Systeemdenken
Wat is Aandacht niet naar individuele persoon maar naar het systeem als geheel + naar de
systeemdenken relatie- en communicatiepatronen (context)
= manier van kijken naar + omgaan met individu-overstijgende sociale systemen
- Informatie staat centraal (= voortdurende stroom van zowel verbale als non-
verbale, onbewuste en onbedoelde signalen)
- Communicatie = interactie = gedrag = beïnvloeding
- Binnen systeem interventies doen vanuit bredere zicht op het geheel
Systeemtheorie Een manier van denken waarmee de verschillende soorten werkelijkheid waarbinnen
de theorie haar toepassing vindt, op een vruchtbare wijze benaderd worden
Wat is een Een samenspel van elementen en van betrekkingen tussen die elementen, dat als een
systeem geheel functioneert door de onderlinge afhankelijkheid van de elementen en dat voor
de betrokken elementen bepaalde functies vervult
Elementen = individuen
Onderwerp = het individu in zijn omgeving
Kern systeem: de betrekkingen die de individuen onderling onderhouden en
het patroon dat de betrekkingen vormen = structuur
Vb’en: gezin, leefgroep, vriendengroep, team, organisatie,…
4 belangrijkste 1. Het geheel is meer dan de som van de delen
uitgangspunten Binnen het systeem zijn de delen afhankelijk van elkaar
van de Als er iets in het systeem verandert gehele systeem in beweging
systeemtheorie 2. Het systeem bepaalt in belangrijke mate het gedrag van de individuen
Het gedrag van een individu wordt bepaald door het systeem en de
omgeving (vb. weinig stotteren bij comfortabel gevoel in groep)
3. Het systeem: aan te passen aan zijn omgeving om te overleven
4. Het systeem: kan zich handhaven en blijven bestaan wanneer het eigenlijk
geen recht van bestaan meer heeft
Systeem past zich aan om toch te blijven bestaan
Kenmerken van 1. Niveaus waarop systemen en delen geformuleerd kunnen worden
open systemen Variëren van situatie tot situatie flexibel karakter: gebruiker mag
niveau waarop hij het systeem definieert zelf bepalen (zinvolle keuze)
2. Tijdselement
Systeem impliceert bepaalde tijdsduur (vb. studenten vpk OLF2)
3. Totaliteit of systeemsamenhang
Als een verandering optreedt in een deel v/h systeem verandering in
alle andere delen
Vb. kindhanger boven bedje, tijd nodig voor het weer evenwicht vindt
4. Niet-optelbaarheid
Meer dan de som van de delen
Het karakter en eigenschappen van het systeem die niet herleid kunnen
worden tot de eigenschappen van de individuele leden
5. Subsysteem
Een willekeurige samenstelling van 2 of meer leden van het systeem
Buitensysteem: systemen die deels samenvallen met het “hoofd”systeem
Vb. hoofdsysteem: gezin, buitensysteem: familie moeder
6. Coalitie
Een subsysteem van 2 of meer leden van het systeem dat wordt
gekenmerkt door gemeenschappelijke intenties en belangen +
gemeenschappelijke inspanningen om deze te verwezenlijken
Vb. politiek
7. Lenigheid van het systeem
Vermogen van het systeem om zich aan te passen aan ingrijpende
veranderingen (binnen of buiten systeem)
Nieuw evenwicht (vb. verbouwing in WZC)
8. Systeemomgeving
, Omgeving moet betrokken worden
Open en gesloten Gesloten: in de klassieke natuurkunde en scheikunde terug te vinden systeem van
systemen de omgeving isoleren
Open: altijd sociale systemen
Het genogram Een visueel schema van familieleden en hun relaties
- Vierkant = mannen (+ leeftijd)
- Cirkel = vrouwen (+ leeftijd)
- Lijnen = relaties
Wordt vaak gebruikt: geeft snel overzicht van samenstelling familie
De ecogram Een visueel schema van iemands sociaal netwerk
- Gesloten lijn = relatie actueel en voedend
- Gesloten lijn met 2 dwarsstrepen = relatie bestaat maar is slecht
- Stippellijn = relatie wordt niet benut
- Pijltjes = energie van bron naar cliënt of omgekeerd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinemoerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.