Summary
Samenvatting Veilig opgroeien, ISBN: 9789031361564 complexe opvoedsituaties
- Course
- Institution
- Book
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 5 tot en met 9.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jessicakruidhof
Reviews received
Content preview
Samenvatting Veilig opgroeien 1Hoofdstuk 5: De situatie beoordelen vanuit de veiligheid van het kind
In zaken die te maken hebben met de veiligheid van kinderen komt het oordeel gewoonlijk tot
stand op basis van een risicotaxatie en de risico-evaluatie is van oudsher primair op twee zaken
gericht: gevaar en letsel. Wij menen dat een evaluatie van de situatie ook gegevens moet
omvatten over acceptabele opvoeding, de competenties, sterke punten en hulpbronnen van het
gezin en de bestaande en voor de toekomst voorziene veiligheid. Een evaluatie volgends de Signs
of Safety-benadering is erop uit om tegelijkertijd naar de gevaren en de veiligheid te kijken en tot
een evenwichtig, alomvattend oordeel te komen.
Wat bereik je met een traditionele risico-evaluatie?
Een betrouwbare risicotaxatie moet een automatisch onderdeel van de praktijk van de
kinderbescherming zijn. Gebaseerd op de beste onderzoeksgegevens die er beschikbaar zijn en
geïntegreerd met praktijkkennis moet dit leiden tot een ‘diepgaand en samenhangend oordeel’ over
‘de kwetsbaarheid van een kind en een middel zijn om de vermoedelijke ernst van eventuele
toekomstige gevallen van mishandeling of verwaarlozing in te schatten’.
Wanneer een risicotaxatie beheerst wordt door gevaar, letsel en een eindeloze opsomming van
risicofactoren, leidt dat er vaak toe dat hulpverleners volledig in beslag worden genomen of
geobsedeerd door de problematische kanten van het gezinsfunctioneren en tot een defensieve
opstelling bij hun werk. Dit kan weer de mogelijkheden beperken om de veiligheid voor het kind te
vergrote en te versterken. Een goede risicotaxatie moet een stevige basis leggen voor verdere
analyse en de hulpverleners voorzien van uitgebreide en volledige informatie, zodat zij zich zeker
voelen over de mogelijkheid om de situatie van het kind te verbeteren.
Een taxatie moet worden uitgevoerd vanuit de gedachte aan samenwerking en verandering
Het werk van jeugdzorg en kinderbescherming kan gaan lijken op de inquisitie, of op forensisch
onderzoek, en die tendens kan nog worden versterkt wanneer de risicotaxatie voornamelijk is
gericht op schade en gevaar. Het is belangrijk om te erkennen dat alleen optimale informatie van
het gezin kan worden verkregen in het kader van een optimale relatie tussen hulpverlener en
gezin. Bij een wekwijze die partnerschap tot doel heeft, zal geprobeerd worden informatie zo te
verzamelen dat wordt voldaan aan de vereisten van een risicotaxatie en er tegelijkertijd maximale
mogelijkheden ontstaan om een samenwerkingsrelatie met het gezin op te bouwen.
Jeugdhulpverlening moet worden uitgevoerd vanuit de gedachte aan samenwerking en verandering
en dat dient mede te bepalen hoe de gegevens worden verzameld.
Een taxatie is nog geen oplossing
Een risicotaxatie is bij de kinderbescherming van oudsher bedoeld om te komen tot een duidelijke
inschatting van de aard van het misbruik in verhouding tot de beste professionele kennis van alle
misbruik, wat een oordeel oplevert over de ernst van een bepaalde situatie en de kans op herhaling
van het misbruik.
Verandering en veiligheid gaan bij het beschermen van kinderen om de aanwezigheid van iets
nieuws, niet alleen om de afwezigheid van risico’s. De jeugdzorgmedewerker moet niet alleen
zeggen dat het gezing ‘moet ophouden met dit en dat’ (factoren die te maken hebben met gevaar
en beschadiging), maar moet ook kunnen zeggen dat zij ‘meer zus en zo moeten doen’ (bestaand
positief gedrag) en ook ‘dit en dat moeten gaan doen’ (nieuw gedrag dat de veiligheid garandeert).
Signs of Safety-benadering is geïnspireerd op de traditie van de brief therapy. Het werk van De
Shazer en zijn collega’s leert os dat oplossingen niet altijd zo rechtstreeks of lineair met het
probleem verband houden als hulpverleners graag denken. De oplossingen van de hulpverlener, die
zijn ontwikkeld vanuit professionele kaders en logica, zijn in elk geval vaak heel anders dan die van
het gezin. Wanneer het gezin echt de kans krijgt eigen oplossingen aan te dragen, bijv. door
middel van Signs of Safety-benadering of de techniek van de familieontmoeting, staan de
hulpverleners vaak verbaasd over het opmerkelijke karakter van hun ideeën. Systemen en
protocollen voor risicotaxatie mogen de veelzijdigheid van hulpverlener en gezin in het bedenken
van oplossingen niet inperken.
Risico’s inschatte is vakkennis, geen kennis van het gezin
De traditionele werkwijze van de risicotaxatie berust op professioneel inzicht en op kennis die aan
onderzoek is ontleend. Als gevolg hiervan kunnen hulpverleners aan hun professionele kennis een
,Samenvatting Veilig opgroeien 2
superieure positie toekennen ten opzichte van de kennis die het gezin heeft. Wanneer dat gebeurt,
zullen de kansen op samenwerking, en daarmee de kans op verandering binnen het gezin,
afnemen. Aangezien partnerschap essentieel is voor de veiligheid, en duidelijkheid inzicht in de
zienswijze van het gezin essentieel is voor de samenwerking, kan een traditionele risicotaxatie ook
risico’s voor het kind met zich meebrengen als de stem en visie van het gezin ten aanzien van de
problemen en oplossingen erdoor overspoeld raken of in de knel komen.
Een professionele risicotaxatie moet in balans zijn doordat systematisch ook de zienswijze van het
gezin naar boven wordt gehaald en in de evaluatie geïntegreerd. Deze balans wordt met de Signs
of Safety-benadering bereikt. Dus omdat partnerschap, samenwerking en verandering de doelen
zijn, moeten er zorgvuldig bruggen worden geslagen tussen de kennis van het gezin en de kennis
van de hulpverlening.
Gevaar en veiligheid in balans: beoordelen met de Signs of Safety-aanpak
Bij een beoordeling met de Signs of Safety-aanpak gaat het in de kern om het inventariseren van
gegevens die hetzij op gevaar hetzij op veiligheid wijzen. Er moet altijd eerst gekeken worden of er
daadwerkelijk mishandeling of verwaarlozing heeft plaatsgevonden.
Door de feiten op een continuüm tussen gevaar en veiligheid te plaatsen wordt onmiddellijk het
onderscheid toegepast dat we eerder hebben gemaakt tussen de details van een geval en het
onderdeel dat daaraan wordt toegekend. (H2, niet voor toets)
, Samenvatting Veilig opgroeien 3
Het is belangrijk om het continuüm gevaar-veiligheid te zien als niet meer dan een manier om de
zaak aanschouwelijk te maken. Het oordeel van de hulpverlener, niet het toekennen van empirisch
gewicht, ondersteunt de beoordeling. Het is belangrijk om verschillende zienswijzen te horen, maar
dat mag niet uitmonden in geruzie. In elk geval zal er een algehele beoordeling van de situatie
nodig zijn naarmate de zaak zich verder ontwikkelt.
Feiten en details van de zaak kunnen verwerft raken met oordelen. Het beste is om die uit elkaar
te halen. Naarmate hulpverleners alerter zijn op het oordeel dat zij aan informatie hechten, des te
groter is de kans dat zij hun perceptie met de hulp van de cliënt verhelderen en zich blijven
openstellen terwijl ze informatie verzamelen ter beoordeling van de situatie.
De schalen voor veiligheid en context
Op de schalen voor veiligheid en context wordt alle informatie samengevat in een
beoordelingscijfer van 0 tot 10. De schaal voor veiligheid betreft het specifieke geval waar het om
gaat, de toe te kennen score loopt van 0, wat aangeeft dat het kind beslist opnieuw mishandeld zal
worden tot 10, wat aangeeft dat de kinderbescherming de zaak kan afsluiten omdat er voldoende
veiligheid is. Het doel van deze schaal is een kader te bieden voor de score op de schaal voor
veiligheid.
Doelen
Kern van de Signs of Safety-benadering is dat doelen centraal staan. Uit onderzoek is gebleken dat
cliënten gewoonlijk onzeker zijn over wat de kinderbescherming wil en worden de doelen van de
cliënt vaak niet nader onderzocht door de hulpverlening. Om dit probleem aan te pakken wordt bij
de beoordeling en op het Signs of Safety-formulier gevraagd om zowel naar de doelen van de
hulpverlening als naar de doelen van het gezin te kijken voordat er zelfs met het gezin wordt
gesproken. Op deze manier wordt concreet gewekt aan het idee dat wanneer de hulpverlener zich
vanaf het allereerste begin een reëel beeld vormt van waar het met dat concrete geval heen moet,
de kans groter is dat de kinderbescherming en het gezin spoedig zover zullen komen.
Doelen van de hulpverlening
Het doel van wat de kinderbescherming onderneemt altijd om te zorgen voor voldoende continue,
ononderbroken veiligheid voor het kind om de zaak te kunnen sluiten. Door deze idealen centraal
te stellen is doelgerichter casework en contact met het gezin mogelijk.
In het geval van Mary’s baby (afbeelding vorige pagina) zou het bereiken van de volgende doelen
de kinderbescherming in staat stellen de zaak te sluiten:
1. De dader neemt de verantwoordelijkheid voor de mishandeling op zich en het letsel wordt tot in
bijzonderheden aan het licht gebracht.
2. Er wordt een uitgebreid veiligheidsplan opgesteld om het kind tegen verdere verwondingen te
beschermen.
3. Het gezin neemt de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van het plan.
4. Binnen een redelijke tijdsperiode laat men de kinderbescherming zien dat het veiligheidsplan
gerealiseerd wordt.
Doelen van het gezin
Ouders hebben natuurlijk ambities en doelen voor hun kinderen. Wanneer de kinderbescherming
zich met hen bemoeit, worden de doelen van ouders voor hun kind meestal bedreigd en hun
autonomie in het opvoeden van hun kind verstoord. Inzicht in de doelen die ouders voor hun
kinderen hebben, in hoe zij voor hen willen zorgen en hoe zij dat al doen, is bij uitstek het
mechanisme waarmee hulpverleners van de kinderbescherming aansluiting kunnen vinden bij het
gezin. Als ouders het gevoel hebben dat de jeugdzorgmedewerker begrijpt en luistert naar wat zij
willen, dan is het hele proces van het opbouwen van samenwerking tussen ouders en hulpverlener
al een heel eind op weg. Daarmee wordt een gevoel van machteloosheid voorkomen en krijgen zij
het gevoel dat zij belangrijke inbreng hebben in waar het met de zaak naar toe gaat.
Directe verbetering
In diagnostiek en planning met de Signs of Safety-aanpak moet de hulpverlener niet alleen kijken
naar de doelen van de kinderbescherming en het gezin op de lange termijn, maar ook naar wat er
in de nabije toekomst kan en moet worden bereikt. De hulpverlener moet letten op kleine dingen
waardoor het oordeel van de kinderbescherming over de veiligheid van het kind een klein beetje
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jessicakruidhof. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now