100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Alle examenstof geschiedenis havo $13.32
Add to cart

Summary

Samenvatting Alle examenstof geschiedenis havo

 18 views  0 purchase
  • Course
  • Level

Alle hoofdstukken samengevat inclusief handige plaatjes + alle kenmerkende aspecten in dikgedrukt erbij

Preview 4 out of 46  pages

  • January 5, 2021
  • 46
  • 2019/2020
  • Summary
  • Secondary school
  • 5
avatar-seller
Geschiedenis Havo 5
Geschiedenis hoofdstuk 1&2

Samenvatting paragraaf 1

Samenleving van Jagers- verzamelaars: maatschappij van nomaden die leven van wat ze
vinden in de natuur (woonden in Zuid- Europa, vooral zuid Frankrijk en Spanje)
 Taakverdeling
 Mannen: vissen, jagen op herten, beren, rendieren, kleine zoogdieren
 Vrouwen: voor de kinderen zorgen, verzamelen paddenstoelen, wortels,
noten, bessen en ander plantaardig voedsel
 Veel kennis van natuur (voedsel te vinden, gedrag dieren, wat kan je wel eten en wat
niet, wanneer kon je wat pukken)
 Kleine groepen (tientallen mensen) (natuur kon niet meer mensen voeden)
 Nomaden: iemand zonder vaste woonplaats
 Tenten, hutten
 Trokken verder als er niet genoeg eten meer was op de plaats waar ze waren
 Basiskamp
 Weinig bezit (alles wat ze hadden moest weer mee naar de volgende plek)


Jagers- verzamelaars maken verschillende dingen waardoor we kunnen zien dat ze hebben
bestaan:
 Grotten met rotswandschilderingen
 Werktuigen
 Wapens
 Kleding en tenten voor de kou
 Beeldjes  vorm van godsdienst???

Prehistorie/tijd van jagers en boeren (- tot 3000 v chr) : eerste periode vd geschiedenis die
duurde tot de uitvinding van het schrift

Archeologie: wetenschap die het verleden bestudeert aan de hand van ongeschreven
bronnen (botresten, voetafdrukken, potscherven, versteende voedselresten, etc)

Niet bekend:
 Hoe de mensen dachten
 Gebeurtenissen


Samenvatting paragraaf 2

Begin landbouw: nomaden ontdekten dat ze de vruchten ook zelf konden oogsten

Vruchtbare halvemaan: waar de landbouw ontstond (Irak, Syrië)

Mensen gingen geiten, schapen, zwijnen temmen  veeteelt

,Oorzaken landbouwrevolutie:
 Klimaatveranderingen (zachte natte winters, warme droge zomers)
 Minder dieren om op te jagen
 Dieren temmen  Huisdieren

Gevolgen
 Landbouw leverde meer voedsel op
 Bevolking groeide
 Meer opleveren
 Bij hun stuk grond blijven
 Bezit verzamelen
 Begraafplaats  geloven in leven na de dood

Agrarische/landbouwsamenleving: maatschappij met landbouw als belangrijkste middel van
bestaan.

Landbouw-/agrarische revolutie: ingrijpende verandering waarbij mensen overgaan van
jager-verzamelaar naar landbouwsamenleving.

Cultuur/beschaving: denken en doen van een groep.

Sedentaire levenswijze: leven op een vaste woonplaats  stevige huizen, bezit


Samenvatting paragraaf 3

Steden: van het platteland afgescheiden plaats waar relatief veel mensen woonden.

Altrahasis (bij Euffraat en Tigris) : verhaal van ark van Noach

Mythologisch: verhaal waarin goden of andere bovennatuurlijke verschijnselen een hoofdrol
spelen.

Polytheïsme: godsdienst met veel goden

Ontstaan landbouw stedelijke samenleving:

Smeltwater uit bergen zorgde voor ieder voorjaar overstromingen  dijken bouwen 
oevers heel vruchtbaar  dammen en kanalen bouwen voor bevloeien  steden.

Landbouw stedelijke samenleving:
 Banen (priesters, ambtenaren, kooplieden, etc)
 Sociale verschillen (sommige rijk en machtig)
 Ontstaan van bestuur (zorgde voor dijken, dammen, kanalen, voedsel opslaan en
verdelen, steden verdedigd)
 Rijkste en machtigste is koning (elke stad had eigen koning)

,Nijverheid: het maken en bewerken van goederen

Bestuur Soemerië  uitvinding (spijker) schrift (ambtenaren hielden bij wat de boeren
leverden, etc)


Samenvatting H2 paragraaf 1

Filosofen: wijsgeer, denker met een rationeel wetenschappelijk manier van denken
 Socrates
 Plato: ethiek (wat goed en fout is)
 Aristoteles: theorie hoe kennis tot stand komt en hoe wetenschap werkt

Rationeel: redelijk met behulp van het verstand
 zij dachten na i.p.v. alles overnemen

Wetenschap: kennis, systematisch en rationeel onderzoek (wiskunde, natuurkunde,
medische wetenschap en geschiedwetenschap)  stelling van Pythagoras

Stadsstaten (poleis): staat die bestaat uit een stad met het omliggende platteland

Poleis (grootste was Athene)
 Eigen bestuur
 Eigen leger
 Eigen wetten
 Eigen munt etc
 Volksvergadering



Monarchie Staat met 1 vorst aan het hoofd
Aristocratie/ oligarchie Staat geleid door een groep rijken
Tirannie Bestuur door alleenheerser die macht heeft
gekregen door geweld (tiran)
Democratie (Athene was de eerste) Het volk beslist

In de Atheense democratie beslisten de volksvergadering over:
 Wetten
 Koos bestuurders
 Controleerden de bestuurders

In de democratie hadden iedereen dezelfde rechten en mocht je zeggen wat je wilde.

Vrouwen, slaven, immigranten mochten niet stemmen en hadden allerlei andere rechten
niet

, Filosofen niet eens met democratie:
 Mensen met geen verstand mochten mee besluiten
 Willen mensen met persoonlijke kwaliteit of die door traditie de macht krijgen


Sparta aristocratie VS Athene democratie
Vechten om de macht in Griekenland
Einde aan de oorlog: Griekenland verovert door de vader van Alexander de Grote



Samenvatting H2 paragraaf 2

Republiek: staat zonder vorst aan het hoofd

Senaat: wetgevende vergadering van het romeinse rijk (rijke en families)

Expansie: groei, uitbereiding

Romeinse rijk:
Carthago  Spanje  Griekenland  Turkije, Syrië en andere delen west Azië

Burgeroorlogen: binnenlandse oorlog (tussen legeraanvoerders)

Dictator: alleenheerser (succesvolste generaal Caesar)

Caesar vermoordt door senatoren  lange burgeroorlog  gewonnen door achterneef
caesar  eind aan republiek  sticht Romeins keizerrijk (monarchie met keizer aan het
hoofd).

Imperium: groot rijk

Rome tot wereldrijk (rijk in meerdere continenten)??
 Militaire kracht (beroepsleger)
 Zucht naar roem en rijkdom
 Goede infrastructuur (verharde wegen)
 Tolerantie
o Overwonnen volken konden bondgenoot worden
o Cultuur en godsdienst gerespecteerd
o Overwonnen volkeren opname in leger
 Romaniseren: onder invloed vd Grieks romeinse cultuur brengen.

Pax Romana: de romeinse vrede, periode van rust en orde in de eerste eeuwen van het
keizerrijk.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floorvmaanen. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $13.32. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

51683 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$13.32
  • (0)
Add to cart
Added