Summary
Samenvatting huidtherapie blok 1.4 huidtumoren ALLE STOF
- Course
- Institution
Samenvatting huidtherapie de Haagse Hogeschool blok 1.4 huidtumoren jaar 1 ALLE STOF Gemaakt in 2019/2020
[Show more]
8 reviews
By: 21014795 • 2 year ago
By: serenserin01 • 2 year ago
By: celinehugo • 4 months ago
By: gracebont98 • 3 year ago
By: sterreadetona • 3 year ago
By: 20096933 • 3 year ago
By: haticeay_ • 3 year ago
Seller
Follow
eilidhweinberg
Reviews received
Content preview
Blok 1.4 Huidkanker/huidtumoren (week 1)Vragen anamnese huidtumoren:
• Leeftijd patiënt.
• Beleving patiënt laesie: locatie, kleur, grootte, crustae, wondje.
• Ontstaanswijze en duur.
• Veranderingen en verloop, jeuk, pijn, bloeding of drukpijn.
• Aantal laesies.
• Zon blootstelling/verbranding: (Als kind? Hoe is de blootstelling momenteel/zongedrag?),
hoe vaak zonnebank/buiten activiteiten, PUVA/ UVB.
• Geschiedenis met huidmaligniteiten.
• Vaker onder behandeling geweest.
• Familie geschiedenis met betrekking tot huidmaligniteiten.
• Medicatie.
• Andere aandoeningen.
➔ Hiernaast zijn PROVOKE, ABCDE-methode, Blauw/zwart regel en Ugly Duckling Fenomeen
ook erg belangrijk bij het vroeg diagnostiek van een huidtumor.
Wanneer er maligne huidtumoren ontdekt worden dan zal de HDT doorverwijzen naar een arts, bij
overige huidtumoren zal er ook eerst een beoordeling plaats moeten vinden door een arts.
Elektrocoagulatie (coagulatie): De term voor diverse technieken waarbij vasculaire en bepaalde
benigne (goedaardige) huidtumoren worden gecoaguleerd middels elektrische stroom. Er zijn twee
methoden:
1. Een diathermiemethode; waarbij alleen met hoogfrequente wisselstroom wordt gewerkt.
- Thermocoagulatie, werkt met hele seconden zonder gel.
2. Een blendmethode; waarbij met galvanische en hoogfrequente wisselstroom wordt gewerkt
- Kan met het programma TELE’s op de Apilus.
Indicaties:
- Vasculair: spider naevi, tele’s (rosacea), couperose, cherry hemangioma’s.
- Benigne tumoren: (platte) fibromen, milia, DPN.
Onderzoek:
Valide/validiteit: De mate waarin onderzoek vrij is van systematische fouten. Je kijkt naar de
echtheid, het waarheidsgehalte van het onderzoek.
- Voorbeeld: het expres geven van een fout antwoord (dit doen respondenten soms, omdat
dit antwoord beter bij het verwachtingspatroon past → sociaal-wenselijk antwoord).
Betrouwbaarheid: De mate waarin onderzoek vrij is van toevallige fouten. Fouten die in je
onderzoek niet controleerbaar zijn en door onbekende factoren ontstaan. Toevallige fouten in je
onderzoek kunnen dus je resultaten aantasten. Wanneer onderzoek herhaalbaar is en dit leidt tot
dezelfde resultaten, dan is je onderzoek betrouwbaar. Wanneer onderzoek herhaalbaar is dan
betekent het dat het onderzoek op een ander tijdstip, met een andere onderzoeker, met andere
proefpersonen en onder andere omstandigheden uitgevoerd moet kunnen worden.
,Betrouwbaarheid nagaan:
- Kwalitatief onderzoek: Standaardisatie, Proefinterview/pilot, Vier-ogenprincipe, Rapportage
en verantwoording.
- Kwantitatief onderzoek: Steekproefomvang en Test-hertest
Level of evidence: Een belangrijk aspect bij Evidence
Based Medicine. Hoe hoger het level van evidence
(level 1), hoe beter klinische vragen beantwoord
kunnen worden. Dit betekent niet dat een lager level of
evidence (level 4) niet gebruikt moet worden voor
interpreteren van EDM informatie.
Piramide van de levels of evidence: De 'levels of
evidence' worden weergegeven in een piramide.
Bovenaan staat het type onderzoek dat voor de
populatie de grootste betrouwbaarheid heeft (hoogste
level). Onderaan staat het type studie met de laagste
betrouwbaarheid voor de populatie (laagste level).
➔ Een systematic review is betrouwbaarder, omdat er naar meerdere studies worden gekeken
en samengevoegd worden. Hieruit wordt een groot onderzoek gemaakt en resultaten
worden hierbij vergeleken. Bij een individual case control wordt alleen gebruik gemaakt van
1 studie, dus resultaten zijn hierbij minder betrouwbaar. Een systematic review heeft dus
een hogere level of evidence dan een individual case control. Systematic reviews worden
dus ook vaker gebruikt om theoretische informatie mee op te zoeken.
- Incidentie: Aantal nieuwe gevallen van een ziekte per jaar/periode.
- Prevalentie: Al bekende patiënten/zieke gevallen per jaar/periode.
- Morbiditeit: Aantal ziekte gevallen die bekend zijn.
- Mortaliteit: Aantal sterfgevallen die bekend zijn.
Oncologie:
Risicofactoren kanker:
1. Erfelijkheid
2. Roken (20.000 doden per jaar door tabak)
3. Onbeschermd zonnen (verbranding, zonnebank) → huidkanker (2018: 55.000 mensen
met huidkanker en dit stijgt)
4. Overgewicht
5. Alcohol
6. Onvoldoende beweging
7. Ongezonde voeding (rood vlees bijv.)
Lymfevatenstelsel: Stimuleert de transportwerking van de bloedsomloop en regelt de immuniteit
van het lichaam. De aanwezigheid van ziekteverwekkers activeert het lymfatisch weefsel tot de
vorming van lymfocyten, de leukocyten en de specifieke immuniteit.
- Lymfe: Een heldere vloeistof/weefselvocht die door de lymfevaten stroomt.
, - Lymfecapillairen/vaten: De fijnste haarvaten in het lymfevatenstelsel (lymfehaarvaten). Ze
zijn het beginpunt van de afvoer van een deel van het weefselvocht dat zich tussen de
weefselcellen bevindt. Wanneer weefselvocht in de lymfevaten terecht komt heet het lymfe.
Lymfevaten bezitten kleppen, het lymfetransport is vergelijkbaar met de bloedstroom door
de aders.
- Lymfoide organen: Zijn opgebouwd uit lymfatisch weefsel, dit bestaat voornamelijk uit
reticulair bindweefsel en lymfocyten. Belangrijkste lymfoide organen:
• Lymfeknopen/lymfeklieren → Tussenstations in de lymfevaten. Lymfeknopen bestaan uit
reticulair bindweefsel wat door bindweefselschotten (=trabekels) in vakken verdeeld is. De
trabekels staan in verbinding met het kapsel van de lymfeknoop die bestaat uit collageen en
elastisch bindweefsel. De lymfeknoop werkt als filter: bacteriën, dode/geïnfecteerde cellen
en andere lichaamsvreemde stoffen blijven in het merg steken. De reticulum cellen kunnen
bepaalde stoffen onschadelijk maken door fagocytose.
• De waldeyerring (lymfatische keelring) → Een groepje verspreid liggend lymfatisch weefsel
in de overgang van de mondholte en de neusholte naar de keelholte. De ring bestaat uit 3
onderdelen: de gehemelteamandelen, tongamandel en keelamandel.
• De peyerplaques → Ophopingen lymfatisch weefsel die verspreid in de wand van de dunne
darm liggen.
• De thymus (zwezerik) → Speelt een rol bij de eerste levensfasen van de mens tot begin van
de puberteit. De bouw en werking is vergelijkbaar met een lymfeknoop. Het orgaan bestaat
uit reticulair bindweefsel omgeven door trabekels. In het reticulair bindweefsel komen ook
thymocyten voor, die zich kunnen ontwikkelen tot T-lymfocyten.
• De milt (lien) → Een boonvormig orgaan en is te vergelijken met de grote lymfeknoop, maar
als tussenstation in het bloedvatstelsel. De bouw en functie van de milt komt overeen met
de lymfeknoop. Het merg is verdeeld in witte en rode merg. Het witte merg is 20% en bevat
lymfocyten. Het rode merg is 80% en bestaat uit reticulair bindweefsel wat door het bloed
rood is gekleurd. De milt heeft ook als functie een bloedreservoir.
Pijn bij huidkanker patiënten: Vrije zenuwuiteinden die onder invloed van prostaglandinen geven
meer prikkels af aan de hersenen. Zo wordt duidelijk dat het beschadigde weefsel rust nodig heeft
om te herstellen.
Moeheid/malaise bij huidkanker patiënten: Kan verklaard worden door afvalstoffen uit het
beschadigde weefsel. Het opruimen en herstellen van dat beschadigde weefsel kost meer energie.
Tumor: Een gezwel/zwelling die door ongecontroleerde mitosen (celdeling) verdubbelt. Tumoren
kunnen benigne (goedaardig) of maligne (kwaadaardig) zijn.
Door bepaalde prikkels zoals carcinogenen en ioniserende straling kan er wat fout gaat in een
celkern. DNA stukken kunnen vrij komen te liggen en hierdoor kan ongewone erfelijke informatie tot
uiting komen → verlies van differentiatie. Hierdoor kunnen bepaalde tumoren iets afwijkends gaan
maken, ze zijn wel makkelijker op te sporen (bijv. borstkanker zijn er opvallende kalkspatjes te zien).
Groeigenen: Stukken DNA reguleren de normale celdeling, wanneer dit onder invloed staat van te
langdurige chemische prikkeling, hormonen, stralingsschade en/of chronische ontstekingen, dan
kunnen deze groeigenen ontregeld raken en ongecontroleerd gaan delen.
Benigne tumoren: Groeien zelfstandig waarbij de benigne tumoren het omringende weefsel opzij
duwen (=expansieve groei). Een goedaardig gezwel is een afgeronde massa met een kapsel erom. Er
treedt geen uitzaaiing op (=geen metastasering → weinig mitose), omdat het gezwel niet door
lymfe- en bloedvaten groeit. De cellen zijn goed gedifferentieerd. Goedaardige gezwellen eindigen
, altijd op -oom: lipoom (vetbultje), myoom (spiergezwel), neurinoom (zenuwgezwel), adenoom
(kliergezwel), angioom (vaatgezwel) en meningeoom (hersengezwel). Melanoom en lymfoom is een
uitzondering! (maligne).
Verschijnselen benigne tumor: Wordt vaak zelf gevonden/gevoeld door de patiënt. Het kan ook zijn
dat een benigne tumor door afsluiting van holtes of door verdrukking van omgevende weefsels
aanleiding geven tot klachten.
Onderzoek benigne tumor: Wordt aangetoond met pathologisch-anatomisch onderzoek.
Histologisch onderzoek geeft meer duidelijkheid in goed- en kwaadaardig. Hierbij wordt een stukje
weefsel microscopisch beoordeeld en wordt gezien hoe het gezwel zich gedraagt t.o.v. de omgeving.
Behandeling en prognose benigne tumor: Meestal door excisie. Prognose is meestal goed behalve
bij benigne hersentumoren kan het fataal verlopen, omdat deze moeilijk te verwijderen zijn.
Maligne tumoren: Groeien zelfstandig, maar een maligne tumor bevat meestal geen kapsel en groeit
infiltratief (=uitlopers van kanker dringen in de omliggende weefselstructuren door). Bij maligne
tumoren kan wel uitzaaiing (=metastasering) ontstaan, dus veel mitose. Maligne kankercellen wijken
erg af van het gedrag van hun omgeving → lage/weinig differentiatie.
- Lymfogene metastasering: Wanneer uitlopers van maligne tumoren tot in het lymfevat
groeien en losgeraakte kankercellen hierdoor worden meegesleept/migreren naar de
lymfeknopen en daar gaan groeien.
- Hematogene metastasering: Wanneer uitlopers van maligne tumoren in het bloedvat
groeien en losgeraakte kankercellen hierdoor worden meegesleept/migreren naar de lever,
longen, botten en hersenen en zich hier kunnen vermeerderen/groeien.
- Entmetastasering: Via de directe weg.
Naamgeving maligne tumoren:
- Epitheel: -Carcinoom (longcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom, basaalcelcarcinoom
mammacarcinoom, prostaatcarcinoom).
- Bind- en steunweefsel: -Sarcoom (osteosarcoom en Ewing-sarcoom = botkanker),
kaposisarcoom = bloedvatkanker bij aids).
- Verkeerde embryonale ontwikkeling: -Blastoom (neuroblastoom = zenuwweefsel en
nefroblastoom = nierkanker).
- Overig: Melanoom en actinische keratosen.
- Papilloom (benigne) is een uitzondering!
Verschijnselen maligne tumor: Patiënt kan het gezwel ook weer zelf voelen/ontdekken of omdat de
tumor bepaalde functies verstoord. Wat wel vaak verdacht is voor kanker is chronisch bloedverlies
zonder pijn (bloed ophoesten, bloed neus of bloed plassen). Dit ontstaat doordat kankercellen
geleidelijk bloedvaten en slijmvliezen infiltreren. Helaas kunnen maligne tumoren ook ontdekt
worden bij de algemene verschijnselen: moeheid, gewichtsverlies, pijn en malaise.
- Moeheid: 1 van de meest voorkomende verschijnselen bij kankerpatiënten (70-80%).
Moeheid blijft vaak na behandeling en genezing doorspelen bij de patiënten en zij hebben
hier langere tijd last van. Moeheid kan ontstaan door chemo/radiotherapie, maar ook door
bloedarmoede, pijn, slaapstoornissen, een ontregelde hormoonhuishouding en
medicatiegebruik. Dit kan allemaal leiden tot afnemende mobiliteit- en lichamelijke conditie
en een toenemende vermoeidheid. Vermoeidheid kan zowel negatieve gedachtes zoals
depressie veroorzaken of het gevolg ervan zijn. Moeheid heeft dus een negatieve impact op
kwaliteit van het leven.
- Pijn: Ook 1 van de meest voorkomende verschijnselen bij kankerpatiënten. De pijn is sterk
afhankelijk van de tumorsoort. Pijn wordt vaak veroorzaakt door de tumorgroei, maar kan
ook veroorzaakt worden door behandelingen. De pijn bij kankerpatiënten drukt zich uit in
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eilidhweinberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77764 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now