt t.h.v. poten terug opgewarmd en
naar het lichaam gestuurd
1
,DZ neerhofdieren – samenvatting 2020 - 2021
VOORTPLANTING:
Geslachtsrijpheid
Eend Gans Zwaan Niet kennen
1 jaar 2 jaar 5 jaar
· Geslachtsbepaling:
o Via geslachtsdimorfisme (bij sommige soorten)
o Via de cloaca: phallus (penis) stulpt eruit na manuele manipulatie (zie foto)
Vrouwtje Mannetje
· Copulatie in water
· Baltsgedrag (zowel pre + post copulatoir)
· Nestplaats varieert naargelang de soort
· Nestvlieders
Nestgrootte (aantal eieren)
Eend Gans Zwaan
6 – 12 3–6 3–6 Niet van buiten kennen
Incubatieperiode = periode tussen ei leggen en (weten dat incubatieperiode
uitkomen ong. 1 maand is)
25 dagen 30 dagen 35 dagen
1.3. HUISVESTING
· In een volière → vooral voor dieren die extra warmte nodig hebben
· Op land:
o Grasland
o Bomen, struikgewas, schuilplaatsen en schaduw → moeten kunnen schuilen tegen
predatoren, zon, etc.
o Stenen / cement → risico op pododermatitis!!
· Op water:
o In een poel: diepte aangepast aan de soort
o Indien verhoogd bad → liefst een trapje aan het bad + een steen / uitstapplaat in het
bad zodat ze er terug uit kunnen stappen (vliegen is niet altijd mogelijk in geval van
onderkoeling!)
2
,DZ neerhofdieren – samenvatting 2020 - 2021
1.4. VOEDING
Onderhoudsvoer
· Weide (gras trekken), waterplanten → zeker voldoende groenvoer voorzien!
· Supplementeren met graan of korrels specifiek voor watervogels
o Mag niet te eiwitrijk of koolhydratenrijk zijn → problemen met maagdarm
o Enkel supplementeren vanaf herfst: indien er onvoldoende groenvoer/gras is
(anders: meer kans op obesitas)
o Niet te laat beginnen met supplementeren: risico op leververvetting (dier gaat eigen
vetweefsel uitputten door te weinig voeding)
· Oesterschelpen → sterkte van botten stimuleren
· Bij piscivoren: vis voorzien
1.5. VANGEN + TRANSPORT
· Op het land vangen
· Carrier zonder mazen + doek op bodem (meer grip voor het dier) → hoger in de hoogte dan
breed → dier moet nek kunnen strekken
· Geen water in de carrier!
o Beter onderweg stoppen om dier te laten drinken
o Indien wel water in de carrier: risico dat dier verdrinkt onderweg
· Opletten dat ze niet ontsnappen!
· Correct hanteren!
o Volledig het lichaam onderaan ondersteunen + pootjes vastnemen
o Met 1 hand poten klemmen, met andere hand de nek ondersteunen (zeker bij zwanen!)
→ vermijden dat dier luxatie van de nek krijgt
o Vleugels dicht tegen het lichaam houden
o Best hoofd naar achter houden & poten naar voren houden
3
, DZ neerhofdieren – samenvatting 2020 - 2021
1.6. KLINISCH ONDERZOEK
· In rustige omgeving → het zijn prooidieren: dus hebben vaak stress
o Kijken naar gedrag: hoe loopt het dier rond, manken, recht op de poten staan, …
o Kijken naar vleugels: structuur, afhangende vleugels, …
o Kijken naar de gang
· Kop:
o Ogen & neus controleren op snot, vloeistoffen
o Mondholte: bek open maken & zeker onder de tong controleren op vreemde
voorwerpen, vishaken, etc.
· Verenkleed: controleren op wondjes (veren volledig tegen de richting openstrijken)
· Vleugels
· Poten
· Voedingstoestand
1.7. BIJKOMENDE ONDERZOEKEN
· RX
· Mestonderzoek
· Endoscopie
· Narcose:
o Anesthesie via isofluraan (gasanesthesie)
▪ VD: anesthesie vlot te regelen door de luchtzakken + dier wordt
gemakkelijker terug wakker
o Poten naar achteren strekken + vastbinden
o Vleugels naast het lichaam strekken
o Zo mooi mogelijk overzicht van poten en beenderen → superpositie vermijden
o Meestal dorsoventraal → indien op de buik: vaak ademnood
1.8. HOSPITALISATIE
· Droog, warm, antislip vloer
o Warmtelamp is noodzakelijk bij zieke onderkoelde dieren!
o Indien metalen gladden vloer: stress omdat dier zich moeilijk kan verplaatsen
→ alternatief voor een anti – slipvloer: handdoek op de grond
· Voldoende verluchting
· Indien langer dan 48u in hospitalisatie: bad + zachte vloer
o Indien geen bad: dier is minder gemotiveerd om verenkleed te onderhouden
o Poten dagelijks inwrijven met vaseline/crème/zinkzalf
→ poten worden snel droog → risico voor pododermatitis
· Stress!!!
o Proberen om niet bij predatoren te zetten!
o Rustige omgeving
o Eventueel een soortgenoot meebrengen van thuis in hospitalisatie
· Quarantaine
o Zeker belangrijk bij zieke wilde dieren!
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirandaopstal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
