Volledige samenvatting van het vak 'Bioveiligheid en Zoönosen'.
- Inleiding tot de bioveiligheid + epidemiologie
- Bioveiligheid in de praktijk
- Ontsmetting en reiniging
- Praktische reiniging en ontsmetting
- Insecten- en Knaagdierbestrijding
- Zoönosen bij de kat
- Zoönosen bij de hon...
Bioveiligheid en zoönosen – samenvatting 2020 - 2021
Deel bioveiligheid
HOOFDSTUK 1 – INLEIDING
Noodzaak van bioveiligheid:
· Veel ziekten voor mensen zijn afkomstig van dieren
o vb. covid19, ringworm (= schimmel dat katrienewielen veroorzaakt), …
· Meeste risico: YOPI personen
o Young
o Old
o Pregnant
o Immuno-compromised = immunodeficiënt
One Health principe:
· Verschillende schakels zijn van belang: dier – mens – omgeving/milieu
· Doel: meer samenwerking tussen de humane en diergeneeskundige wereld
WAT IS BIOVEILIGHEID:
Bioveiligheid = een geheel van maatregelen waarbij alle mogelijke niet-medicamenteuze maatregelen
preventief worden genomen om zo de zoötechnische prestaties van de dieren te verbeteren
= bioveiligheid = biosecurity
· Preventief + niet-medicamenteus
· Om zo weinig mogelijk curatief te moeten optreden
· Voorkomen van insleep, circulatie & verspreiding van ziektes
· Doel:
o Dieren gezond houden
o Mens gezond houden
o Optimale zoötechnische prestaties van de dieren
1
, Bioveiligheid en zoönosen – samenvatting 2020 - 2021
Preventie van infectieziekten Curatieve ziektebestrijding
Algemeen Specifiek Meestal specifiek en
medicamenteus
, Bioveiligheid en zoönosen – samenvatting 2020 - 2021
Niveaus van agentia:
→ 3 populatie niveaus:
1) Individueel dier: eerder belangrijk bij paard, hond, kat, …
2) Bedrijf: welzijn, economisch, ergonomisch
3) Populatie: nationaal en internationaal
o Grenscontrole & quarantaine
o Vaccinatie
o Eradicatie
Bioveiligheid optimaliseren:
· Epidemiologie: weten welk pathogeen, welke verspreidingsmanieren, …
· Risicofactoren: niet enkel micro-organisme is van belang, maar ook gastheer-factoren +
kennis van het risico !
INLEIDENDE BEGRIPPEN:
Endemisch = ziekte die in een bepaald gebied kan voorkomen, waarbij het aantal besmettingen
relatief constant is
· Situatie is stabiel
· Voorkomen is voorspelbaar
· Infectieus voorbeeld: enzoöotische pneumonie
· Niet-infectieus voorbeeld: inguinale hernia bij biggen, ketonemie bij melkvee, …
Epidemisch = ziekte waarvan aantal besmettingen exponentieel & plots stijgt
· Sterft na bepaalde tijd uit
· Wordt na verloop van tijd endemisch
· Oorzaken:
o Nieuwe stam van agens
o Agens komt plotseling in gevoelige populatie
o Pandemie: vb. covid19
Opkomende ziekte = ziekte die plots opduikt in een populatie waar ze voorheen afwezig (of niet
gediagnosticeerd) was
Heropkomende ziekte = ziekte die in het verleden aanwezig was maar gedurende een tijd
afwezig is geweest of plots stijgt in incidentie
· vb. BSE, blauwtong, Q-koorts, Afrikaanse varkenspest, West-Nile Fever, rabiës, …
· Oorzaken:
o Stijgende wereldbevolking
o Stijgend mobiliteit van mensen en dieren
o Stijgende wereldhandel + globalisering van handel en transport
o Klimaatsveranderingen
o Intensieve dierlijke productiesystemen
o Evolutie van pathogenen
Potentieel opkomende ziekten: West-Nijlkoorts, Leishmania, Paardenpest, Tularemie, …
Potentieel heropkomende ziekten: Klassieke Varkenspest, Afrikaanse Varkenspest, MKZ, Runder-
TBC, …
3
, Bioveiligheid en zoönosen – samenvatting 2020 - 2021
Prevalentie = aantal gevallen van een ziekte in een bepaalde groep dieren of in een bepaalde tijd
Incidentie = aantal nieuwe gevallen van een bepaalde ziekte in een omschreven populatie tijdens
een omschreven periode
Morbiditeit = % zieke dieren
Mortaliteit = % sterfte
CFR = Case Fatality Rate = Cause – Specific Mortality Rate = % sterfte t.g.v. een bepaalde
aandoening = mortaliteit/morbiditeit
Voorbeeld: Bij een populatie van 100 00 is morbiditeit 35% en mortaliteit 5%.
Hoeveel bedraagt de CFR?
⁎ Hoeveel dieren zijn er ziek? 35/100 → 35 000 zullen ziek worden
⁎ Hoeveel dieren sterven? 5/100 → 5 000 zullen sterven
⁎ Wat is de CFR? = 1/7 = 14,2% → 14/100
Profylaxie = alle preventieve maatregelen die ziekte voorkomen
Algemene Specifieke
Gericht tegen specifieke ziekten
Niet gericht tegen specifieke pathogenen
→ vaak nationaal / internationaal georganiseerd
= alle preventieve hygiëne – maatregelen
zoals vaccinaties
Pathogenese = ziekteverloop
· Infectie = indringen & vermenigvuldigen van micro-organismen met schade voor de gastheer
· Ontsteking = reactie van het lichaam op weefselbeschadiging of externe prikkels
o Calor: warmte
o Rubor: roodheid
o Tumor: opzwelling !
o Dolor: pijn
o Functio Laesa: functieverlies
· Incubatieperiode = periode tussen het indringen van het pathogeen (= besmetting) en het
effectief ziek worden (= eerste klinische symptomen)
Virulentie = besmettelijkheid + pathogeniciteit
Besmettelijkheid Pathogeniciteit
= gemak waarmee een ziekteverwekker van de = gemak waarmee een ziekteverwekker bij
ene naar de andere gastheer kan overgedragen vermenigvuldiging in de gastheer
worden, binnendringen & vermeerderen schade/ziektesymptomen kan opwekken
Hoe hoger de infectiedruk, hoe hoger de kans
dat dier besmet wordt!
Kiemuitscheiding = geïnfecteerde dieren scheiden pathogenen uit & besmetten de omgeving en
andere dieren
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirandaopstal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
