Summary
Samenvatting Biologie h11 en h12 (havo 5)
- Course
- Level
- Book
Dit document bevat een samenvatting van 2 hoofdstukken van biologie, namelijk h11 (gezondheid) en h12 (transport) uit het boek Nectar 5h.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: myrthevanwolfswinkel • 2 year ago
Seller
Follow
henrietbarten
Reviews received
Content preview
BiologieH11 Gezondheid
11.1 Gezondheidsproblemen voorkomen
Opbouw van de huid
Opperhuid met 3 lagen:
Dode hoornlaag → gaat vochtverlies tegen en het binnendringen van bacteriën
en virussen
Levende cellen
Kiemlaag → bevat pigmentvormende cellen, wat zorgt voor een bruine kleur
Lederhuid met oa:
Zweetklieren → zorgt ervoor dat je niet oververhit raakt
Talgklieren
Zintuigen
Spieren en haren
Onderhuids bindweefsel met vetcellen → helpt tegen afkoeling
Infectie: binnendringen van een ziekteverwekker in een organisme
Huid beschermt je lichaam tegen infecties, uitdroging en uv-straling. Ook zorgt het voor het
handhaven van je lichaamstemperatuur.
Gezondheid
Gezondheid: toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en
niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken
Hoe gezonder je leefstijl, hoe beter het is voor je gezondheid
Voldoende bewegen, gezond eten, niet roken/drinken
Erfelijke factoren (info in genen) kunnen ook invloed hebben op je gezondheid
Aanleg voor een hoog cholesterolgehalte
11.2 Barrieres en antistoffen
Verdedigingslinies
Oorlog in je lichaam als de ziekteverwekker de 1e verdediginglinie is gepasseerd
1e linie: de huid, maar ook traanvocht, slijmvliezen, maagsap, koorts en de vaginale flora
2e linie: witte bloedcellen, vooral macrofagen
Kunnen van vorm veranderen, uit een haarvat kruipen en binnengedrongen
ziekteverwekkers in zich opnemen door fagocytose (=bacteriën/virussen
insluiten), daarna wordt het verteerd door enzymen
1 linie en 2e linie hebben een niet-specifieke afweer
e
, Antistoffen
Na een inenting of besmetting met een ziekteverwekker vormen witte bloedcellen
antistoffen: stoffen die gifstoffen of ziekteverwekkers onschadelijk maken
Antiserum: bloedplasma met antistoffen
Bloedplasma: bloed zonder rode bloedcellen
Antistoffen kunnen geproduceerd worden m.b.v. cellen uit muizen → een muis krijgt
gifstoffen ingespoten en gaat daardoor antistoffen maken. De cellen worden geïsoleerd
en samengesmolten met tumorcellen. Deze cellen maken de juiste antistof en kunnen
snel delen.
11.3 Inenten: ja of nee?
Vaccinatie: het inenten met een vaccin om immuniteit op te wekken tegen een bepaalde
infectieziekte
Specifieke afweer
Als ziekteverwekkers de 1e en 2e linie zijn doorgekomen, schakelt je lichaam over op een
ander afweersysteem
Lymfocyten zijn witte bloedcellen die ziekteverwekkers kunnen herkennen aan hun
antigenen: herkenningseiwitten op hun oppervlak
Lymfocyten ontstaan in het rode beenmerg en er zijn 2 hoofdtypes van:
B-lymfocyten / B-cellen → rijpen in het beenmerg en maken antistoffen
T-lymfocyten / T-cellen → rijpen in de thymus, stimuleren de deling en werking
van de andere T- en B-cellen, sommige kunnen geïnfecteerde cellen opsporen en
vernietigen en sommige kunnen kankercellen vernietigen
Elke B- en T-cel reageert op maar 1 bepaald antigeen → specifieke afweer
Activering van B- en T-cellen vindt plaats in de milt en in de lymfeknopen
(verzamelplaatsen van witte bloedcellen)
Na activeren delen B- en T-cellen en vormen elk een groot aantal identieke cellen → een
kloon
De T-helpercellen stimuleren de B-cellen om veel antistoffen te maken tegen hun
specifieke antigeen, antistoffen gaan door het hele lichaam via bloedplasma,
weefselvocht en lymfe, ze hechten aan de antigenen van de ziekteverwekker, waardoor
het een makkelijke ‘prooi’ wordt voor fagocyterende witte bloedcellen (macrofagen)
Antibiotica
Als de specifieke afweer opstart, zet het lichaam koorts in tegen de ziekteverwekker
Bij ernstige infecties kan er antibiotica worden gegeven → maken deling en groei van
bacteriën onmogelijk, zo heeft het lichaam de tijd om voldoende antistoffen te vormen
Werkt niet tegen virussen
Multiresistente bacteriën: hebben enzymen die de antibiotica onmiddellijk afbreken, zijn
ongevoel voor meerdere typen antibiotica
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller henrietbarten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now