Een samenvatting van 144 bladzijdes.
Verschillende aandoeningen met hun anatomie, fysiologie, symptomen, diagnose, behandeling,... + afbeeldingen
Informatie afkomstig uit het boek Pathologie, 8ste editie van Pearson uitgeverij.
Aandoeningen van het urinewegstelsel
10.1 Anatomie en fysiologie in het kort
- Filteren bloed
- Produceren urine
- Slaan urine op en scheiden het uit
- Liggen retroperitoneaal
- Urine wordt vanuit de urineleiders vanuit
de nieren afgevoerd
- Via urethra weg uit de blaas
- Nieren:
• Verwijderen afvalstoffen en
toxische stoffen
• Reguleren w ater- en
elektrolytenhuishouding
• Zorgen ervoor dat pH en
bloeddruk constant blijft
• Geven renine af (regelt bloeddruk)
• Geven erytropoëtine (stimuleert
aanmaak rode bloedcellen)
10.1.1 Het nefron
- Functionele eenheid van de nier
• Afferente arteriole
• Efferente arteriole
• Glomerulus
• Kapsel van Bowman
• Proximale tubulus
• Lis van Henle
• Distale tubulus
- Bloed via a. renalis getransporteerd naar nefron
1
, - Naar de glomerulus, haarvaten zeer dun en permeabel
- Door hoge bloeddruk in glomerulus wordt het
plasma met een groot deel daarin opgeloste
stoffen gefilterd in kapsel van Bowman
- Eiwitten en rode bloedcellen te groot om
glomerulaire filter te passeren
- Passage van proximale tubulus, Lis van Henle
en distale tubulus → samenstelling verandert
- Zuren en ureum worden niet geresorbeerd,
maar bereiken de verzamelbuis en worden met
urine afgescheiden
10.2 Diagnostisch onderzoek
10.2.1 Anamnese en lichamelijk onderzoek
- Anamnese:
• Informatie patiënt
o Koorts
o Pijn
o Mictiefrequentie
o Hoeveelheid en kleur urine
• Aanwezigheid andere ziekten (diabetes melitus, hypertensie,
urineweginfecties,…
• Schadelijke stoffen (antibiotica, overmatig gebruik van paracetamol)
- Pijn in de nierstreek, dysurie, bloed in urine, troebele urine en oedeem kunnen wijzen
op nieraandoening
- Lichamelijk onderzoek:
• Oedeem (lekken van plasma door de nieren)
• Neurologische verschijnselen → wanneer giftige stoffen zich ophopen in het
bloed (desoriëntatie, bewustzijnsveranderingen, verwardheid)
• Elektrolytenstoornis kunne leiden tot hypertensie, krachtige en onregelmatige
pols
• Hyperventilatie kan ontstaan als reactie op acidose (verzuring), waarbij pH lager
is dan normaal
2
, 10.2.2 Bloed- en urineonderzoek
- Urine beoordeeld op uiterlijke kenmerken zoals kleur en helderheid
- Urine → geel tot oranjegeel
- Bij hematurie (aanwezigheid rode bloedcellen) kan de kleur roodbruin zijn
(komt voor bij ernstige ziektes van urinewegen: glomerulonefritis, nierstenen,
TBC, cystitis en kanker.
- Bij chronische nierziekten als glomerulonefritis (ontsteking glomeruli) kan urine
niet meer geconcentreerd worden → lichte kleur
- Na centrifugatie kan urinesediment onder de microscoop op aanwezigheid van
cilinders, bacteriën en witte of rode bloedcellen
- Met urinesticks kunnen het soortelijk gewicht (maat voor hoeveelheid
opgeloste stoffen of vaste deeltjes) (tussen 1,005 en 1,035kg/l) , pH en
aanwezigheid albumine, glucose en bloed in urine worden bepaald
- Albuminurie wijst op ontsteking van de urinewegen
- Voortdurend eiwitverlies leidt tot hypoproteïnemie (laag eiwitgehalte van
bloed)
- Glucosurie, aanwezigheid van suiker in urine, wijst meestal op diabetes mellitus
- Pijn bij mictie → nierstenen, infectie (niertuberculose) de oorzaak
- Pyurie (pus met leukocyten in de urine) gevolg van purulente ontsteking
veroorzaakt door pyogene (pusvormende) bacterie. Urine is troebel en bevat
witte bloedcellen.
- Cilinders afgietsels die in niertubuli worden gevormd, kunnen bestaan uit
gecoaguleerde eiwitten, witte of rode bloedcellen of uit celresten en wijzen op
ontsteking.
- Bacteriurie worden gevonden bij niertuberculose, pyelonefritis
(nierbekkenontsteking) en vaak bij cystitis
10.2.3 Beeldvormend onderzoek
- Met echografie en CT
- Cytoscopie = kijkonderzoek van de blaas
10.3 Acute nieraandoeningen
10.3.1 Acuut nierfalen
- Plotseling ontstane nierfunctiestoornis
3
, - 3 hoofdoorzaken:
1. Shock: bloedtoevoer naar nieren verstoord
2. Tubulaire necrose: afsterven van nierkanaaltjes
Kan voorkomen bij bepaalde aandoeningen:
• Systemische lupus erythematodes
• Sikkelcelziekte
• Nieradertrombose
• Acute post-streptokokkenglomerulonefritis
• Of als gevolg van blootstelling schadelijke stoffen
3. Urinestase: stagnatie van urine
• Door obstructie van de urinewegen (bv als gevolg van nierstenen,
prostatitis of een tumor)
- Gekenmerkt door oligurie (verminderde uitscheiding van urine) of anurie (volledig
afwezige urineproductie)
- Systemische symptomen (wanneer bloed niet meer in staat is te zuiveren van
schadelijke stoffen en enzymen) :
• Misselijkheid
• Braken
• Diarree
• Ammoniak geurende adem door ophoping stikstofhoudende
verbindingen in bloed
• Als behandeling uitblijft:
o Hoofdpijn, sufheid, verwardheid, neuropathie (beschadiging
van één of meerdere zenuwen), insulten en coma voorkomen
- Begint met daling bloeddruk, gevolgd door hypertensie, hartfalen en longoedeem
- Hyperkaliëmie (verhoogd kalium gehalte in het bloed) kan lijden tot hartstilstand
- Bij bloedonderzoek worden verhoogde concentraties van ureum, stikstof, creatine en
kalium gevonden en een lage pH → signalen dat nieren onvoldoende instaat zijn om
het bloed en zuren te zuiveren?
- Bij urineonderzoek worden cilinders, laag soortelijk gewicht en soms proteïnurie
gevonden
- Behandeling:
• Eiwit- en zoutarm dieet
• Nierdialyse
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lissstudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.16. You're not tied to anything after your purchase.