Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Samenvatting Geschiedenis van Hoofdstuk 7. Een erg uitgebreide samenvatting van het hoofdstuk 7: De tijd van pruiken en revoluties. Die goed te gebruiken is op het SE's in 4 en 5 havo.
Kenmerkende aspect: rationeel optimisme en verlicht denken dat werd toegepast
op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale
verhoudingen.
1751 publicatie van Encyclopédie-> basis leggen voor vooruitgang van de mens.
Typisch product van de verlichting.
Verlichting kwam voort uit de wetenschappelijke revolutie van de 17e eeuw.
(rationalisme)
Veel kritiek op godsdienst, niet alle verlichte burgers waren antigodsdienstig, maar
hadden vaak een diepe afkeer van godsdienstig fanatisme en intolerantie.
Voltaire
Deïst; geen god, maar het heelal was gemaakt door een opperwezen, die als een
horlogemaker te werk is gegaan. Maar godsdienst was wel nodig voor de ‘domme
grote massa’ om misdaden te voorkomen.
Geen democratie, maar een absolute vorst die vrijheid van denken garandeerde,
kerk onder de duim hield. (zoals Frederik 11, pruisische koning)
Montesquieu
tegen absolutisme ivm machtsmisbruik en onderdrukking. Trias politica; wetgevende,
uitvoerende en rechterlijke macht gescheiden.
Geen democraat maar volgens hem was het beste stelsel een mengeling van
monarchie, aristocratie en democratie.
Jean-Jacques Rousseau
Wilde volksvergaderingen, die de algemene wil zou uitdrukken.
Van huis uit calvinist.
Voelde zich in parijs nooit op zijn gemak.
Wilde gelijkheid, zoals ‘’de goede wilden’’ het zou in europa nooit meer lukken, maar
door sociale en politieke hervormingen en een goede, natuurlijke opvoeding, kon het
wel beter worden.
Adam Smith
Door de wet van vraag en aanbod zouden alle mensen profiteren van het winstbejag
van de ondernemers.
De regeringen moesten zich zo min mogelijk met de economie bemoeien.
, Paragraaf 2 het ancien régime
Kenmerkende aspect: voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het
vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
FRANKRIJK
Frankrijk; na de dood van de Zonnekoning zetten Lodewijk XV (1715-1774) en
Lodewijk XVI (1774-1793) het absolutisme voort.
Veel armoede en honger in Frankrijk->
*hoge belastingen
*hoge prijzen voor voedsel en andere levensbehoeften
*edelen gingen middeleeuwse rechten weer afdwingen
in 1789 werkte nog steeds 80% van de fransen op het land.
Handel en nijverheid maakte een indrukwekkende groei door. Bankiers kooplieden,
reders en andere rijke burgers namen een aristocratische levensstijl aan.
Staatsschuld groeide. Deelname aan geldverslindende oorlogen werd met geleend
geld betaald.
PRUISSEN
In pruissen kwam bij Frederik de Grote (vriend van voltaire) het verlicht absolutisme
op. Net zoals bij keizer Jozef II van Oostenrijk (1780-1790)en keizerin Catherina de
Grote van Rusland (1762-1796)
Motto van verlicht absolutisme: ‘alles voor het volk, niets door het volk’
Frederik de Grote schafte de censuur af en zorgde voor vrijheid van meningsuiting,
godsdienstige verdraagzaamheid en onafhankelijke rechters. Maar hij liet de adel
ongemoeid want hij wilde geen ruzie want de ldel leverde de officieren van zijn leger.
NEDERLANDEN
Geen koning en nauwelijks adel, maar regenten gingen steeds meer op de rest van
de bevolking drukken. Ze hadden in de eerste helft van de 18e eeuw alle macht
behalve in Friesland, Groningen en Gelderland.
Stadhouderloze tijdperk (1702-1747) veel onvrede onder het volk, economie ging
achteruit.
1747 relletjes braken uit, het volk wilde oranje terug. Voor het eerst hadden alle
gewesten dezelfde stadhouder.
De republiek leek ineens een monarchie.
Monarchie: Wordt ook wel koninkrijk genoemd. Een regeringsvorm waarbij een
erfelijk vorst aan het hoofd staat.
1750 regenten kregen een deel van hun onafhankelijkheid terug. En de staatsschuld
liep uit de hand. De regenten werden slapend rijk van de rente op het geld dat ze
aan de staat leenden.
Paragraaf 3 de democratische revoluties
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DaanWa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
