Dit is een samenvatting van het onderdeel stem binnen het olod TAF van de eerste schijf op Arteveldehogeschool. Het bevat zowel de informatie uit de cursus, slides als ook uit de les. Deze betreft het deel "anatomie van de larynx" tot en met "fysiologie van de fonatie".
Hoe komt spraakgeluid tot stand?
a. Trillingssysteem: stemplooien die zich bevinden in larynx ( strottenhoofd) + BRON SPRAAKGELUID
b. Ademhaling: om stemplooien te laten trillen heb je lucht nodig vh AH systeem = MOTOR STEMGEVING
c. Resonantieholtes: motor zorgt dat bron trilt, waardoor er een geluid ontstaat. Dit geluid wordt versterkt of verzwakt
door de resonantieholtes.
Hoe stembanden in beeld brengen?
a. Rigide scoop: via mondholte tot orofarynx. Op het einde is er een lichtbron / lichtgenerator waardoor stemplooien
worden belicht.
b. Flexibele scoop: via neusholte worden de stemplooien in beeld gebracht.
Stembanden: rol in spraakgeluid:
= harmonische samenwerking tussen AH, stemgeving, resonantie en articulatie.
Het menselijk vocaal systeem
Het zenuwstelsel drijft het spraak en gehoormechanisme. Dit is het apparaat dat het
vocale mechanisme overheerst en heeft invloed op de 3 systemen vd spraakproductie:
Ademhaling, fonatie en articulatie- & resonantiesysteem.
,1. Anatomie van de larynx
Wat?
Stottenhoofd is de geluidsbron, generator van het stemgeluid.
Strottenhoofd vormt het bovenste gedeelte vd onderste luchtwegen.
Ligging:
Tussen tongbeen en luchtpijp (trachea) .
3de, 4de , 5de en 6de halswervel.
Begrenzing:
3. Craniaal: keelholte
4. Caudaal: luchtpijp
5. Ventraal: spieren en huid
6. Dorsaal: slokdarm en wervelkolom
Wat kan je voelen:
7. Tongbeen
8. Schildkraakbeen
9. Ringkraakbeen
1.1 HET KRAAKBEENSKELET
Het kraakbeenskelet van de larynx is opgebouwd het:
❖ os hyoideum
❖ 9 kraakbeenderen:
• 3 gepaarde = kleinere kraakbeenderen
• 3 niet-gepaarde = grotere kraakbeenderen
De verschillende kraakbenen zijn verbonden via ligamenten en membranen.
Vooraanzicht – zijaanzicht – achteraanzicht.
1.1.1 Tongbeen (os hyoideum)
= belangrijke U-vormige structuur van de larynx MAAR maakt geen integraal deel uit van de larynx zelf.
= oorsprong of aanhechtingplaats van vele (larynx)spieren.
Onderdelen
- Cornu majus = grote hoorn
- Cornu minus = kleine hoorn
- Corpus = lichaam
Ligging
Structuur in de nek die horizontaal ligt thv cervicale wervel 3.
Beentjes van de U-vorm:
- Achteren gericht
- Licht opwaarts.
Larynx wordt opgehangen aan het tongbeen.
,1.1.2 Schildkraakbeen (cartilago thyroidea)
= grootste kraakbeen van de larynx en bevat verschillende onderdelen:
Onderdelen:
1. cornu superius: bovenste uitsteeksel
2. cornu inferius: onderste uitsteeksel
3. incisura superior: diepe mediane insnijding ad bovenzijde ts lamina dextra en lamina sinistra.
4. incisura inferior: ondiepe mediane insnijnding ad onderzijde ts lamina dextra en lamina sinistra.
5. prominentia laryngea: mediane uitspringend deel van cartilago thyroidea ( adamsappel)
6. linea obliqua: schuine richel op buitenzijde van het schildkraakbeen: belangrijke
aanhechtingsstructuur voor spieren
7. tuberculum thyroidea superior: kleine laterale verdikking aan bovenste uiteinde van de linea obliqua
(buitenzijde lamina)
8. tuberculum thyroidea inferior: : kleine laterale verdikking aan onderste uiteinde van de linea obliqua
Hoek tussen 2 lamina thyroideae:
- 90° : man
- 120°: vrouw
Verklaring voor meer uitstekende adamsappel bij mannen.
Linea obliqua loopt:
- oppervlakkig over elke lamina,
- beneden- en voorwaarts van de tuberculum thyroidea superior en de tuberculum thyroidea inferior.
1.1.3 Ringkraakbeen (cartilago cricoidea)
Wat:
Onderste deel vh kraakbeenskelet (dat je zelf ook kan voelen)
Ligging:
Verlengde van bovenste tracheale ring.
Onderdelen
- Voorste arcus
- Achterste lamina posterior: zes-hoekige vorm
Vooruitstekende boord op middellijn van lamina posterior (crista) ➔ aanhechting intrinsieke larynxspier.
, Vooraanzicht
Achteraanzicht
Sagittaal lateraal
Onderdelen:
1. Facies articulares arytaenoideae: zijde van het ringkraakbeen die contact maakt met bekervormig
kraakbeentje.
2. Facies articulares thyroideae: plaats waar ringkraakbeen en schildkraakbeen contact maken
3. Arcus cartilaginis cricoideae
4. Lamina posterior
5. Crista
= hebben we er 2 van
= piramidevormige kraakbeentjes
Bestaat uit:
• Basis
• Apex
• 3 oppervlakten
Vooraanzicht – achteraanzicht
Onderdelen:
Er zijn 4 zijden:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisrooms. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
