Summary
Samenvatting Geriatrie OLF2 (Woordenlijst-vorm)
- Course
- Institution
- Book
In de vorm van een woordenlijst om te kunnen afdekken en jezelf opvragen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: claryssetessa • 3 year ago
Seller
Follow
justinemoerman
Reviews received
Content preview
H1: Preventie van functieverliesDagelijks functioneren - Activiteiten van het Dagelijks Leven (ADL)
= zelfredzaamheid in eigen leefomgeving
vb. aan- en uitkleden, toiletbezoek, transfers
- Instrumentele Activiteiten van het Dagelijks Leven (IADL)
= complexe activiteiten waar planning en inzicht voor nodig zijn
vb. koken, boodschappen, financieel beheer,…
Waarom is functionele Nodig om veranderingen op te volgen en negatieve gezondheidsuitkomsten zoals
evaluatie zo belangrijk functieverlies voor te blijven
(extra bij SOFIA: tegelijkertijd ga je gericht na welke onderliggende oorzaken
verantwoordelijk kunnen zijn voor eventuele wijzigingen in de functionele status)
Katz-schaal = bevraagt de mate waarin een persoon hulp nodig heeft bij het uitvoeren van 6
activiteiten van het dagelijks leven:
Wassen, kleden, transfer, toiletbezoek, continentie en eten
Katz-schaal: gebruikt voor financiering van de zorgkost in WZC en thuisverpleging
- Residentiële ouderenzorg: aan Katz-schaal een Mini Mental State
Examination (MMSE)
5 zorgprofielen:
- O: bijna geen zorg/hulp nodig
- A: lichte zorg: beperkte hulp nodig
- B: zorgafhankelijk: uitgebreide hulp nodig van derden
- C: zwaar fysiek zorgafhankelijk
Cd (zwaar fysiek en gedesoriënteerd in tijd en ruimte)
Cc (comateuze bewoners)
- D: diagnose dementie vastgesteld
Nadeel: Katz-schaal is enkel ADL-functies beperkte beschrijving zorgbehoefte
BelRAI-schaal = Belgisch: Resident Assessment Instrument: gezondheids- en welzijnssituatie
van kwetsbare ouderen in instellingen op een gestandaardiseerde en
gestructureerde manier in kaart brengen + kwalitatieve zorgplanning en
monitoring realiseren (uitgebreide set aan gegevens)
- BelRAI-screener: kort screeningsinstrument (15’)
- Kan binnen verschillende zorgsettings gebruikt worden
- Ondersteunt de continuïteit (kan evolutie in tijd aangeven)
- Wordt opgenomen in het elektronische patiëntendossier
De IADL-schaal van = beoordeelt bekwaamheid om instrumentele dagelijkse activiteiten uit te
Lawton en Brody voeren en geeft inzicht over eventuele functionele zorgbehoefte
Klinisch redeneren Een continu en cyclisch proces van gegevensverzameling en -analyse gericht op
de vragen en problemen van het individu en diens naasten, in relatie tot ziekte
en gezondheid (risico-inschatting, vroegsignalering, probleemanalyse,…)
Hoe ondersteunen het Klinisch redeneren: risico-inschatting, vroegsignalering, probleemanalyse,…
Klinisch Redeneren + Als vpk een belangrijke, positieve invloed hebben op de gzh van de
CGA de vpk in de zorg geriatrische zorgontvanger
voor kwetsbare Kennis hebben van de achteruitgang van de reservecapaciteiten van de
ouderen orgaansystemen en verhoogde risico’s
Verband tussen de Deze stappen zien we ook terug in de globale geriatrische benadering:
globale geriatrische - Het opsporen van zorgontvangers met een kwetsbare
benadering + klinisch gezondheidstoestand (en dus een hoog risico op functionele
redeneren achteruitgang);
- Het evalueren van de gedetecteerde personen;
- Het uitvoeren van de aanbevelingen die uit deze evaluatie voortvloeien
en evalueren.
Onderbehandeling Zorgverleners zien geriatrische problemen nog te vaak onterecht als “normaal bij
het ouder worden”
Comprehensive = een multidisciplinair onderzoek dat de multipele problemen van een oudere
Geriatric Assessment zoveel mogelijk opspoort, beschrijft en verklaart + capaciteiten en zorgbehoeften
, onderzoekt lichamelijke en psychosociale mogelijkheden
Doel: zelfredzaamheid bij het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven zo
lang mogelijk behouden
CGA bestaat uit 3 stappen:
- Opsporen van zorgontvangers met kwetsbare gezondheidstoestand
- Evalueren van gedetecteerde personen
- Uitvoeren van aanbevelingen die uit die evaluatie voortvloeien
3 soorten factoren die - Gezondheidstoestand van ZO voor zkh-opname kan de gevoeligheid voor
functieverlies bepalen functieverlies bij opname in zkh verhogen
- Bepaalde omgevingsfactoren in het zkh
- De ontslagplanning en nazorg
Waarom is preventie Preventie: Interventies bij opname, tijdens het ziekenhuisverblijf en na ontslag
van functieverlies Combo van interventies gericht op risicofactoren en interventies gericht
tijdens zkh-opname zo op niveau van organisatie van de zorg
belangrijk Betere gezondheidsuitkomsten bij gebruik van diverse pijlers: CGA,…
Het KCE (Federaal - Voldoende verpleegkundige bestaffing : kan zorgen voor een gunstig
kenniscentrum voor effect door vroegtijdige mobilisatie (veel functieverlies ontstaat ten
Gezondheidszorg) gevolge van complicaties door opgelegde bedrust, …)
beveelt forse - Geriatrisch co-management blijkt een interventie te zijn gericht op
investering in passende zorg voor kwetsbare ouderen (minder functieverlies, minder
complicaties, minder overlijdens, kortere verblijfsduur)
- Ouderen zorgontvanger en mantelzorger voldoende inspraak geven en
hen goed voorbereiden op ontslag
- Geriatrische expertise op de spoed ook uitbreiden; meer vanuit CGA de
ouderen benaderen want spoed is de belangrijkste toegangspoort
Verpleegkundige ??
bestraffing
Onderverdeling Interventies risicofactoren Interventies organisatie van de zorg
interventies - Globale geriatrische - Vorming over kwetsbare
risicofactoren en benadering (CGA) ouderen in het zkh
interventies op - Vroegtijdige mobilisatie - Investeren in vpk bestraffing
organisatie vd zorg - Inspraak zorgontvanger en - Geriatrisch co-management
mantelzorger - Uitbreiding geriatrische
expertise spoedgevallendienst
,H2: Dementie, chronische aandoening met impact op het
dagelijkse leven
DSM-5 De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders is een
classificatiesysteem voor psychische stoornissen wereldwijd gebruikt
(in de psychiatrie gebruikt als diagnostisch handboek)
Neurocognitieve Stoornissen die zich kenmerken door achteruitgang van de cognitieve vermogens
stoornissen (NCD) en functioneren in dagelijks leven ontstaan door letsels of aandoeningen die
invloed hebben op de hersenfuncties = neurodegeneratie
Neurodegeneratie Het proces waarbij de neuronen tijdens het ziekteverloop aangetast worden
waardoor ze steeds minder goed gaan werken en uiteindelijk afsterven
3 types NCD’s 1. Delier
2. Beperkte neuro-cognitieve stoornissen
= Kunnen zelfstandig functioneren maar zullen hier iets meer moeite
mee hebben dan de doorsnee)
Cognitieve functiedomeinen: aandacht, geheugen, leervermogen,
taalvermogen, ruimtelijk inzicht, uitvoerend vermogen
Diagnose is belangrijk (zie hiervoor vraag SOFIA)
3. Uitgebreide neurocognitieve stoornissen (dementie)
= Cognitieve symptomen belemmeren zelfstandig functioneren
Vraag sofia: Neen Het geheugen wordt niet bij alle subtypes van dementie aangetast
aanwezigheid van
geheugenproblemen is
vereist om diagnose
dementie te krijgen?
Waarom moet de arts 1. Verder onderzoek kan de oorzaak van de neurocognitieve stoornis
ingelicht worden over achterhalen Prognose + soort behandeling hangen af van de
vermoedens van NCD onderliggende oorzaak Cognitieve stoornissen en gedragsproblemen
kunnen symptomen zijn van behandelbare oorzaken (vb.
slaapstoornissen, delier, depressie,…)
Zekerheid dat de problemen als gevolg van deze aandoeningen (niet
dementie) = opluchting + behandelbaar meestal
2. Als het WEL dementie is, is het belangrijk dat dit vroeg vastgesteld is om
symptomen en veranderingen beter te begrijpen en benaderen (+ kans
om gepaste maatregelen en beslissingen te nemen in verband met
financiële kwesties, levenseinde,…)
Classificatie bij
neurocognitieve
stoornissen
- Eerst nagaan of er geen sprake is van Delier (H4) behandelbaar
- Belangrijk om alles tijdig te detecteren
, Global action plan on WHO publiceerde in 2017 dit rapport het
the public health is een plan die een uitgebreide blauwdruk
response to dementia biedt voor beleidsmakers
2017-2025 - Leeftijd is de belangrijkste factor
steeds hogere levensverwachtingen
In Vlaams Gewest in 2035: 42,7% >
mensen met dementie dan in 2018
Tegen 2060 een verdubbeling
Dementie in 3 - Jongdementie: cognitieve symptomen al aanwezig aan de leeftijd van 40-
specifieke situaties 65 jaar (Alzheimer en fronto-temporale)
Vaak late of verkeerde diagnose (vb. depressie)
- Syndroom van Down: ziekte van Alzheimer komt bij 30% van de 50’ers
voor en risico stijgt met de leeftijd. Soms moeilijke diagnose
- Migratieachtergrond: kwetsbaarder voor dementie (Alzheimer-vasculaire
dementie), kwetsbaarheid door verschillende factoren, SES, kennis rond
gzh, eenzaamheid,… = onderdiagnose (schaamte)
Cognitieve 1. Moeilijkheden met de aandacht
symptomen bij Volgehouden aandacht = lange periode aandacht op taak
dementie Selectieve aandacht = aandacht richten op één prikkel
Verdeelde aandacht = aandacht verschelen over ≠ taken
Aandacht is aangetast in alle vormen van dementie
2. Slechter functionerend geheugen
Kortetermijngeheugen = zintuigelijke waarnemingen
Langetermijngeheugen = opslagproces
Episodisch = gebeurtenissen levendig herinneren
Semantisch = begrippen en feiten onthouden
Procedureel = complexe geautomatiseerde handelingen
Achteruit gaan geheugen is aangetast in alle vormen van dementie
3. Taalstoornis
Afasie: slechter op woorden kunnen komen, voorwerpen benoemen,
…
4. Problemen met ruimtelijk inzicht
Kleurverschillen helpen met onderscheiden
5. Executief functioneren
Plannen, samenwerken, vooruitdenken, impulsen onderdrukken
Aangetast in alle vormen van dementie
2 wetten bij de ziekte Verstoorde inprenting
van Alzheimer volgens - Informatie overbrengen van het korte termijn langetermijngeheugen
Huub Buijssen Oprollende geheugen
- Het geleidelijk ook vergeten van lange termijn herinneringen
herbeleven van het verleden
Wat een - Anamnese en heteroanamnese = onmisbaar
neuropsychologische Spreken met naaste
screening/onderzoek Vraag naar items uit de anamnese
aan vooraf komt Vraag naar veranderingen in persoonlijkheid en gedrag
- Niet-pluisgevoel: kan behandelbare oorzaak hebben OF duiden op eerste
tekenen van dementie
Niet-pluisgevoel - Vergeten welke dag het is
symptomen - Gebeurtenissen vergeten
- Draad van het verhaal verliezen
- Uitvluchten verzinnen
- Tijden door elkaar halen
= Observatielijst voor vroege symptomen van dementie
Vraag sofia: welke - Daginvulling beschrijven (geheugen en activiteitenniveau)
vragen stel je bij - Belemmeringen bij complexe taken? (vb. telefoneren, boodschappen
vermoeden van een doen, koken, medicatie-inname over meerdere momenten van de dag,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinemoerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now