Dit is een complete, uitgebreide en overzichtelijke samenvatting van alle literatuur van het vak Vergelijkende Onderwijswetenschappen van de studie Pedagogische Wetenschappen (richting Algemene Pedagogiek en Onderwijswetenschappen) aan de Rijksuniversiteit Groningen. De samenvatting bevat alle lite...
Week 2: Onderwijssystemen vergeleken..................................................................................................................2
De overgang van primair naar voortgezet onderwijs in internationaal perspectief – H2: Europese
onderwijsstelsels en relevant onderwijsbeleid................................................................................................................... 2
The Structure of the European Education Systems 2018/19 – International Standard Classification of
Education (ISCED 2011)............................................................................................................................................................ 12
Week 3: Machten en krachten in het onderwijs in vergelijkend perspectief............................................13
School factors related to quality and equity. Results from PISA 2000 – C5: Decentralised decision
making, privatisation and student performance.............................................................................................................. 13
Week 4: Verschillen in curricula tussen Europese landen..............................................................................15
Education and Training in Europa 2020. Responses from the EU Member States – C3: Improving skills
and vet for youth employment................................................................................................................................................ 15
Recommended Annual Instruction Time in Full-time Compulsory Education in Europe 2016/17............17
Week 5: Leerkrachten en hun opleiding in comparatief verband.................................................................20
Aspecten van opleiding in de school – H10: Vergelijking en conclusies.................................................................20
Week 6: Onderwijsprestaties van leerlingen tussen landen vergeleken....................................................22
PIRLS- en TIMMS-2011. Trends in leerprestaties in Lezen, Rekenen en Natuuronderwijs............................22
Resultaten PISA-2012. Praktische kennis en vaardigheden van 15-jarigen – H1: PISA, indicatoren
onderzoek naar de opbrengst van onderwijsstelsels..................................................................................................... 24
Burgerschapscompetenties van leerlingen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Eindrapport
van het International Civic and Citizenship Education Study (ICCS) in Nederland – H2: De inbedding van
burgerschap in het onderwijs.................................................................................................................................................. 26
Pagina 1 van 28
,Week 2: Onderwijssystemen vergeleken
De overgang van primair naar voortgezet onderwijs in internationaal perspectief – H2: Europese
onderwijsstelsels en relevant onderwijsbeleid
Drie typen onderwijsstelsels:
o Gedifferentieerd stelsel: leerlingen stromen na po door naar verschillende niveaus vo;
o Common core curriculum: leerlingen stromen na po door naar vo, maar geen formeel
onderscheid in niveaus;
o Single structure: geen overgang van po naar vo.
2.1 Gedifferentieerde onderwijsstelsels
Vroege selectie, (voor)sortering in gestuurde onderwijsroutes vanaf de eerste leerjaren vo.
Minst voorkomende onderwijsstelsel in Europa.
2.1.1 Nederland
Algemene beschrijving:
o Leerplicht vanaf vijf jaar.
Schoolplicht: onderwijs dienst op een (door
de overheid goedgekeurde) school plaats te
vinden eindigt met 16 jaar/bezit van
startkwalificatie (minimaal havo/vwo/mbo
niveau 2).
Geen startkwalificatie?
schoolplicht tot achttien jaar.
o Geen formeel georganiseerd pre-primair onderwijs.
Er zijn wel verschillende soorten van
kinderopvang, meest gekozen pre-primaire
voorziening is peuterspeelzaal.
Voorschoolse educatie: meer op educatie
gericht, aangeboden op verschillende
organisaties voor kinderopvang.
o Vanaf vier jaar kunnen kinderen worden toegelaten
op de basisschool.
Onderwijs voor vier- en vijfjarigen: ISCED-
niveau 0.
Volgende zes leerjaren basisonderwijs:
ISCED-niveau 1.
Leerlingen kunnen een jaar overdoen, moeten voor het einde van het
schooljaar dat ze veertien worden de basisschool verlaten.
ISCED-niveau 2: verschillende tracks van vo (praktijkonderwijs, vmbo,
onderbouw havo/ vwo).
Gemengde brugklas: meerdere niveaus bij elkaar.
Verschillende instroom-, afstroom- en doorstroommogelijkheden in vo.
Vier leerwegen vmbo:
Basisberoepsgerichte leerweg (bb);
Kaderberoepsgerichte leerweg (kb);
Gemengde leerweg (gl);
Theoretische leerweg (tl).
Leerlingen kiezen na twee jaar een profiel (Economie,
Landbouw, Techniek, Zorg en Welzijn)
Nederlands, Engels, maatschappijleer, lichamelijke opvoeding
en een kunstvak verplicht.
ISCED-niveau 3: bovenbouw havo/vwo.
Pagina 2 van 28
, Leerlingen kiezen een profiel (Natuur en Techniek, Natuur en
Gezondheid, Cultuur en Maatschappij, Economie en Maatschappij of
gemengd profiel).
Nederlands, Engels, wiskunde, maatschappijleer, lichamelijke opvoeding
verplicht.
Openbare scholen: voor elke leerling en leraar toegankelijk.
Bijzondere scholen: bepaalde godsdienstige of pedagogische richting.
Beide bekostigd door de overheid.
Selectie en allocatie:
o Overgang po naar vo: allocatie via schooladvies, leerlingen krijgen toegang tot
schoolniveau dat aansluit bij hun capaciteiten en die voorbereid op bepaalde
vervolgopleidingen (mbo, hbo, wo).
o Selectie binnen schoolniveaus: kiezen van profiel, kiezen van een richting die aansluit bij
interesses en talenten (kan vervolgstudies uitsluiten).
o Allocatie- en selectiemechanismen deels vastgelegd in nationale wetgeving (Wet op
Primair Onderwijs, Wet op Voortgezet Onderwijs en Toetsbesluit PO).
Verantwoordelijkheid basisscholen bij allocatie naar schoolniveau: (in principe
bindend) schooladvies.
Op basis van leerlingvolgsysteem, Wet Referentieniveaus Nederlandse
Taal en Rekenen, Centrale Eindtoets.
Onderwijsmobiliteit:
o Veel mogelijkheden tot op- of afstroom.
Eigen beleid scholen wat betreft op- en afstroom en doubleren, maar wel strikte
kaders wat betreft diplomering en slaag- en zakregelingen.
Stapelen van diploma’s: na het behalen van een diploma een diploma op een
hoger niveau gaan behalen.
Eigen toelatingseisen van scholen.
Het beleid ten aanzien van aansluitingsproblematiek:
o Sinds 2014/2015 eindtoets verplicht voor alle scholen (afgenomen tussen 15 april en 15
mei na schooladvies).
Na vier jaar vo zit 19% van de leerlingen in een lager onderwijstype dan
schooladvies, 13% zit hoger.
2.1.1 Duitsland
Algemene beschrijving:
o Meeste deelstaten leerplicht van zes tot
vijftien jaar (schoolplicht).
Berlijn, Brandenburg, Bremen en
Noordrijn-Westfalen leerplicht
tot zestien.
o Geen formeel pre-primair onderwijs, wel
vrijwillige Kindergartens en andere
informele vormen van kinderopvang.
Op Kindergarten ook educatieve
activiteiten: Vorschule.
Vorklasse: onderwijs voor
leerplichtige kinderen die nog
niet klaar zijn voor regulier
onderwijs.
o Zes jaar basisvorming: Primarbereich.
Eerste vier jaar op po:
Grundschule (ISCED-niveau 1).
o Onderbouw vo: Sekundarbereich I
(ISCED-niveau 2).
Pagina 3 van 28
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lidewijzilverberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.
