Summary
Samenvatting Inleiding tot de rechtswetenschap - deel 2
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting vh boek deel 2. Sorry voor typfouten!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: kimvanhaesbrouck • 3 year ago
Seller
Follow
chloevanlaet
Reviews received
Content preview
DEEL 2AFDELING IV: ANDERE RECHTSBRONNEN
HOOFDSTUK 1: RECHTSPRAAK EN GERECHTELIJKE ORGANISATIE
1.INRICHTING V HOVEN EN RECHTBANKEN
De hoven en de rechtbanken à rechterlijke macht uit (art. 40 Gw.)
• Rechtbanken = rechtscolleges op het niveau vd kantons en de arrondissementen waar
‘rechters’ zitting houden die ‘vonnissen’ uitspreken
• Hoven = de andere rechtscolleges waarin ‘raadsheren’ zitting houden
o Spreken ‘arresten’ uit
Er bestaan ook administratieve rechtscolleges
à behoren organiek gesproken tot de uitvoerende macht
• Hoge Raad voor de Justitie (Conseil supérieur de la Justice)
o Grondwetsherziening v 20 nov 1998 (mbt artikel 151 Gw.)
§ Verwoordt uitdrukkelijk het principe vd rechterlijke onafhankelijkheid.
§ Oprichting vd Hoge Raad voor de Justitie
• Ruime bevoegdheden op het vlak van
o EZ: de werving en opleiding van magistraten
o AZ: de uitoefening van externe controle op de werking van de
rechterlijke macht (art. 151, § 2-5 Gw.)
§ Objectivering vd benoemingen
• à omvorming v/een aantal ambten binnen de magistratuur tot in de
tijd beperkte mandaten
§ De evaluatie van magistraten om een periodieke interne kwaliteitscontrole te
verzekeren (art. 151, § 6 Gw.)
o De wet van 22 dec 1998 tot wijziging van sommige bepalingen van deel II vh
Gerechtelijk Wetboek
1.1 ALGEMENE PRINCIPES
De opbouw vd gerechtelijke organisatie steunt op een 4-tal principes
• (1) Eenheid vd rechtspraak
o Bij interpretatie en toepassing vh recht à wenselijk dat de hoven en rechtbanken een
zekere eensgezindheid hebben
o De interpretatie en de toepassing à mag niet al te veel verschillen v rechtbank tot
rechtbank.
o GEVOLG: de gerechtelijke organisatie is piramidaal opgebouwd
§ Zaken kunnen aanhangig w gemaakt bij lagere rechtbanken
325
, § In hoger beroep: kunnen de vonnissen hervormd w door een beperkter
aantal hogere rechtbanken en hoven
§ De beslissingen van die rechtsmachten kunnen op hun beurt verbroken
worden door één hoogste gerechtshof: het HvC
§ Voor een beperkt aantal gebieden vh recht à een hoger gerechtshof op
Europees vlak
• Nl. EHRM in Straatsburg
o Enkel bevoegd na uitputting van alle interne rechtsmiddelen
• + het Europees Hof van Justitie in Luxemburg
• (2) Dubbele aanleg
o Principe dat elk geschil in hoger beroep een tweede maal volledig opnieuw behandeld
kan w voor een andere rechtsmacht
§ REDEN: Om de partijen in een geschil te beschermen tegen vergissingen of
willekeur van één rechter of rechtban
§ UITZ: in een beperkt aantal gevallen, doorgaans bij minder belangrijke
geschillen, en in gevallen van voorrecht van rechtsmacht
• Vooral berechting van magistraten, ministers, ...
o ‘Eerste aanleg’
o Hoger beroep: als een rechtscollege de zaak een tweede keer behandelt
§ Is een zaak niet vatbaar voor hoger beroep à DAN is de eerste aanleg
meteen ook de laatste (art. 617 Ger.W.)
§ Voorbeeld: bepaalde geschillen van minder dan 2.500 euro – of 2.000 euro bij
de vrederecht
o Een derde aanleg = niet mogelijk
§ Procedures in cassatie of procedures voor het EHRM of voor het Europees
Hof van Justitie à niet beschouwd als een derde aanleg
• REDEN: omdat de geschillen daarbij nooit voor een derde maal
volledig opnieuw worden behandeld
• (3) Specialisatie vd rechtbanken
o Elke rechtbank = bevoegd voor geschillen in een bepaald domein vh recht
§ = materiële bevoegdheid v/een rechtbank.
o Aantal domeinen vh recht à eigen rechtbanken of eigen secties binnen eenzelfde
rechtbank bestaan
§ REDEN:
• De omvang van de wetgeving
• De complexiteit van het recht
• De behoefte aan eigen procedures voor bepaalde takken vh recht
§ Domeinen: het strafrecht, het familie- en jeugdrecht, het ondernemingsrecht,
het sociaal recht, het burgerlijk recht en het militair (straf)recht
• Ook binnen die domeinen: mogelijke onderverdeling:
o Voorbeeld: in het strafrecht is naargelang de ernst vh misdrijf
de politierechtbank, de correctionele rechtbank, dan wel het
assisenhof bevoegd om recht te spreken.
o GEVOLG: mogelijk om de samenstelling vd rechtbank aan te passen aan de aard vd
geschillen die ze moet beslechten:
§ Een of meer rechters
§ Beroepsrechters
§ Lekenrechters of een jury
326
, § Voorbeeld: De ondernemingsrechtbank bestaat uit één professionele rechter
en twee rechters in ondernemingszake
• = niet-professionele rechters die een grondige kennis van de
ondernemingswereld hebben (de ‘lekenrechters’)
o De voorzitter vd rechtbank kan ook zitting houden in ‘kort geding’ en dringende en
voorlopige maatregelen treffen
• (4) Territoriale organisatie vd rechtbanken
o Elke rechtbank = bevoegd voor een bepaald grondgebied
§ = territoriale bevoegdheid
§ DUS: gerechtelijke organisatie = territoriaal gestructureerd.
o De laagste rechtbanken
§ Bevoegd voor het kleinste grondgebied
• Nl. een kanton
• In totaal 162 gerechtelijke kantons
o Vallen niet altijd samen met de kieskantons, waarvan ons
land er 208 telt)
§ Op kantonaal niveau heeft men het vredegerecht.
o Arrondissement
§ In totaal 12 gerechtelijke arrondissementen
§ Vallen in principe samen met de provinciegrenzen
• WEL: een apart gerechtelijk arrondissement voor Brussel, Eupen,
Leuven en Nijvel (Waals- Brabant)
§ WAT:
• Politierechtbanken
• De rechtbank van eerste aanleg
o Art. 76 Ger.W.: 4 secties:
§ De burgerlijke rechtbank
§ De correctionele rechtbank
§ De familie- en jeugdrechtbank
§ Strafuitvoeringsrechtbank
§ De arrondissementsrechtbank
§ De zetel = in principe in de provinciehoofdstad
§ Ook zittingsplaatsen buiten die provinciehoofdsteden
• Dateren v/een periode toen er nog 27 gerechtelijke
arrondissementen waren
• Behouden als afdelingen van de rechtbanken.
o Provinciaal niveau
§ Assisenhoven aan
§ In de praktijk: ook de arbeidshoven
• HOE: door een interne opsplitsing in afdelingen (bv. arbeidshof
Antwerpen, afdeling Hasselt).
o 5 hoven v beroep en de arbeidshoven
§ Belgische grondgebied in 5 delen verdeeld
§ Brussel, Gent, Antwerpen, Luik & Bergen (art. 156 Gw.)
• Antwerpen (Limburg en Antwerpen), Gent (Oost- en West-
Vlaanderen) en Luik (Luxemburg, Namen en Luik, zonder Eupen) à
ook het niveau waarop de arbeidsrechtbanken en
ondernemingsrechtbanken zijn georganiseerd
327
, • In Henegouwen: is er een ondernemingsrechtbank en
arbeidsrechtbank in Bergen en Charleroi.
o Hof van Cassatie
§ Bevoegdheid voor het gehele Belgische grondgebied
o Op internationaal niveaal: het Europees Hof van Justitie & EHRM
1.2 VERSCHILLENDE BURGERLIJKE RECHTSCOLLEGES EN HUN BEVOEGDHEDEN
1.2.1 VREDEGERECHT
In elk gerechtelijk kanton: één vredegerecht
• Staat door zijn functie dicht bij de rechtsonderhorige
• Oorspronkelijk: belast met kleine burgerlijke geschillen
• DAN: uitbreiding vd bevoegdheden
• NU: nemen kennis van uiteenlopende geschillen
o Zoals betwistingen over huur- en landbouwzaken
o Treden ook op tav geesteszieken.
o Algemene bevoegdheid voor alle kleine geschillen
§ Waarvan het bedrag 5.000 euro niet overschrijdt
§ Die niet tot de bevoegdheid van de ondernemingsrechtbank behoren.
• Er is één vrederechter per vredegerecht
• Vatbaar voor hoger beroep voor de burgerlijke rechtbank
o UITZ: wanneer het bedrag van de vordering niet hoger is dan 2.000 euro
§ à DAN alleen verzet en cassatie mogelijk.
328
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chloevanlaet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59063 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now