Summary
Samenvatting Economie Integraal VWO: Hoofdstuk 6 De overheid grijpt in
- Course
- Level
- Book
Een complete samenvatting van hoofdstuk 6 De overheid grijpt in.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: djustinboltze • 2 year ago
Seller
Follow
lnj4603
Reviews received
Content preview
Samenvatting Economie Integraal VWOHoofdstuk 6 De overheid grijpt in
§1 Waarom grijpt de overheid in?
De overheid grijpt in bij marktfalen.
Sommige producten worden niet door de private ondernemingen geproduceerd
Markten kunnen alleen functioneren als het om individuele goederen gaat.
Individuele goederen: goederen die splitsbaar zijn in eenheden die aan individuele
personen kunnen worden verkocht.
Collectieve goederen worden aangeboden door de overheid en worden dus niet ‘verkocht’.
Collectieve goederen: goederen die niet splitsbaar zijn in individueel leverbare
goederen.
Initiatief: overheid.
Beslissing: regering / parlement.
Betaling: gezamenlijke belastingbetalers.
Niet-uitsluitbaarheid: niemand kan van het gebruik worden uitgesloten.
Quasi-collectief goed: het wordt aangeboden door de overheid, maar het zou wel
gesplitst kunnen worden in individueel leverbare eenheden (bv. onderwijs).
Productie kan schadelijke neveneffecten hebben
Externe effecten: de gevolgen van productie of consumptie door de één voor de welvaart van
een ander.
Deze factoren kunnen positief en negatief zijn.
Negatief: de overheid heeft een argument om in te grijpen.
Positief: de overheid hoeft niet in te grijpen.
Markten kunnen een politiek onaanvaardbare inkomensverdeling tot stand brengen
Verzorgingsstaat: de overheid garandeert een zeker minimumniveau van het inkomen.
Sociale zekerheid: alle wettelijke regelingen die voorzien in de gevolgen van
inkomstenverlies of bijzondere financiële lasten.
Participatiewet: een uitkering op minimumniveau.
Inkomsten belasting is progressief.
Deze regeling door de overheid zorgt er ook voor dat de inkomsten verschillen niet te groot
worden.
Aanbieders op monopolieachtige markten kunnen misbruik maken van hun macht
De overheid grijpt in op een markt om de consument te beschermen. Dit kan door
bijvoorbeeld een grens te stellen aan een prijsverhoging. Op oligopolistische markten is
kartelvorming verboden. De overheid stelt grenzen om de macht van de aanbieder te
beperken.
§2 Maximumprijzen en minimumprijzen
Prijsrestricties: een maximum- of minimumprijs instellen.
Maximumprijzen
Maximumprijs: het maximale bedrag per eenheid dat een aanbieder voor een bepaald
product mag vragen.
Met maximumprijzen beschermt de overheid haar burgers (bv. voor geneesmiddelen /
tandarts). De vraag kan hoger worden dan het aanbod. De overheid probeert het aanbod op
een zo eerlijk mogelijke manier te verdelen. Als er een hogere vraag is dan het aanbod, kan
er een zwarte markt ontstaan.
1
, Het instellen van een
maximumprijs leidt tot
welvaartsverlies.
Effecten van een maximumprijs:
Producentensurplus neemt af (minder aangeboden tegen lagere prijs).
Verandering van het consumentensurplus is onduidelijk, afhankelijk van de vraag- en
aanbodcurve.
Totale surplus neemt af.
Er treedt welvaartsverlies op als de monopolist naar maximale winst streeft. De overheid kan
dat verlies beperken door een maximumprijs in te stellen.
Minimumprijzen
Minimumprijs: de prijs per eenheid waaronder de aanbieder zijn product niet hoeft aan te
bieden.
De aanbieder wordt beschermt.
Een minimumprijs bij volledige mededinging: de Europese landbouwpolitiek
Verdrag van Rome (1957) Europese Economische Gemeenschap (EEG):
Heffing op niet-Europese producten.
Minimumprijs die boeren altijd minimaal voor hun producten zouden ontvangen.
Exportsubsidie.
Minimumprijzen leiden tot een overschot omdat bij een prijs hoger dan de evenwichtsprijs de
aangeboden hoeveelheid groter is dan de gevraagde hoeveelheid.
Interventieprijzen: overschot na aanleiding van de minimumprijs wordt opgekocht
tegen een gegarandeerde minimumprijs.
Probleem: het overschot wordt niet verkocht. Het overschot wordt naar
ontwikkelingslanden gestuurd of tot veevoer gemalen.
Kritiek op het Europees landbouwbeleid:
Veel kritiek kwam er tegen het opslaan en opkopen van het voedseloverschot. Ook werd er
aangesteld om het stelsel van de minimumprijzen, exportsubsidies en invoerrechten af te
bouwen en in plaats daarvan inkomstensteun te geven.
Welvaartseffecten van een minimumprijs:
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lnj4603. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
85443 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now