Wanneer mag je/moet je ingrijpen?
Hoe vind je daarbij de juiste verhouding tussen een juridisch perspectief en een pedagogisch
perspectief?
12-18 jaar geldt andere straffen; max 2 jaar met uitzonderingen
Uitzondering iemand tot 23 jaar voor jeugdrecht
16-18 kan als volwassene worden berecht
Verschil civiel jeugdrecht en jeugdstrafrecht
Jeugdstrafrecht: overheid-burger
Civiel jeugdrecht/kinderbeschermingsmaatregel: burger-burger
Jeugdrecht
Minderjarige van 0-18 (1:233, art. 77a Sr)
Strafrecht: kinderstrafrecht 12-18 jaar (onder12 kan je niet worden vervolgd, mag wel
verhoord worden maar kan geen straf), met uitzonderingsmogelijkheden voor 16/17 jarige-
(volwassene strafrecht mogelijk) en 18 tot 23 jarige (jeugdige berechting mogelijk).
Civiele jeugdrecht (0-18): uitzonderingen, verlenging gesloten uithuisplaatsing voor 18+ en
ondertoezichtstelling ongeboren vrucht (JPF 2012/82)
Ongeboren vrucht: vaak verslaafde ouders, moeder zwanger en dan geef je moeder
opdracht bij verslavingskliniek, doet moeder het niet -> als baby geboren is kan het zo zijn bij
de geboorte baby wordt weggehaald (uithuisplaatsing).
Juris: concrete dreiging moeder/kind -> moeder 17 weken zwanger, rechter: kan niet kind
beschermen kan pas 24 weken, dan kind levensvatbaar.
Wat kan je doen kindje onder 17 weken:
Moeder minderjarig, dan kan moeder ondertoezicht stellen
gevaar voor zichzelf of ander, gedwongen hulpverlening (meerderjarige moeder)
Leeftijdsgrenzen zorgen voor discussies:
Adolescentenstrafrecht; 18-23 wordt standaard gekeken als jeugdige of volwassene
Toerekeningsvatbaarheid
Verschil civiel en jeugdstrafrecht
Kinderbeschermingsmaatregelen zijn te vinden in het eerste boek van het burgerlijk
wetboek (art. 1:254 ev)
Ondertoezichtstelling/uithuisplaatsing
Gezagsbeëindigende maatregel
Internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind
De jeugdwet
Jeugdstrafrecht is te vinden het wetboek van strafrecht (art. 77a ev) strafvordering
Jeugdstrafrecht -> verwijt
Kan zelf in hoger beroep gaan
Civiele recht-> iemand beschermen
Kan niet zelfstandig in hoger beroep gaan
Is geen absolute scheiding; in de praktijk kan er samenloop zijn
Artikel 8 EVRM; recht op eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven
Zelf bepalen hoe je leven inricht en overheid moet zo min mogelijk inbreuk maken
Bij jeugdige houdt het dossier privé -> gesloten zitting
Hoorcollege 2
Eigen verantwoordelijkheid (met name in het civiele jeugdrecht): het is legitiem (heel goed
aansluit bij uitgangspunt van het recht) mensen hebben het vermogen om eigen
verantwoordelijkheid te nemen (art. 1 van Universele Verklaring van de Rechten van de
Mens; ieder mens is begiftigd met verstand en geweten)
Mensen in staat zijn eigen verantwoordelijkheid te dragen, dat is het uitgangspunt.
Het is effectief – het werkt beter – uit eigen beweging – draagvlak (voordat je overgaat tot
een verplichting is belangrijk te kijken of mensen uit eigen beweging het op volgen).
Ouderlijke verantwoordelijkheid: art. 1:247 BW; het ouderlijk gezag omvat de plicht en het
recht van de ouder zijn minderjarig kind te verzorgen en op te voeden (ouders hebben hier
ook een grote mate vrijheid)
Positieve vrijheid om ouderlijke verantwoordelijkheid in te vullen
Negatieve vrijheid buiten: buiten de lijnen treden van die verantwoordelijkheid
Kinderwetje van Van Houten (1874): kinderen hebben ook rechten
Voedingsboden voor het ontstaan van de Kinderwetten eind 19e eeuw
Civiele recht: overheid steun bieden
Strafrecht: niet gestraft maar ‘opgevoed’ worden
Kinderwetten 1901
Civiel jeugdrecht
Wanneer moet je ingrijpen? een goed voorbeeld is de Leerplichtwet -> zie duidelijk de
spanning wanneer mag je ingrijpen in ouderlijk gezag. Leerplicht zou voor iedereen gelden,
niet alleen lagere sociale klasse. Het is recht om kinderen naar school te sturen -> waarom is
het erg dat verplichting is als het je het doet. Het gaat voor de ouders die kinderen niet naar
school sturen. Onder ouderlijke macht valt ook het geestelijke welzijn van het kind.
Beslissingscriterium is het belang van het kind (wat zijn de grenzen).
, Plaatsbepaling van de kinderbeschermingsmaatregelen
Ouderlijk gezag 1:247
- Destijd materiële tekortkoming: mensen aan de onderkant van de samenleving
(verwaarlozing, voeding, huisvesting)
- Thans: meer opvoedingsproblemen, waarbij eerder behandeling vereist is, waarvan
het resultaat per definitie diffuser is
- De wet biedt weinig houvast
Ook de plicht bevat voor geestelijk welzijn van het kind het te zorgen
Geen positieve omschrijving van wat de maatregelen beogen, wel negatieve omschrijving
t.o.v. de ouders
Uitspraak hof Arnhem-Leeuwarden 19 dec 2019: vrijgesproken strafrechtelijk maar dat wil
niet zeggen dat er haar geen verwijt kan worden gemaakt over hetgeen met de kinderen is
gebeurd (civiel). Het hof is van oordeel dat het zeer de vraag de vraag is of de moeder wel in
staat de belangen van de kinderen voorop te stellen. De kinderen zijn daarom terecht uit
huis geplaatst.
Artikel 3 IVRK
18 IVRK ouderlijke verantwoordelijkheid en 19 IVRK maatregelen ter bescherming van kind
Kinderrechten verdrag geeft meer invulling in het ouderlijk gezag
Civiel jeugdrecht
Ondertoezichtstelling 1:255
Als hij zodanig opgroeit in ontwikkeling ernstig wordt bedreigd.
Uithuisplaatsing 1:265a
Beëindiging van het gezag 1:266
Wanneer grijpen we in? (staan in reader)
Ernstig overgewicht is wel reden tot ondertoezichtstelling, niet tot een uitplaatsing (24 juli
2012; hof leeuwarden).
Het achterhouden van statusinformatie is een grond voor ondertoezichtstelling (24 augustus
2017; hof den haag) (je schaadt de geestelijke ontwikkeling als statusinformatie niet verteld)
1:247 lichamelijk en geestelijke, veiligheid en ontwikkeling van kind
Legitimiteit – is ingrijpen gerechtvaardigd en wanneer dan?
Effectiviteit – werkt het wel? Noopt tot bescheidenheid in het toepassen van maatregelen
die sterk ingrijpen in het gezinsleven
Voorbeeld Jihadreizigers – Hof den Haag 29 juli 2014 (staat ook in reader); plaatsing is
gelegitimeerd voor een maand, beïnvloeding waarvoor ze thuis bang waren vond uiteindelijk
in de inrichting plaats
Jeugdstrafrecht
77a Sr
Spanning tussen opvoeden en straffen
Een van de moeilijkste punt bij kinderen is de schuldvraag. -> als uitgaat van de
verantwoordelijkheid van ouder in hoeverre kan kinderen schuld geven voor strafbaar feit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Doju. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.