Summary
Samenvatting Hoorcolleges Circulatie III
- Course
- Institution
Alle hoorcolleges van Circulatie III uitgewerkt Jaar 2 Geneeskunde UU
[Show more]
Seller
Followannelorewendrich
Content preview
HC 1 <3Inleidend nefrologie
De nieren
-ligging
• retroperitoneaal
• net onder diafragma
• net boven 3 lendewervels
-12 cm lengte 7 cm in breedte
-weegt 120-150 gram
-rechts lager door lever
-bijnieren eigen vascularisatie en eigen functie
• hebben dus ook eigenlijk niks met de nier temaken
Vascularisatie van de nier
-worden gevasculariseerd door de arteria renalis
• aftakking aorta abdominalis
• vertakt zich in 2 grote arteriele takken (1 naar voor 1 naar achter) → interlobaire arterien →
arteriae arcutae → afferente arteriole → efferente arteriole → vasa recta → veneuze
afvloed
-veneuze afvoer gaat via de v. renalis
• mondt uit in v. cava inferior
• links is langer dan rechts → v. cava inferior ligt iets rechts van de mediaanlijn
Nefron
-bestaat uit: glomeruli + lis van henli + tubuli + verzamelbuis
• glomeruli en proximale tubuli (soms ook distale) liggen in de cortex
• lissen van henle, tubuli en verzamelbuizen in de renala pyramiden in de medulla
-in de papil monden de verzamelbuizen uit met voorurine
• papil ligt in nierbekken = pyelum
-aantal is verschillend per individu: 0,5-2 miljoen
-samengesteld zodat nier het best zijn 3 functies kan volbrengen
• afvalstoffen uitscheiden
• regulatie ECV
• homeostase interieur lichaam
De glomerulus
-druk veel hoger dan in rest van de nier
• druk te reguleren door sfincters in afferente en efferente
arteriole → vasoconstrictie en vasodilatatie
-afferente arteriole ligt vlak naast distale tubulus
-hierin vindt filtratie plaaats
• in primaire urineruimte wordt het uiteindelijke filtraat verzameld = voorurine → naar tubuli
waar evt resorptie of secretie plaatsvindt
• primaire urineruimte = ruimte tussen glomerulus en kapsel van bowman
-de druk in de glomerulaire capillair is veel hoger dan in de normale capillairlissen maar niet zo hoog
als de systolische druk
• er is sprake van een bifasisch drukverval over zowel de afferente als de efferente arteriole
,JGA
-juxtaglomerulaire apparaat
-3 soorten cellen belangrijk
• JGA-cellen → gladde spiercellen in afferente artriole die secretiegranula met renine bevatten
• macula densa cellen → epitheelcellen in de distale tubulus die Na en Cl concentratie meten
• extraglomerulaire mesangiumcellen → liggen tussen de macula densa en JGA-cellen
-belangrijk bij het contstant houden van ECV en bloeddruk → door renine afgifte regulatie
• wanneer macula densa cellen verandering opmerken geven ze dit door naar JGA-cellen in
afferente arteriole → vrijkomen van renine + veranderingen in sfincter
• renine afgifte wordt ook gereguleerd door het sympatisch znws en renale prostaglandines
Anatomie van capillairlis
-binnenlaag van een capillair in een glomerulus bestaat uit gefenestreerd endotheel
-om dit endotheel ligt een basaalmembraan met daarbovenop podocyten
-podocyten hebben vele uitlopers die door elkaar heen geweven zijn en werken als een soort zeef
• vormen het viscerale/ parietale epitheel van de ruimte van bowman
Filtratie
-bepaalde stoffen gaan makkelijk andere moeilijk
• kleine stoffen met positieve of neutrale lading makkelijkst (kationen)
-GFR wordt bepaald door aantal factoren
• starlingkrachten → verschil tussen hydrostatische druk en osmotische druk
• capilaire doorlaatbaarheid → door grootte en ladingselectiviteit
• filtrerende oppervlak
-starlingkrachten
• colloid osmotische druk neemt toe naarmate je meer naar efferent gaat
• hydrostatische druk is afgeleide van systemische bloeddruk → zal iets lager zijn dan echte
bloeddruk door de sfincters maar wel de hoogste druk
• colloid osmotische druk in kapsel van Bowman = 0
• hydrostatische druk in kapsel van Bowman is ook erg laag maar niet 0 → doordat er een
constante afvoer van filtraat plaatsvindt
-filtratie vindt plaats wanneer de naar buiten gekeerde drukken hoger zijn dan die naar binnen
• naar buiten: hydrostatische druk in capillair + colloid osmotische druk in ruimte van Bowman
• naar binnen: hydrostatische druk in ruimte van bowman + colloid osmotische druk in capillair
Filtratie van stoffen
-moeilijk gefiltreerd
• grote plasma eiwitten → albumine
• bloedcellen → te groot
-makkelijk gefiltreerd
• water, aminozuren, glucose, ureum & mineralen
• niet eiwit-gebonden geneesmiddelen
Regulatie van glomerulaire hemodynamiek
-bij verlies van nefronen gaan nog gezonde nefronen harder hun best doen
• dilatatie afferent
• constrictie efferent
• deze verhoogde druk is uiteindelijk wel schadelijk voor het nefron
-glomerulaire druk verlagen
• PG-synhtese remmer & eiwitbeperking → vasoconstrictie afferent
, • ACE-remmer → vasodilatatie efferent
• heeft wel ook altijd als gevolg dat GFR daalt
Plasmaflow door de nieren
-20% van CO gaat door nieren → 1 L
-van bloed is 40% cellen en 60% plasma
• RPF = 600 ml/ min
-FF = filtratiefractie = 20%
• geeft GFR = 120ml/min → 172,8 L/dag
• GFR weten is belangrijk voor het doseren van medicatie
-nier zorgt ervoor dat 99% van het filtraat terug geresorbeerd wordt
• noodzakelijk om uitdroging tegen te gaan
• mens plast ca 1,8 per dag
-via de tubuli kunnen stoffen nog gesecreteerd worden → komen zo ook nog in de urine terecht
• deze stoffen kunnen niet door het filtratiemembraan
Creatinine
-creatinine is afbraakproductie van creatininefosfaat
• constant van 100 micromol/L
• wordt enkel gefiltreerd → goede weergave van nierfunctie
• klein beetje secretie → 10%
-GFR = excretie creatinine/ [creat]plasma
• excretie creatinine = volume urine * [kreat]urine → constant getal
• GFR halveert wanneer plasma creatinine verdubbelte
• excretie creatinine wordt tegenwoordig vaak als constant getal weergegeven → C = getal
naar schatting op basis van leeftijd, geslacht en ras → volgens Cockroft Gault-formule, MDRD
formule en CKD-EPI automatisch berekend in labs
Filtratie van verschillende stoffen
Glucose
-wordt volledig gefiltreerd
-wordt bij gezonde personen ook volledig weer teruggeresorbeerd in de proximale tubulus
• aan deze resorptie zit een max → bij mensen met diabetes kan dit niet volledig
Bicarbonaat
-wordt gefiltreerd
-wordt volledig weer teruggeresorbeerd
• 90% in proximale tubulus
• 10% in lis van Henle
Natrium
-wordt gefiltreerd
-wordt voor 99.5% teruggeresorbeerd
• 50-60% in proximale tubulus
• 35-40% in ascenderede deel lis van henle
• 5-8% in distale tubulus
• 2-3% in verzamelbuis
-in proximale tubulus is terugresorptie afhankelijk van ANG-II
-in verzamelbuizen is terugresorptie afhankelijk van aldosteron
, Water
-wordt gefiltreerd
-wordt voor 99% geresorbeerd
• 50-60% proximaal
• 40-50% in descenderede deel lis van Henle + verzamelbuizen → oiv ADH
Kalium
-wordt volledig gefiltreerd
-wordt voor 100% geresorbeerd
• 50-65% in proximale tubulus
• 30-35% in de lis van henle en verzamelbuis
-in de verzamelbuizen vindt ook nog enige secretie plaats
• hangt van je dieet af → kalium arm of kalium rijk
Fosfaat
-wordt volledig gefiltreerd
-wordt voor 90% geresorbeerd
• voornamelijk in proximale tubulus
-er wordt 10% geexcreteerd
Calcium
-wordt volledig gefiltreerd
-wrodt voor 97% geresorbeerd
• 65% proximaal
• 20% in lis van Henle
• 15% in distale tubulus
• oiv van parathormoon & vit D
-er wordt 3% geexcreteerd
Functies van de nier
-uitscheiding van afvalstoffen en behouden nuttige stoffen
-productie EPO
• voor aanmaak rode bloedcellen
-omzetten van inactief naar actief vitamine D
• inactief vit D wordt in de huid gemaakt oiv zonlicht → wordt in lever omgezet naar nog een
inactieve vorm en dan vervolgens in de nieren naar een actieve vorm
• vit D is belangrijk voor ca-opname in de darm en adequate botopbouw
-regulatie fosfaatbalans
-regulatie Kalium en Natrium balans
-regulatie zuur-base balans
-regulatie waterbalans
Nierinsufficientie
-ook wel uremie of nierfalen
-problemen die ontstaan
• afname in GFR → stapeling van afvalstoffen
• verstoorde volumebalans
• verstoorde kaliumbalans
• verstoord zuur-base evenwicht
• anemie
• botafwijkingen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annelorewendrich. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.16. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75619 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now