Summary
Samenvatting 3e jaar Ethiek
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van de cursus Ethiek. Alle lessen werden hierin samengevat.
[Show more]
1 review
By: vanlierdeboris • 10 months ago
Seller
Follow
geeritsjill
Reviews received
Content preview
Samenvatting EthiekTo do:
- Teksten lezen + notities nemen
- Video’s bekijken + notities nemen
- Bij leren van de samenvatting de slides erbij nemen
- Zoompjes erbij houden, deze staan niet in de samenvatting: Zoom met 3 sterren moeten we
wel kennen, de rest is basiskennis of zijn voorbeelden
Definitie ethiek = De zoektocht naar wijs handelen
Er zijn 3 onderdelen:
1. Nadenken over klimaatverandering en de impact op ecologie en samenleving
2. Kijken naar de energiesituatie van de wereld
3. Nadenken over geld en geldsystemen die ons in een houdgreep nemen
, I. Klimaat en ecologie
Deel 1: Berichten uit het hoge noorden
2007: Rusland plant vlag op de arctische oceaanbodem
✓ Economische, politieke en strategische belangen
Olie, gas, resources in het algemeen, controle, doorvaarroutes, militaire basissen,
havens
✓ New kings of the arctic
Niet alleen de Russen maar ook Canada, VS, Denemarken, Noorwegen, Zweden en
Ijsland
✓ Old kings of the arctic
Walrussen, walvissen, ijsberen…
Zij hebben nu niet veel meer te claimen
2012: Arctische ijs smelt tot een record laagte, de wetenschappers waarschuwen
“De opwarming van de aarde en een enorme storm zijn de schuld van de snelste daling van de zee
dekking ooit gezien.”
Op de grafiek zien we dat er door de jaren heen een daling is van de omvang van het arctische zee-ijs.
In 2012 was er een record laagte. De grijze kleur is de mediaan, elk jaar zakt de totale omvang meer
naar beneden. In de grafiek zien we natuurlijk ook de seizoenschommelingen.
Wetenschappers zijn bezorgd over ijsverlies in het arctisch gebied. Redenen van bezorgdheid:
a. Zeespiegelstijging
b. Ecosysteemimpact
c. Verlies van albedo-effect
d. Permafrostsmelt
Klimaatverandering = Vastgestelde verandering in het klimaat (met opwarming van de aarde als
deelaspect of aanjager ervan)
Ecologische crisis = De crisis waarin het planetaire ecosysteem zich bevindt
a. Zeespiegelstijging
Er is een belangrijk verschil tussen zeeijs en landijs1:
Als het gaat om zeespiegelstijging, is er een duidelijk verschil tussen landijs en zeeijs. Zeeijs
draagt niet bij aan het stijgen van de zeespiegel, omdat het al in zee drijft. Het smelten van
landijs voegt wel extra water toe aan de oceaan, waardoor de zeespiegel stijgt. Maar het
smelten van ijs – zowel landijs als zeeijs - heeft zelf ook weer invloed op het klimaat. Water
warmt namelijk veel sneller op dan ijs. Omdat ijs wit is, weerkaatst het ongeveer 80% van het
zonlicht. Water is een stuk donkerder en weerkaatst maar 10% van het licht, en neemt dus
meer warmte op. Hoe meer ijs er smelt, hoe sneller de aarde dus opwarmt. (Albedo-effect)
1
https://www.uu.nl/nieuws/ook-onder-de-tweegradengrens-zullen-we-al-effecten-
zien#:~:text=Als%20het%20gaat%20om%20zeespiegelstijging,oceaan%2C%20waardoor%20de%20zeespiegel%
20stijgt.
,b. Impact op ecosysteem…
… of levensgemeenschappen
Ecosysteem = Dynamisch geheel en de interacties van organismen en de niet levende componenten
van hun omgeving, met netwerken van relaties, energie- en materiestromen, kringlopen, dynamische
evenwichten en een zekere veerkracht.
Individualisme → Alles staat in verbinding met elkaar en oefent zo ook een invloed uit op elkaar,
niemand bestaat uit eigen kracht
Bijvoorbeeld de ijsbeer: De wereldwijde temperatuurstijging, ten gevolge van klimaatverandering, is
rond de Noordpool nog aanzienlijk groter. Door smelt van het pakijs van de Noordpool verdwijnt de
mogelijkheid om op zeehonden te jagen, waarvan de ijsbeer afhankelijk is. Daarnaast kan de
verbinding over zee-ijs tussen verschillende ijsbeerpopulaties worden verbroken, waardoor ze ook
kwetsbaarder worden. Overigens zijn de gevolgen van smelt van de Noordpool voor vrijwel alle
arctische diersoorten even dramatisch. Wanneer de losse elementen uit de voedselketen uitsterven,
stort het hele ecosysteem in elkaar.
In het noorden: Voedselweb als (energie)systeem of als ‘samen-leving’
‘Web’ en ‘systeem’ zijn betere termen dan ‘piramide’ of ‘keten’
c. Vermindering van albedo-effect
De vermindering van het albedo-effect kan een gevaarlijke zichzelf-versterkende terugkoppeling in
gang zetten.
Albedo-effect = De albedo van een object is het
weerkaatsingsvermogen (reflectiefactor) van dat object,
letterlijk de ‘witheid’.
- Wit reflecteert: Hoe witter het object hoe meer
weerkaatsing er is
- Zwart absorbeert
Albedo-effect → smelten zee-ijs → verlaagd albedo effect →
toename geabsorbeerd zonlicht = vicieuze cirkel
Mogelijke effecten op ‘waterverplaatsing’
Waterverplaatsing = Thermohaliene circulatie of golfstroom
Uitleg:
- https://www.climategate.nl/2020/10/omslagpunt-voor-het-klimaat-in-europa-de-
golfstroom-raakt-buiten-adem/
- https://www.hier.nu/themas/voor-vakmensen/golfstroom-en-noordpool
Mogelijke effecten op ‘luchtverplaatsing’
Luchtverplaatsing = Winden, straalstromen, atmosferische circulatie
, Feedback loops – terugkoppeling en tegenkoppeling:
Feedback of terugkoppeling (in systeemdynamiek) is een
circulair mechanisme: een initieel proces of verandering
triggert veranderingen in een tweede proces, dat dan
weer een volgende component beïnvloedt etc. Tot op zijn
beurt het initiële proces beïnvloed wordt.
Meekoppeling of positieve terugkoppeling of (zichzelf)
versterkende terugkoppeling intensiveert, versnelt of
verhoogt de oorspronkelijke verandering of het proces.
Meekoppeling werkt versterkend (los van de vraag of dit
gunstig of ongunstig is): Steeds meer en meer, of minder
en minder
In een tegenkoppeling, negatieve terugkoppeling of dempende terugkoppeling wordt de
aanvankelijke verandering geneutraliseerd of ongedaan gemaakt. Terugkoppeling werkt stabiliserend
en zelf regulerend (los van de vraag of dit gunstig of ongunstig is): Ze kan een tekort aanvullen of een
teveel wegwerken.
d. Smelten van permafrost
… Wat een gevaarlijke zichzelf-versterkende terugkoppeling
in gang kan zetten en andere gevolgen daarvan.
Het smelten van permafrost (bevroren grond) zorgt ervoor
dat er hoge concentraties koolstofdioxide en broeikasgassen
in de atmosfeer terecht komen.
Zie uitleg terugkoppeling hierboven.
Feedback loops - Belangrijke terugkoppelingen aan het werk:
Oefening in de zoom.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller geeritsjill. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now