5.3 College: Evaluatie van gezondheidszorgbeleid
• uitleggen hoe en waarom gezondheidszorgbeleid wordt geëvalueerd en welke
effecten dat heeft voor de vorming en werking van het Nederlandse zorgstelsel.
Beleidsevaluatie = het beoordelen van de waargenomen inhoud, processen en
effecten van beleid, beleidsevaluatie kan worden ingezet om beleid bij te sturen.
( regionalisering van de zorg)
Waarom evalueren we?:
- beoordelen van kosten en baten (en effecten) van beleid
- Leren van de praktijk om dit te verbeteren
- Beleid en uitvoering liggen soms ver uit elkaar en met evalueren kan je proberen die
dichter bij elkaar te brengen.
- Afleggen van verantwoording wanneer je beleid hebt gemaakt en restricties
opgelegd hebt aan mensen.
- Beoordelen van beleid en beleidsmakers (aanwijzen van de schuldige) kunnen we
de beleidsmakers afrekenen op de beslissingen die ze hebben genomen?
- Afwegen of beleid moet worden voortgezet.
- Ideeën opdoen voor toekomstig beleid.
Als je evalueert neem je de volgende dingen waar:
→ Doelen, effecten, maatstaven en type informatie
• uitleggen wie er evalueren in de gezondheidszorg en welke formele en informele
evaluatieinstrumenten zij tot hun beschikking hebben.
Grote variëtiteit aan stakeholders houdt zich (soms, van tijd tot tijd) bezig met evaluatie
van beleid.
- Rijksniveau (macro) bijv: Algemene Rekenkamer. Universiteiten, toezichthouders
(IGJ, ACM)
- Lokaal niveau (meso) bijv: gemeenteraden, onderzoekscommissies en adviesbureaus.
- binnen organisaties (micro) bijv: raden van toezicht, klachten- en
kwaliteitscommissies, patiëntenraden.
- ↘ Deze verschillende niveaus zorgen voor gelaagdheid.
- systeemniveau: toezichthouders als IGJ, OVV, NZa etc hebben vaak een
beleidsvormend-, handhavend-, en evaluerende fucntie. Algemene Rekenkamer doet
doelmatigheidsonderzoek en universiteiten proberen verbeterprogramma’s in de
zorg te evalueren.
- organisatie niveau: raden van toezicht, lokale politiek, patiënten- en
cliëntenorganisaties.
hulpverlenersniveau: professionele toetsing, klachten + kwaliteitscommissies.
• verschillende typen van evaluatie kunnen benoemen en beschrijven.
Typen beleidsevaluatie
- Naar onderwerp of beleidsveld -> ziekenhuiszorg of heel specifiek naar inzet
mondkapjes.
- naar moment in de tijd
o ex-post (achteraf)
o ex-ante (vooraf) scenario’s maken
- naar inhoud, proces of effecten van beleid
- naar doelstellingen (wat wil je met de evaluatie)
, leerdoelen kennistoets 2 blok 1
- formatief: op verbetering gericht, je ‘loopt mee’ in het proces (toets die niet meetelt,
maar je weet wel waar je staat)
- summatief: gericht op eindoordeel (tentamen) heeft consequenties
Evaluatieonderzoek = wetenschappelijk onderzoek met het oog op (beleids)evaluatie.
Evaluatie is politiek!
evaluatiemethoden
doelbereikingsonderzoek: in hoeverre zijn officiële doelen van beleid bereikt (ex
post) of zullen ze bereikt worden, verwachting. (ex-ante)
effectiviteitsonderzoek: in hoeverre heeft het beleid effect gehad, effecten die je van
tevoren voor ogen had maar ook effecten waar je van tevoren niet over hebt
nagedacht. Kan je de effecten ook verklaren (ex-post/ante). Vraag je ook af: wat doet
beleid? bv proeftuinen (formatieve evaluatie)
efficiëntieonderzoek: hoe staan de kosten en baten van beleid tot elkaar in
verhouding (ex-post/ante).
5.4 College: De structuur en financiering van de langdurige zorg
de rolverdeling tussen burgers, zorgverleners, zorginkopers (zorgkantoren, zorgverzekeraars
en gemeenten), wetgever en toezichthouder in de sector langdurige zorg uitleggen;
Drie vormen langdurige zorg: ouderenzorg (thuiszorg/intramurale zorg), gehandicaptenzorg
(extramuraal en intramuraal), langdurige GGZ.
Hervorming WLZ (*** -> geldt ook voor AWBZ)
Kenmerken:
volksverzekering*
verzekeringsrisico ligt bij de overheid*
verzekerde heeft wettelijke aanspraken op zorg -> kan naar rechter stappen als die geen
zorg krijgt.
premies en eigen bijdragen afhankelijk van inkomen en vermogen*
Aanspraken als er indicatiestelling is:
- recht op permanent toezicht of 24-uurs zorg.
- recht op zorg in instellingen, intensieve thuiszorg (VPT of MPT) of PGB -> je krijgt geld
en je moet dan de zorg zelf regelen. VPT + MPT = vervanging zorg in instelling.
Indicatiestelling:
zorgaanbieder vult indicatie in via individueel zorgplan
CIZ indiceert aard, inhoud en omvang zorg mbv zorgprofielen.
Uitvoering/zorginkoop -> regionaal zorgkantoor koopt zorg in namens zorgverzekeraars.
Maakt contractuele overeenkomsten met zorgaanbieders.
kostenbeheersing -> vindt plaats door regulering van de prijzen. Wettelijke
maximumtarieven per zorgzwaartepakket (op basis van indicatie indelen) ZZP.
Regiobudget voor zorgaanbieders en verzekeraars spelen een ondergeschikte rol.
Waarom geen gereguleerde marktwerking? Uitvoering door risicodragende
verzekeraars is onwenselijk, omdat adequate risicoverevening ontbreekt. = we
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noafreie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.18. You're not tied to anything after your purchase.