Proefdierkunde
1 Inleiding
1.1 Wat is proefdierkunde?
- Definitie: wetenschap die zich bezighoudt met het welzijn en het verzorgen van
dieren die in wetenschappelijk onderzoek worden gebruikt
- Multidisciplinair (ethiek, biologie, management, anesthesie,…)
- Dierproef = elke wetenschappelijke procedure waarbij dieren worden gebruikt
1.2 Historische achtergrond
1.2.1 Het gebruik van dieren voor onderzoek
- (380 vC) Aristoteles: anatomie
- (150) Galenus: anatomie, vivisectie
- Vanaf 16e eeuw: heropleving
o (1628) W. Harvey: circulatie
o (19e eeuw) F. Magendie: experimentele fysiologie
o (19e eeuw) C. Bernard: experimentele geneeskunde
- (Rond 1850): meer onderzoek
o L. Pasteur: microbiologie – immunologie
o Koch: postulaten van Koch
▪ bacteriën effect op dieren en voorkomen
▪ bewijzen dat zelfde infectie verwekt kan worden in gezond organisme
1.2.2 Bekommernissen bij gebruik van dieren
- (19e eeuw) Eerste wijdverspreide oppositie
- (1870) Antivivisectie beweging
- (1876) Cruelty to Animals Act
- Verschillende wetten volgen
1.2.2.1 Europese Conventie/ Europese Richtlijn (1986) !!
- Enkel gewervelde dieren
1
,1.2.2.1.1 FELASA
- Federation of European Laboratory Animal Science Associations
- Bestaat uit verschillende Europese proefdierkunde-organisaties, o.a:
o LASA (Laboratory Animal Science Association, UK)
o NVP (Nederlandse Vereniging voor Proefdierkunde)
o BCLAS (Belgian Council for Laboratory Animal Science)
o SFEA (Société Française d’Experimentation Animale)
1.2.2.1.2 4 Categorieën
- Categorie A: dierenverzorgers
- Categorie B: personen die dierproeven uitvoeren (bv. Biotechnici)
- Categorie C: proefleiders
- Categorie D: proefdierkunde-specialisten
- → Belgische wet: hierop gebaseerd doch niet identiek
1.3 Gegevens ivm gebruik van proefdieren
1.3.1 Aantallen dieren
2
,1.3.2 Waarvoor worden ze gebruikt?
- Onderzoek en ontwikkeling van producten en toestellen voor humaan of
diergeneeskundig gebruik
- Fundamenteel onderzoek (meestal universiteit, meestal om later proeven uit te
voeren)
- Productie van biologische producten
- Toxicologisch onderzoek
- Toxiciteitsonderzoek (reglementaire testen) → verplicht
- Ecologische studies
- Diagnose van ziekten
- Opleiding en onderwijs
1.3.3 Impact van het onderzoek op de dieren
1.3.3.1 Soorten onderzoek
- Gedragsonderzoek: enkel observatie
- Experimentele procedures met “supportive care”
- Experimentele procedures zodner “supportive care”
- “Orgaan donoren” → onmiddelijk euthanasie
3
, 1.3.3.2 Gegevens over pijnlijke experimenten (VS)
- 92% niet pijnlijk
o 54% omdat deze geen pijnlijke procedures ondergaan
o 38% omdat analgesie of anesthesie wordt toegepast
- 8% pijnlijk
1.3.4 Welke diersoorten worden gebruikt?
- Knaagdieren (77%)
- Koudbloeddieren (10%)
- Konijnen (8%)
- Vogels (3,3%)
- Honden en katten (0,002%)
- Primaten (0,00006%)
- Andere zoogdieren (0,008%)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannecoorevits. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.74. You're not tied to anything after your purchase.