Dit is een samenvatting van het boek. Hetgeen hier handig aan is voor mensen die en tentamen van geschiedenis moeten leren, is dat ik het boek heb samengevat aan de hand van verschillende hoofd- en deelvragen. Het is zeer accuraat uitgewerkt en alles wat je moet weten staat erin!
Wat zijn de belangrijkste ideeën van het conservatisme en onder welke maatschappelijke
groeperingen vond het conservatisme zijn aanhang?
Het begrip ideologie gaan we eerst uitleggen, want dit zijn namelijk allemaal ideologieën die wij
gaan bespreken.
Het is een samenhangend ideeëngoed waarmee de werkelijkheid, zoals het dan is, DIENT te worden
veranderd.
Burke was een bekend conservatieve denker. Hij was ook tegen het gedachtegoed van de
Verlichting, uit de Franse Revolutie. Bij het conservatisme gaat het om het behoud van traditie. De
samenleving is ingedeeld door God en daar dien je niet aan te zitten, dat mag niet worden
veranderd. Burke werd nog gezien als de gematigde conservatieve denker. Hij zei namelijk wel dat
er enigszins mocht worden veranderd: de tuinman moet zo af en toe wel het onkruid eruit halen.
Dan had je ook nog de orthodoxe variant, die vond dat er helemaal geen veranderingen moesten
komen. Laat het bij het oude! Zij worden de reactionairen genoemd. Zij waren van de
herstelbeweging. Daarmee duiden ze op het herstel van het Ancien Regime. Een ander bezwaar
van de conservatieven ging om de volkssoevereiniteit. De conservatieven wilden dit namelijk niet.
Hoe kun je nu zeggen dat het volk op grond van natuurlijke rechten soeverein was? De koning had
het droit divin en die moest de bevolking in het gareel houden. Je kan ook niet zomaar op een
tekentafel d.m.v nieuwe wetten een nieuwe samenleving maken. Dat wilden de mensen in de
Verlichting namelijk met vrijheid en gelijkheid. Maar dat vonden de conservatieven maar niets.
Burke zag de samenleving als een historisch organisme dat vanzelf groeit en geleidelijk ontwikkeld,
maar was dus tegen het principe van de Verlichting: op de tekentafel een nieuwe samenleving in
elkaar zetten. Het conservatisme had aanhang onder de volgende groepen: aristocratie, leger, kerk,
kunstenaars, monarchie, rechterlijke macht, Senaat, bureaucratie etc.
Ideeën van het conservatisme:
Politiek: Zij waren voor het Ancien Regime en tegen de autonomiegedachte van de liberalen. Zij
waren dus voor een monarchie.
Sociaal: De koning werd gezien als de pater: het paternalisme was er. Er was een hiërarchisch
syteem: de samenleving moest je zien als een levend organisme. Het hoofd was de koning, de maag
waren de boeren die iedereen moesten voeden, de armen waren het leger en de bureaucratie en de
benen waren de arbeiders. Zo werkte de samenleving als 1 geheel. Als 1 ding uitviel, stortte de
, samenleving ineen.
Godsdienst: Vorst was vader van het volk, GEEN gescheiden kerk en staat, dat werkte samen.
Tevens geen geloofsvrijheid.
Economisch: Mercantilisme.
Wat zijn de belangrijkste ideeën van het liberalisme en onder welke maatschappelijke
groeperingen vond het liberalisme zijn aanhang?
Dit is onmiskenbaar verboden met het gedachtegoed van de Verlichting en de Franse Revolutie. Er
zijn twee duidelijke dingen waaruit je dat kan opmerken:
Politiek: Afschaffen van het absolutisme. Zij waren voor een constitutionele monarchie, waar de
vorst aan een grondwet gebonden was en dus minder macht had en de burgers meer veiligheid
hadden. Ook waren zij voor meer instemming van het volk: censuskiesrecht. Het volk had dan wel
recht om te stemmen, maar louter als je een bepaalde census had: bezit. Ook waren ze voor een
Parlement, gecentraliseerd bestuur.
Intellectueel: Bevrijden van alle vormen van traditioneel gezag. Word een vrij burger! Kerk en
staat gescheiden. Het onderwijs staat hoog bij de liberalen, want de burgers moesten zich
ontwikkelen om zelf te denken en niet alles klakkeloos aan te nemen.
Ideeën van het Liberalisme:
Politiek: Afschaffen van het absolutisme. Grondwet --> constitutionele monarchie. Volksinvloed,
mede met censuskiesrecht en een gecentraliseerd bestuur. Ook waren zij voor het scheiden van
machten, in navolging van Montesqieu. Zij streefden naar een eenheidsstaat.
Intellectueel: Onderwijs was erg belangrijk: de burgers moesten zelf gaan denken en niet alles
aannemen van wat de vorst zei. Zo moest men zich bevrijden van al het traditioneel gezag.
Godsdienst: Secularisatie --> scheiding van kerk en staat.
Sociaal: Anti-feodalisme, geen standenmaatschappij. Zo moest je de ambten op talent geven en niet
op afkomst of status. Je kreeg het carrièrisme: hogerop komen door te werken met talent. De
burgers werden als staatsburger gezien en niet als onderdaan. Iedereen moest onderworpen worden
aan dezelfde wetten, iedereen was voor de wet gelijk. Ze waren ook van het self-help principe:
nachtwakersstaat, je moet alles zelf doen.
Economie: Vrije markt economie: geen mercantilisme, alles los van de vorst. Staatsonthouding.
Dit is het laissez/faire principe van Adam Smith.
Liberalen liepen met hun staatsonthouding wel tegen een aantal problemen op, die konden ze niet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentJolien. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
