Summary
Samenvatting sessie kennisclips wetenschap, waarden en technologie Filosofie - Wijsbegeerte (E04Y0A)
- Course
- Institution
samenvatting van kennisclips Sessie: wetenschap, waarden en technologie + slides + notities les
[Show more]
Seller
Follow
avdkk
Content preview
Sessie wetenschap, waarden entechnologie
Sluit aan bij demarcatieprobleem en complexe verhouding ts observatie en theorie (H6)
ALGEMEEN THEMA
Naïeve opvatting:
o Wetenschap is waardenvrij of waardenneutraal
o Technologie is waardenvrij of waardenneutraal
Correcte opvatting:
o Waarden spelen vaak mee in wetenschap en dat is vaak geen probleem
o Technologie is niet zomaar een instrument om iets te doen, maar heeft ook een intentionele geschiedenis
en dus vaak een waardengerichtheid
AANTAL VERKEERDE CONCLUSIES
Technologie is NOOIT moreel neutraal
Wetenschap levert geen kennis op want ze is waardengeladen.
Objectiviteit wetenschap gaat gepaard met waarden geladenheid
Wetenschap is altijd waarden geladen
Het is wenselijk dat wetenschap waardengeladen is
DEEL 1: Maken waarden de wetenschap onbetrouwbaar?
Definities van waarden
Iets heeft een waarde.
Iets is een waarde.
Wat we belangrijk/wenselijk vinden, wat belangrjik is
Vb generositeit, bescheidenheid
Types van waarden:
o Instrumenteel/intrinsiek
o Esthetisch/symbolsich/moreel/ abstract (vrijheid) / gastronomisch/ epistemisch (accuraatheid,
begrijpbaarheid)
Nadruk op morele waarden: waarden die onze handelingen ethisch maken: wat is goed?
Waarden id wetenschap
o Accuraatheid: theorien overeenkomen met wkh
o Begrijpbaarheid: theorie moet begrijpbaar zijn
o Ethische
Vb kiezen tussen 2 theorien, de ene is simpeler: esthetische waarde
! De waarden zelf worden niet in twijfel getrokken door mensen die pleiten voor waardevrije wetenschap.
Onderzoek gefinancierd
Materiaal dat we onderzoeken toont onze waarden.
Vb stichting nr kanker: campagne deel voor sensibilisering en geld voor onderzoek
Wanneer overheid geld geeft aan wetenschappers= bepaal doel: onderzoek naar kanker, naar armoede
Zij vinden onderzoek naar kanker belangrijk = hun waarden bep onderzoek
Onderzoek zonder financering
Waardenvrij? Neen
Wetensch hebben deel v tijd vrij om zelf hun onderzoek te bepalen
o Onderzoek bep door hun eigen waarden
Vb fundamenteel elementaire deeltjes =men hoopt dat fundamenteel onderzoek deelopl zal leveren , rationele
hoop: vaak belangrijke problemen opgelost door fundamenteel onderzoek
, Vb Bourgondische wandtapijten
= interesse in bep aspecten vd wereld, ook al denken we dat die kennis geen praktisch nut zou hebben: intrinsieke
waarde v kennis: juist omwille vd kennis
Wanneer is dan iets waardevol intrinsiek?: wie bepaalt dit?
o bepaald door academische wereld: wetenschappers, onderzoekers
Er zijn filosofen die willen dat dit democratisch beslist zou worden: moeilijk in praktijk
Er zijn onderwerpen die door publiek als futiel worden beschouwd
Zijn er ook onderzoeken die we beter niet zouden onderzoeken?
= Waarvan we beter niet de waarheid weten
Methoden die we beter niet hanteren
Vb effect mishandeling op kinderen
kinderen mishandelen en opvolgen => gaat niet, immoreel
Thema’s die we beter niet onderzoeken
Vb onderzoek naar supervirussen: verboden indien geen absoluut bewijs dat virus niet kan repliceren
Moet redacteur v wetensch tijdsch bij studie maatsch voordelen / nadelen afwegen vd publicatie:
Bepalen welk maatschappelijk voordeel/nadeel een studie heeft is heel moeilijk, zelfs achteraf
Vb darwins evolutietheorie
Vb onderzoek niet publiceren uit vrees dat op die manier kennis in verkeerde handen belandt
Twee soorten problemen met waarden in wetenschap
Verkeerde waarden primeren:
o We streven het slechte na met onze wetenschap
o Opportuniteitskosten en keuze op basis van relatief onbelangrijke waarden
Vb kaalheid w zeer goed gefinanceerd: veel meer geld dan naar malaria. Terwijl niemand sterft aan kaalheid, wel aan
malarie
Goede waarden hebben verkeerde impact op/te groot gewicht bij evalueren van wetenschappelijke evidentie
o Waarden laat meespelen in onderzoek, wb je geen waarden mag laten meespelen
o Wetensch laten hun ideologie vaak meeslepen, studies met conclusies die meegaan met hun wereldbeeld
worden beter beoordeeld
N.B.: betekent niet dat waarden nooit impact mogen hebben op de evaluatie van evidentie.
vb Stel 1 onderzoek met dodelijke uitkomst, andere studie met ongevaarlijke uitkomst
Even streng beoordelen? Kritischer zijn met uitkomst van ongevaarlijk
Mbv waarden oplossen: soms wel zinvol in kritische evaluatie
Inductief risico
Verband met probleem van inductie (H6)
Waardegeladenheid van beoordeling van theorien obv evidentie voor die theorien
Wat betekent het als je de theorie onterecht verwerpt/aanvaard buiten onze kennisverwerving?
= prijs die we betalen voor vals neg/ vals pos
=> andere waarden dan epistemische waarden
Wetenschappelijke evidentie volstaat niet om een theorie helemaal te bewijzen.
Dat betekent dat je bij het aannemen (of verwerpen) van een bepaalde hypothese een risico neemt.
Verantwoord omgaan met dat risico impliceert dat je er ook (niet-epistemische) waarden bij betrekt
Soms is het vooral belangrijk om vals positieven te vermijden, soms om vals negatieven te vermijden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller avdkk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now