Summary
Samenvatting Strafrecht
- Course
- Institution
Materieel strafrecht samengevat.
[Show more]
Seller
Followlauraplatteeuw
Content preview
Materieel strafrecht1 De algemene bestanddelen van een misdrijf
Een misdrijf beantwoordt aan de volgende 4 voorwaarden:
- Uitwendig waarneembare en menselijke gedraging die beantwoordt aan een wettelijke
misdrijfomschrijving materieel bestanddeel.
- Strijdig met het recht wederrechtelijkheid.
- Dader heeft schuld zedelijk of moreel bestanddeel.
- Door de wetgever strafwaardig bevonden strafwaardigheid.
1.1 Het materieel bestanddeel van een misdrijf
Een misdrijf moet een uitwendig waarneembare en menselijke gedraging zijn. Dit betekent:
- Dieren geen misdrijven kunnen plegen. Als een dier bijvoorbeeld nachtlawaai veroorzaakt,
dan wordt het misdrijf ten laste gelegd bij de bewaker van het dier.
- Een loutere gedachte kan nooit een misdrijf zijn. Fantaseren dat je een moord pleegt is dus
geen misdrijf. Maar let op! Men maakt een onderscheid tussen handelingsmisdrijf en
verzuimsmisdrijf:
o Handelingsmisdrijf = je hebt een daad verricht die door de wet als strafbaar is
gesteld. Bv: moord, opzettelijke slagen en verwondingen, …
o Verzuimsmisdrijf = veronderstelt dat je geen daad hebt verricht, terwijl deze door de
wet wel moest. Bv: schuldig verzuim, opzettelijk geen hulp bieden aan een persoon
in gevaar, …
1.2 De wederrechtelijkheid
Als de dader beschikt over rechtvaardigingsgrond, zal hij niet veroordeeld worden, er zijn er op dat
moment vier:
- Het wettelijk voorschrift en het bevel van de overheid.
Bijvoorbeeld: een arts is wettelijk verplicht om aangifte te doen van een bepaalde ontdekte
besmettelijke ziekte, dit is wel schending van het beroepsgeheim, maar de arts kan zich
beroepen op een wettelijke plicht.
- De wettige verdediging.
Kan slechts onder zeer strikte voorwaarden worden ingeroepen:
o De verdediging is beperkt tot het verdedigen van de integriteit van de persoon.
o De verdediging mag zich enkel richten tegen wederrechtelijk geweld.
o De verdediging moet noodzakelijk zijn. Men kan het niet inroepen bij: lichte slagen,
een aanval die tot het verleden behoord en bij uitgelokte gewelddaden.
o Verdediging moet in verhouding zijn met de aanval.
o Verdediging is enkele toegestaan als er geen ander middel is om de aanval af te
wenden.
o Verdediging moet zijn ingegeven vanuit een verdedigingswil.
- De noodtoestand.
Dit wanneer het plegen van een inbreuk de enige manier is om hoger belang te beschermen.
Bv: een arts die de schuilplaats bekend maakte van gezochte en voor de samenleving
gevaarlijke gangsters die hij medisch verzorgd had.
- Het wettig verzet tegen misbruik door de overheid.
Op voorwaarde dat die handelingen manifest onwettig zijn en die handelingen een
onherstelbaar nadeel zouden toebrengen en het verzet proportioneel is.
- De toestemming van het slachtoffer?
Dit is enkel binnen een aantal misdrijven, want zo blijft doden met de toestemming van het
slachtoffer nog steeds strafbaar.
, 1.3 Het zedelijke of morele bestanddeel van een misdrijf
De dader moet toerekeningsvatbaar zijn, dit betekent:
- Het verstand van de dader moet voldoende ontwikkeld zijn om de gevolgen van zijn daad in
te schatten.
- De dader moet zijn wil voldoende onder controle hebben.
Er zijn enkel ontoerekenbaarheidsgronden:
Krankzinnigheid
Deze persoon kan geen misdrijf plegen en kan dus ook niet gestraft worden voor zijn
daad. Ze kunnen hem wel interneren, dit is dan een beveiligingsmaatregel. Om deze persoon
te kunnen interneren, moet hij ontoerekeningsvatbaar zijn op het ogenblik van de uitspraak.
Overzichtje:
Ogenblik van de feiten Ogenblik van de uitspraak Beslissing?
Toerekeningsvatbaar Ontoerekeningsvatbaar Internering
Toerekeningsvatbaar Toerekeningsvatbaar Straf
Ontoerekeningsvatbaar Ontoerekeningsvatbaar Internering
Ontoerekeningsvatbaar Toerekeningsvatbaar Buitenvervolgingstelling of
Vrijspraak
Overmacht
Enkele voorwaarden:
o De wilsvrijheid van de dader is volledig uitgeschakeld (hij kon niet anders dan het
misdrijf plegen, hij werd ertoe gedwongen). Op ogenblik van of net voor het
misdrijf of door een oorzaak van buitenaf.
Bijvoorbeeld: iemand wordt onvrijwillig dronken gemaakt en pleegt hierdoor in deze toestand een
strafbaar feit. Dan kan dergelijk persoon zich beroepen op overmacht.
Dwaling
= Zich vergissen of onwetend zijn over de feiten (feitelijke dwaling) of over het recht
(rechtsdwaling). De dader wist het dus niet.
o Feitelijke dwaling is ontoerekeningsvatbaarheid.
o Rechtsdwaling niet, want iedereen wordt verwacht de wet te kennen.
Bijvoorbeeld: een jager vuurt op een mens, denkende een dier te treffen. De jager kan niet worden
vervolgd wegens opzettelijke doding.
Minderjarigheid
Minderjarigen kunnen wel feiten plegen (MOF = als Misdrijf Omschreven Feit), maar
kunnen geen misdrijven plegen. Ze kunnen dus niet worden gestraft, maar ze kunnen wel in
een instelling geplaatst worden.
1.4 De strafwaardigheid
Voornaamste strafuitsluitende verschoningsgronde:
De aangifte van een misdrijf
= Wie betrokken is bij een bepaald misdrijf, maar de samenspanning verklikt aan de overheid, dan
gaat deze vrijuit op voorwaarde dat de aangifte gebeurt voor iedere vervolging en de aangifte
oprecht en volledig is.
De onderwerping
= Als men tot het staken van het misdrijf gehoorzaamd.
De verwantschap
Misdrijven die gepleegd zijn tussen personen die verwant zijn worden straffeloos gelaten.
Bijvoorbeeld: diefstal tussen gehuwden of tussen ouders en kinderen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauraplatteeuw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now