Een samenvatting voor het vak 'Geschiedenis van Zuidoost-Europa', gebaseerd op de slides en aangevuld met lesnotities en belangrijke informatie uit het boek.
De Balkan als cultuurhistorische ruimte.......................................................................................................... 8
De Byzantijnse invloedsfeer in ZOE ............................................................................................................... 10
cultuurhistorisch kader ..................................................................................................................................... 10
Het Byzantijnse model ...................................................................................................................................... 10
De Vroeg-Byzantijnse periode ...................................................................................................................... 10
De vroegste Slavische staten op de Balkan (7de- 10de eeuw) .......................................................................... 14
1ste Bulgaarse Rijk (7de- 11de eeuw) ................................................................................................................... 14
Kroatisch koninkrijk (9De-11de eeuw) ................................................................................................................. 15
Nieuwe regionale grootmachten ...................................................................................................................... 16
Hongarije ...................................................................................................................................................... 16
Venetië ......................................................................................................................................................... 16
De Ottomaanse Balkan ................................................................................................................................. 19
cultuurhistorisch kader ..................................................................................................................................... 19
De Ottomaanse opmars.................................................................................................................................... 19
13DE – 16DE eeuw: heel snelle expansie ........................................................................................................ 20
16de- 17de eeuw: hoogtepunt ....................................................................................................................... 21
17de eeuw: verval ......................................................................................................................................... 21
Premoderne migraties ...................................................................................................................................... 22
Emigratie uit het Ottomaanse Rijk ............................................................................................................... 22
Migratie naar het Ottomaanse Rijk .............................................................................................................. 23
Continuïteit of discontinuïteit ........................................................................................................................... 23
discontinuïteit .............................................................................................................................................. 23
, Continuïteit .................................................................................................................................................. 23
HET OTTOMAANSE BESTUUR ....................................................................................................................... 24
Het Timar-systeem ....................................................................................................................................... 25
De Byzantijnse institutionele erfenis............................................................................................................ 26
Het Millet-systeem ....................................................................................................................................... 27
De moslimbevolking van ZOE............................................................................................................................ 28
ZOE in de ‘lange 19de eeuw’: imperiale hervormingen................................................................................... 29
cultuurhistorisch kader ..................................................................................................................................... 29
De ‘lange 19de eeuw’ in ZOE.............................................................................................................................. 29
Het Ottomaanse Rijk in verval .......................................................................................................................... 30
Territoriale en geopolitieke positie .............................................................................................................. 30
Interne anarchie ........................................................................................................................................... 32
Globalisering en periferiteit ......................................................................................................................... 32
Het verlichtingsdenken in ZOE .......................................................................................................................... 32
hervormingen in het Ottomaanse Rijk (19de eeuw) .......................................................................................... 34
Militaire hervormingen ................................................................................................................................ 35
Bestuurlijke hervormingen ........................................................................................................................... 35
Financieel economische hervormingen ....................................................................................................... 35
Het Laat-Ottomaanse Rijk (1876-1912 ) ........................................................................................................... 36
Territoriale ontwikkelingen .......................................................................................................................... 36
Interne politiek ............................................................................................................................................. 38
Oostenrijk-Hongarije ........................................................................................................................................ 39
ZOE in de ‘lange 19de eeuw’: nationale bewegingen...................................................................................... 40
Etnische nationalisme? à casestudy MacedoniË ............................................................................................. 41
De Oostenrijks-Hongaarse context ................................................................................................................... 43
De Ottomaanse context .................................................................................................................................... 44
Voorlopers .................................................................................................................................................... 44
Bulgarije ....................................................................................................................................................... 46
Laatkomers ................................................................................................................................................... 48
Mislukte naties ............................................................................................................................................. 49
De Balkanoorlogen ........................................................................................................................................... 50
De natiestaat in ZOE: WO I en Interbellum ................................................................................................... 51
WO I in ZOE ....................................................................................................................................................... 51
De natiestaten van ZOE: Falende liberale democratieën? ................................................................................ 55
Interne differentiatie.................................................................................................................................... 55
Natievorming................................................................................................................................................ 58
Geopolitiek situatie ...................................................................................................................................... 59
WO II + politieke en maatschappelijke transformaties in ZOE (tweede helft 20ste eeuw) .............................. 60
Politieke en militaire ontwikkelingen WOII ....................................................................................................... 60
Raciaal etnische homogenisering WO II ........................................................................................................... 62
Casestudie: Onafhankelijke Staat Kroatië .................................................................................................... 62
soorten Raciaal etnische homogenisering WO II ......................................................................................... 63
, Verzet, collaboratie en burgeroorlog WOII ....................................................................................................... 64
casestudy: Joegoslavië WOII ........................................................................................................................ 64
Koude Oorlog .................................................................................................................................................... 65
Militaire bondgenootschappen .................................................................................................................... 67
Economische blokvorming ........................................................................................................................... 67
Ideologische blokvorming ............................................................................................................................ 67
Politieke blokvorming................................................................................................................................... 68
Politieke systemen na WO II ............................................................................................................................. 69
Sociaal-economische transformatie na WO II................................................................................................... 69
Casestudy: Joegoslavië ................................................................................................................................. 71
De nationale kwestie na WO II ......................................................................................................................... 71
Bulgarije ....................................................................................................................................................... 71
Albanië ......................................................................................................................................................... 72
Cypriotische kwestie .................................................................................................................................... 72
Transitie, oorlog en Euro- Atlantische integratie ........................................................................................... 73
Transitie: het einde van de communistische regimes ....................................................................................... 73
Geopolitiek: het einde van de Koude Oorlog ............................................................................................... 74
Economische crisis ....................................................................................................................................... 74
Sociaal-economische crisis ........................................................................................................................... 74
Ideologische crisis ........................................................................................................................................ 75
Geen cesuur maar een geleidelijk proces .................................................................................................... 76
Nationalisme ................................................................................................................................................ 77
complexe Europeanisering ........................................................................................................................... 77
De Joegoslavische Oorlogen ............................................................................................................................. 79
De nationaliteitenpolitiek in het socialistische Joegoslavië ......................................................................... 80
De Joegoslavische crisis .................................................................................................................................... 82
De Joegoslavische Oorlogen ............................................................................................................................. 83
Bosnië-Herzegovina...................................................................................................................................... 85
Kosovo .......................................................................................................................................................... 86
Verklaringen waarom de oorlog onverwachts was ...................................................................................... 86
, LES 1
ZUIDOOST-EUROPA ALS GEOGRAFISCHE RUIMTE
, HOE BEPAALT HET LANDSCHAP
DE SAMENLEVINGEN EN GESCHIEDENIS VAN ZUIDOOST-EUROPA?
BERGEN
• Particularisme
• Isolatie:
o Beperkte invloed van het westen
o Beperkte invloed van de staat bv. Montenegro zeer autonoom
• Toevluchtsoord:
de bergen bieden bescherming bij aanvallen
Het reliëf bepaalt ook de transregionale en transculturele contacten:
• N à Z:
Vanuit de Pannonische vlakte volgt men de rivieren die naar het zuiden stromen
• O à W:
Vanuit Klein-Azië, door de valleien naar het hele schiereiland
Zo verspreidt zich bv. het Ottomaanse Rijk en de Islam
è de invloed van W à O (Italiaanse westen) is veel beperkter door de Dinarische Alpen
è ook de verkeerswegen (zie kaart 2) tonen dit aan
RIVIEREN EN ZEEËN // VERKEERSWEGEN // NATUURLIJKE RIJKDOMMEN
VOLKEN EN TALEN VAN ZUIDOOST-EUROPA
OORSPRONKELIJKE VOLKEN = PRESLAVISCHE VOLKEN
• Grieken
o Diglossie: Klassiek vs. demotisch Grieks (gesproken taal)
• Illyren
o Gegisch en Toskisch
o Shqip vs. Šiptar
o Huidige Albanezen
• Thraciërs
o Vlachen (zuidelijke Balkan)
§ Geromaniseerde Thraciërs
§ Aroemeens
§ Het is niet enkel een natie maar ook een sociale categorie: transhumance (ze
verbleven in de zomer in het hooggebergte en in de winter in de valleien),
• Daco-Greten
o Huidige Roemenen
o Verwant met de Thraciërs
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ameliepede. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.