Summary
Samenvatting inleiding tot bedrijfspsychologie
- Course
- Institution
Samenvatting van de slides + les, ik behaalde 17/20 met enkel dit te leren
[Show more]
1 review
By: mds18 • 2 year ago
Very concise, but you really don't need more! Passed 1st and it was my elective so I had no prior knowledge about psychology:)
Seller
Follow
ecatelin
Reviews received
Content preview
Inleiding tot bedrijfspsychologieEnya Catelin – Universiteit Gent
AJ 2019-2020
1
,Table of Contents
Hoofdstuk 1: Introductie........................................................................................................................7
1. Bedrijfspsychologie.........................................................................................................................7
1.1 Toegepaste psychologie............................................................................................................7
1.2 Toegepaste bedrijfspsychologie................................................................................................7
2. Fundamentele uitgangspunten.......................................................................................................7
3. Geschiedenis...................................................................................................................................7
4. Hedendaagse thema’s....................................................................................................................8
4.1 Het milieu en duurzaamheid in bedrijfspsychologie.................................................................9
4.2 Nieuwe technologieën, digitale media en artificiële intelligentie.............................................9
4.3 Diversiteit op de werkvloer: positive organizational strategies................................................9
5. Positive organizational scholarship...............................................................................................10
Hoofdstuk 2: Onderzoeksmethoden.....................................................................................................11
1. Dubbele rol van onderzoek in WOP..............................................................................................11
1.1 Wetenschappelijke methode..................................................................................................11
1.2 CSR en onderzoeksethiek........................................................................................................11
1.3 Science-practice gap...............................................................................................................11
2. Onderzoeksmethoden..................................................................................................................12
2.1 Geavanceerde methoden.......................................................................................................12
Hoofdstuk 3: Individuele verschillen.....................................................................................................14
1. Fundamentele principes...............................................................................................................14
1.1 Intelligentie.............................................................................................................................14
1.2 Persoonlijkheid.......................................................................................................................16
2. Trek theorie..................................................................................................................................17
2.1 Trek theorie: instrumenten.....................................................................................................17
3. Persoonlijkheidstrekken op het werk...........................................................................................17
3.1 Structuur van persoonlijkheidstrekken...................................................................................17
3.2 Persoonlijkheidstrekken en werkgedrag, prestatie en uitkomsten.........................................18
3.3 Persoonlijkheid en breder werkcriteria..................................................................................18
4. Individuele verschillen op het werk..............................................................................................19
5. Verdieping....................................................................................................................................20
5.1 Introductie..............................................................................................................................20
5.2 Huidige studie.........................................................................................................................21
5.3 Onderzoeksdesign..................................................................................................................21
5.4 Resultaten...............................................................................................................................22
5.5 Discussie.................................................................................................................................24
Hoofdstuk 4: Attitudes en gedrag in organisaties.................................................................................26
1. Modelleren van gedrag binnen ORG’s..........................................................................................26
2
, 2. Attitudes en gedragingen..............................................................................................................26
2.1 Job satisfactie..........................................................................................................................26
2.2 Organisationele betrokkenheid..............................................................................................27
2.3 Uitkomsten van attitudes........................................................................................................27
2.4 Andere attitudes: engagement...............................................................................................27
2.5 Een ruimer kader....................................................................................................................27
3. Sociale invloeden op gedrag.........................................................................................................27
Hoofdstuk 5: Motivatie.........................................................................................................................29
1. Overzicht en definitie....................................................................................................................29
2.Bevredigen van behoeften.............................................................................................................29
2.1 Behoeften hiërarchie van Maslow..........................................................................................29
2.2 Alderfer ERG theorie...............................................................................................................29
2.3 Hertzberg Twee-factoren theorie ( FOUT)..............................................................................29
3 Motivatie als trek...........................................................................................................................30
3.1 McClelland..............................................................................................................................30
4. Zelf determinatie theorie..............................................................................................................30
5. Cognitie en emotie........................................................................................................................30
5.1 Expectancy Theory (Vroom)....................................................................................................30
5.2 Goal setting.............................................................................................................................31
6. Justice en Equity...........................................................................................................................31
6.1 Equity theory..........................................................................................................................31
6.2 Organizational justice.............................................................................................................32
7. Job design en motivatie................................................................................................................32
7.1 Job characteristics model........................................................................................................32
8. Verdieping....................................................................................................................................32
8.1 Introductie..............................................................................................................................32
8.2 Hypotheses en resultaten.......................................................................................................33
8.3 Bespreking..............................................................................................................................34
9. Gastcollege motivatie...................................................................................................................34
9.1 Meting impliciete motieven....................................................................................................34
9.2 Coderen van verhalen.............................................................................................................34
9.3 Moderne theorieën van impliciete motieven.........................................................................35
9.4 The AT&T Longitudinal Study (McClelland en Boyatzis)..........................................................36
9.5 Contraproductief gedrag op het werk....................................................................................37
9.6 Een andere kijk op macht.......................................................................................................37
Hoofdstuk 6: Rekrutering & selectie.....................................................................................................39
1. Rekrutering en selectie als competitief voordeel.........................................................................39
2. Effectieve rekrutering en selectie.................................................................................................39
2.1 Job/functie analyse.................................................................................................................39
2.2 Rekrutering.............................................................................................................................40
3
, 2.3 Selectie...................................................................................................................................40
Hoofdstuk 7: Learning, training en development.................................................................................42
1. Introductie....................................................................................................................................42
2. Learning and development circle..................................................................................................42
2.1 Learning needs assessment....................................................................................................42
2.2 L&D interventies.....................................................................................................................42
2.3 Training evaluatie...................................................................................................................44
2.4 Training transfer.....................................................................................................................45
3. Verdieping....................................................................................................................................46
3.1 Inleiding..................................................................................................................................46
3.2 Methode.................................................................................................................................47
3.3 Resultaten en bespreking.......................................................................................................47
Hoofdstuk 8: Prestatie meting en management...................................................................................48
1. Het meten van job prestaties.......................................................................................................48
2. Job prestaties en gedrag...............................................................................................................48
2.1 Modellen van job prestaties...................................................................................................48
3. Competentie benaderingen..........................................................................................................50
4. Het meten van prestaties: performance appraisals......................................................................51
4.1 Survey items en rating scales..................................................................................................51
4.2 Results-based appraisal..........................................................................................................51
4.3 Competency-based appraisal..................................................................................................51
4.4 Hot Topics: hoe betrouwbaar zijn prestatiemetingen in organisaties?...................................52
5. Performance feedback..................................................................................................................52
Hoofdstuk 9: Loopbaan en loopbaan management.............................................................................54
1. Carrières in de 21e eeuw..............................................................................................................54
2. De ontwikkeling van loopbanen...................................................................................................54
2.1 Carrièremoves: job transitie...................................................................................................55
3. Sociale, culturele en organisationele invloeden...........................................................................55
3.1 Ryan et al: the glass cliff and contextual variation in the think manager-think male
stereotype....................................................................................................................................56
3.2 Carrières en cultuur................................................................................................................56
3.3 Hedendaagse focus in loopbaanpsychologie..........................................................................56
4. Verdieping: beroepsinteresses.....................................................................................................57
4.1 Wat je interessant vindt/graag doet.......................................................................................57
4.2 Diversiteit, maar ook clusters.................................................................................................57
4.3 Holland’s RIASOC model.........................................................................................................57
4.4 Hiërarchische benaderingen...................................................................................................58
5. Interesses......................................................................................................................................59
5.1 Implicaties...............................................................................................................................59
5.2 Ontwikkeling...........................................................................................................................60
4
, 6. Veranderen beroepsinteresses doorheen de tijd?.......................................................................60
6.1 Interesse ontwikkeling @ work: belangrijkste ideeën/principes............................................61
6.2 Onderzoekmodel en onderzoeksdesign..................................................................................61
6.3 Resultaten...............................................................................................................................61
6.4 Bespreking resultaten ontwikkeling........................................................................................62
Hoofdstuk 10: Veiligheid, stress en gezondheid...................................................................................63
1. Positieve emoties op het werk......................................................................................................63
2. Gezondheid en veiligheid op het werk.........................................................................................63
2.1 Stress op het werk..................................................................................................................63
3. Verdieping....................................................................................................................................67
3.1 Onderzoeksvraag....................................................................................................................67
3.2 Inleiding..................................................................................................................................67
3.3 Methode en resultaten...........................................................................................................68
3.4 Discussie.................................................................................................................................69
Hoofdstuk 11: Strategie en structuur...................................................................................................70
1. Strategie?......................................................................................................................................70
1.1 Diverse perspectieven............................................................................................................70
2. Structuur.......................................................................................................................................72
2.1 Kernideeën uit Mintzberg.......................................................................................................72
Hoofdstuk 12: Leiderschap...................................................................................................................75
1. Leiderschap...................................................................................................................................75
1.1 Stromingen in leiderschapsonderzoek....................................................................................75
1.2 Leiderschap over culturen heen.............................................................................................80
1.3 Gender en leiderschap............................................................................................................80
1.4 Leiderschapsontwikkeling.......................................................................................................80
2. Verdieping: opdracht rond leiderschap........................................................................................82
2.1 Resultaten...............................................................................................................................82
Hoofdstuk 13: Teams en teamwork......................................................................................................84
1. Wat is een team?..........................................................................................................................84
2. Wat doen teams?.........................................................................................................................84
3. Een model voor team effectiviteit................................................................................................85
3.1 Team inputs............................................................................................................................85
3.2 Team processes......................................................................................................................87
3.3 Team Outputs.........................................................................................................................89
Hoofdstuk 14: Organisatie cultuur, klimaat en verandering.................................................................90
1. Inleiding........................................................................................................................................90
2. Organizational culture defined.....................................................................................................90
2.1 Cultuurmodellen.....................................................................................................................90
3. Hoe culturen ontwikkelen............................................................................................................91
3.1 Globalisatie en cultuur............................................................................................................92
5
, 3.2 Cultuur versus klimaat............................................................................................................92
Gastcollege: Reflectie op het werk...................................................................................................93
6
,Hoofdstuk 1: Introductie
1. Bedrijfspsychologie
- De bedrijfspsychologie focust op verschillende aspecten, zoals: ind verschillen, attitudes,
motivatie, rekrutering, loopbaanmanagement, leiderschap, teams en vele andere zaken.
- Het is de discipline binnen de psychologie die zich beroept op psychologische principes en
wetenschap om problemen op te lossen op het werk, binnen organisaties en in het
bedrijfsleven in het algemeen
1.1 Toegepaste psychologie
- Klinische psychologie: focus op psychologische stoornissen en ziektes
- Counseling psy: begeleiden van cliënten met een variëteit aan problemen
- Gezondheidspsy: gezondheid, leefwijzen, leven met en herstellen van fysieke problemen
- Forensische psy: misdaad en criminaliteit
- Educatie psy: begrijpen van leren, ontwikkelen en opleiden over de ganse levensloop
- Sport psy: prestaties in sport
- Bedrijfspsy: werk, organisatie en professioneel leven
1.2 Toegepaste bedrijfspsychologie
- UK: occupational psychology, USA: industrial and organizational
- Business psychologie: ontwikkeling van bedrijven
- Personnel psychology: HR taken en functies
- Vocational psychology: carrière en beroepsmatig gedrag
2. Fundamentele uitgangspunten
- Wetenschap: belangrijke doelstelling
o Vasthouden aan principes van methodologische en wetenschappelijke striktheid
Evidence-based werken (trainen in het maken van systhematische
literatuurstudies
Scientist-practitioner model (opleiden tot echte wetenschappers)
- Pragmatiek: focus op het oplossen van bestaande problemen, zaken die ertoe doen (correcte
toepassing)
- Ethisch handelen (vb personeelsselectie: discriminatie)
- Voor mens en organisatie: belang van individuele werknemer (vb welzijn) versus belang van
organisatie (vb productiviteit)
o Werk en Organisatie psychologie (WOP): beide belangen balanceren en promoten
3. Geschiedenis
- Begin 20e eeuw: samenloop van omstandigheden
7
, o IQ Test (Binet), Individuele verschillen in persoonlijkheid (Galton), correlaties
(Pearson)
- Henry Ford: mensen sterk specialiseren, standaardisering, synchronisatie en specialisering bij
de productie (assembly line) 1e vorm van bedrijfspsy
- Taylor: scientific management
o Werk opdelen in deeltaken die makkelijk te standaardiseren zijn
o Focus op efficiëntie dmv repetitie
o Meet (kwantificeer) wat arbeiders doen (empirische houding)
o Productienormen opstellen om prestaties te evalueren
Tot op heden nog steeds relevant
- WOI en WOII
o assessment centers, test batterijen, prestatiemeting, training en ontwikkeling,
beroepsoriëntatie,…
o Behandeling van PTSS (shell shock)
- Hawthorne studies: experiment dat productiviteit zo hoog mogelijk wou maken (Elton Mayo)
o Illumination studies: heeft licht een effect op productiviteit?
Sterker licht beter productiviteit
Minder sterk licht beter productiviteit (zelfs indien licht slechter werd dan
voor de interventie)
o Interpretatie: naast fysieke factoren ook sociale factoren van belang
4. Hedendaagse thema’s
- CSR: ethiek, organisaties worden meer en meer verwacht om aan sociale verwachtingen te
voldoen en niet langer aan enkel economische verwachtingen (vb duurzaamheid)
o Stijgt in belang
- Globalisatie: mensen verschillen in waardepatronen per cultuur
o Power distance (psychologische afstand), individualisme, onzekerheid, lange termijn,
…
o Ook verschillen in economische, wettelijke, politieke,… realiteit
Kan belangrijke gevolgen hebben voor leiderschap, motivatie,
prestatiemanagement,…
o Globe study:
Universele eigenschappen: integriteit, eerlijkheid, betrouwbaarheid,
teamgericht, besluitvaardig
Cultuur-contingente eigenschappen: vb tonen van enthousiasme
Lijkt te maken te hebben met culturele verschillen in emotie-expressie
- Duurzame ontwikkeling: ontwikkeling dat voldoet aan de noden van het heden zonder de
noden van de volgende generaties in gevaar te brengen
8
, o Economisch, sociaal en ecologisch
4.1 Het milieu en duurzaamheid in bedrijfspsychologie
- Het is niet dat mensen zich geen zorgen maken over het milieu, maar het probleem is juist zo
groot en lijkt onhandelbaar, men heeft het gevoel dat hun acties geen impact gaan hebben
doordat het milieu op LT problemen heeft
- Psychologie is het sleutelconcept over hoe we met de klimaatcrisis omgaan
o Bedrijfspsychologen moeten de verantwoordelijkheid accepteren zodat organisaties
en hun werknemers een volledige rol heb in het bestrijden van de klimaatcrisis
- Onze hersenen zijn geëvolueerd om lokale, directe en zichtbare, experimentele problemen
op te lossen, niet om problemen op te lossen die bijna onzichtbaar zijn en zeer moeilijk te
begrijpen zijn zoals bv de klimaatcrisis
- Centraal aspect: creëren van culturen en klimaten die duurzaamheid aanmoedigen
4.2 Nieuwe technologieën, digitale media en artificiële intelligentie
- Sinds er nieuwe technologieën zijn werd ons leven verandert door deze voordelen en gaat
ons leven over het algemeen sneller
o De psychologische studie kan echter niet volgen met de snelle ontwikkelingen
- Digitale media heeft een effect op engagement, stress, knowledge management en
socialisatie van de nieuwe werknemers
- Machine learning houdt in dat we computers programmeren om grote datasets te verwerken
en patronen en trends te herkennen die niet voorgeprogrammeerd werden
- Waarvoor men AI gebruikt
o Robots begeleiden, het verpakken te versnellen
o Werknemers hun communicatie bekijken en zoeken naar oneerlijkheden en
ontevredenheden
o De gesprekken tussen client en werknemer te monitoren en eventueel zeggen wie
meer empathie moet tonen
o Selecteren van werknemers door videoanalyse
o Diversiteit aanmoedigen in het bedrijfsleven
4.3 Diversiteit op de werkvloer: positive organizational strategies
- Grote effecten van discriminatie op de werkvloer
o Hoe kan psychologie dit probleem aanpakken?
- In hedendaagse organisaties en bedrijven werken we veel eerder samen met collega’s van
een andere demografische afkomst
- Wanneer onbeheerd, kan diversiteit het moreel van werknemers beschadigd raken
o Leidt tot: slechte werk performance, stress, slechte psychische gezondheid
- Wanneer effectief wordt gehandeld, creëert het synergiën die creativiteit, innovatie,
productiviteit en winst veroorzaken
- Taken van de bedrijfspsychologie:
9
, o Begrijpen hoe diversiteit de sociale cohesie, gezondheid, prestatie en innovatie op de
werkvloer kan ondermijnen of faciliteren
o Begrijpen dat effectieve diversiteitmanagement beleid, procedures en praktijken ook
een sleutelconcept zijn op de werkvloer
o Onderzoek doen naar de effectiviteit van diversiteitmanagement beleid, procedures
en praktijken die worden gebruikt in bedrijven
Helpen ons om te zien wanneer diversiteit kan leiden tot favoritisme of geen
favoritisme op de werkvloer
o Hoe de cultuur van de organisatie een grote rol speelt in het creëren van contexten
waarin diversiteit een kracht is voor de sociale cohesie, innovatie en effectieve
prestatie
5. Positive organizational scholarship
- Overkoepelend concept dat wordt gebruikt om te benadrukken wat inspireert voor
individuen en organisaties
o Door de mogelijkheden voor positieve afwijking te definiëren in plaats van alleen het
uitdagende, gebroken en nodeloos moeilijk te verbeteren.
- Benadrukt niet enkel positieve emoties en gebeurtenissen
o Verkent ook hoe individuen kunnen groeien uit het stuiten op problemen en
uitdagingen
o Hoe de cultuur van organisaties innovatie vergemakkelijken als antwoord op grote
moeilijkheden
o Hoe we kunnen bouwen op individuele en collectieve sterktes en capaciteiten door
zich te verbinden met uitdagingen
- Benadrukt ook positieve processen en uitkomsten
o Bv identificeren in welk ziekenhuis de meeste patiënten een hoge satisfactie hebben
en hieruit leren, het team met het hoogste level van innovatie bestuderen of de
leider met hoogste scoren vieren
- Positiviteit kan leiden tot vindingrijkheid
o Moedigt positieve relaties, goede communicatie en pos energie op het werk aan
o Focust minder op problemen, bedreigingen en zwakheden in organisaties
Wil niet zeggen dat het negatieve emoties uitsluit, maar men wil ervoor
zorgen dat negatieve gebeurtenissen en situaties opgenomen worden in
levens verbeterende dynamieken waar mogelijk
- Niet waardenneutraal doelstelling is om de menselijke condities en de werkervaring te
verbeteren, niet om maximale productiviteit en winst te promoten in omgevingen
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ecatelin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now