Samenvatting van de cursus Familie- en procedurerecht, vak gegeven in 2de jaar Sociaal Juridische Dienstverlening door Birgit Bamelis. Ook notities van tijdens de les, powerpoints, extra zelfstudiemateriaal opgenomen in de samenvatting.
1.2.1 Burgerrechtelijk conflicten oplossen buiten de rechtbank
➔ Voor juridische procedure kan er buitengerechtelijke procedure zijn
◆ Wetswijziging: partijen aanzetten tot minnelijke conflictoplossing voor
juridische procedure
1.2.1.1 Informeren en adviseren
➔ Wet op juridische bijstand: elke burger heeft recht op gratis eerstelijns juridisch
advies
◆ Beperkt tot ‘juridische bijstand die verleend wordt in vorm van praktische
inlichtingen, juridische informatie, een eerste juridisch advies of verwijzing
naar gespecialiseerde instantie’
◆ = oriënterend advies, wegwijs maken in juridische wereld
➔ Aanbieders van rechtshulp versnipperd:
◆ Erg algemene (OCMW, wetswinkel…)
◆ Gespecialiseerde (Huurdersbond, vakbond…)
◆ Sommigen gratis voor iedereen, andere lidmaatschap nodig
1.2.1.2 Ingebrekestelling
➔ = officiële brief waarin iemand tegenpartij verzoekt om binnen bepaalde termijn
verplichting die op hem rust na te komen, zo tegenpartij proberen aanzetten tot actie
➔ Bij voorkeur aangetekend verzonden met ontvangstbevestiging (bewijs dat brief
ontvangen is)
➔ Bevat volgende elementen:
◆ Datum
◆ Adresgegevens geadresseerde
◆ Samenvatting probleem
◆ Verzoek om oplossing
◆ Termijn om probleem te regelen
◆ Adresgegevens en handtekening afzender
◆ Vermelding begrip ‘ingebrekestelling’
◆ Eventueel: kopieën van nuttige stukken
➔ Indien partij binnen termijn niet reageert → juridische procedure
◆ In gebreke stellen = noodzakelijke stap voor procedure rechtbank
1
,Olivia Galle
1.2.1.3 Minnelijke schikking of dading
➔ = een contract, waarbij partijen een gerezen geschil beëindigen of een toekomstig
geschil voorkomen
➔ Partijen komen zelf (of met behulp van een derde) tot een akkoord over geschil
◆ Best schriftelijk vastgelegd
➔ Na dading geen juridische procedure voor geschil meer mogelijk
➔ Indien 1 vd partijen afspraak niet nakomt: rechtbank minnelijke schikking uitvoerbaar
verklaren (deurwaarder)
1.2.1.4 Bemiddeling
Alternatieve geschillenoplossing:
➔ Sinds 2005 in Gerechtelijk Wetboek:
◆ Naast juridische procedure evenwaardige geschillenoplossingsmethode
◆ Regelt bemiddeling van familiale -, burgerlijke -, handels- en sociale zaken
➔ Waterzooiwet (recente wetswijziging):
◆ = Probeert te installeren dat partijen steeds eerst een alternatieve
geschillenoplossingsmethode zouden proberen voor juridische procedure
◆ Juridische professionals moeten
● Rechtzoekende informeren over mogelijkheid bemiddeling, verzoening
en andere vormen minnelijke oplossing
● Indien te overwegen bij geschil → bevorderen
◆ Rechters in elke fase van geding minnelijke oplossing bevorderen
● Bevragen welke pogingen al ondernomen zijn
● Partijen over alternatieve methoden informeren
● Lopende procedure schorsen
● Kan verplichte bemiddelingspoging aan partijen opleggen
➔ Nieuwe vorm van alternatieve geschiloplossing: collaboratieve onderhandeling
◆ Onderhandeling tussen partijen bijgestaan door advocaten
◆ Poging om tot minnelijke overeenkomst te komen
◆ Kenmerken:
● Vrijwilligheid
● Vertrouwelijkheid
Bemiddeling als alternatieve geschiloplossingsmethode:
➔ Wettelijke definitie bemiddeling: “Bemiddeling is vertrouwelijk en gestructureerd
proces van vrijwillig overleg tussen conflicterende partijen met medewerking van
onafhankelijke, neutrale en onpartijdige derde die communicatie vergemakkelijkt en
poogt partijen ertoe te brengen zelf een oplossing uit te werken”
➔ Kenmerken:
◆ Vrijwillig
● Uitzondering dar rechter kan opleggen
◆ Neutrale derde (bemiddelaar) beslist niet maar probeert partijen tot akkoord
te laten komen
◆ Buitengerechtelijk of gerechtelijk
● Buitengerechtelijke bemiddeling:
2
, Olivia Galle
○ Partijen stappen zelf naar bemiddelaar voor oplossen conflict
● Gerechtelijke bemiddeling:
○ Partijen doen in loop van juridische procedure beroep op
bemiddeling
➔ Via erkend bemiddelaar tot akkoord:
◆ Overeenkomst ter homologatie aan rechtbank voorgelegd → zelfde juridische
waarde en uitvoerbaarheid van vonnis
➔ Rechtsbijstand voor bemiddeling:
◆ Zoals juridische tweedelijnsbijstand
◆ Mindervermogenden kunnen zo ook gebruik maken van bemiddeling
◆ Bij CAW altijd gratis bemiddelaars
Ombudsdiensten en geschillencommissies:
➔ Ombudsdiensten:
◆ = neutrale derde tussen burger en dienst te bemiddelen maar kan zelf geen
beslissing nemen
◆ Burger heeft klacht over dienstverlening van (overheids)organisatie →
wenden tot ombudsdienst
◆ Ook ombudsdiensten voor privé organisaties
● Voor energieleveranciers, ziekenfondsen, ziekenhuizen, banken…
◆ Dienstverlening (veelal) gratis
● Klacht neerleggen digitaal, telefonisch, persoonlijk
➔ Geschillencommissies:
◆ Particulier kan inschakelen in geval van (commercieel) geschil
● Vooral in commerciële sfeer
◆ Lost conflicten op via arbitrage
● Beroep op derde, de arbiter die beslissing neemt over geschil
● Uitspraak bindend voor partijen
● Meestal geen beroep mogelijk
● Voordelen ivm gerechtelijke procedures:
○ Sneller
○ Goedkomer
○ Informeler
1.2.2 Burgerrechtelijk conflicten in rechtbank
1.2.2.1 Territoriale en materiële bevoegdheid van de rechter
➔ Om verzoekschrift of dagvaarding ontvankelijk te maken bij juiste rechter gevat
➔ Geografisch: territoriale bevoegdheid
◆ Kanton, provincie…
➔ Inhoudelijk: materiële bevoegdheid
◆ Bepaalde rechtbank/rechter voor bepaalde thema’s
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller olivia1galle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
