Summary
Samenvatting Sociologie, een inleiding, ISBN: 9789043027892 Sociologie I
- Course
- Institution
- Book
Dit is een volledige samenvatting van sociologie hoofdstuk 1-16. Deze is gemaakt aan de hand van de colleges en het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followalyssiagoossens
Reviews received
Content preview
1. De sociologische verzuchtingSociologie is moeilijk te definiëren, omdat het een verdeelde wetenschap is. Het primaire doel van
sociologie is inzicht te verwerven over samenlevingen.
De belangrijkste sociologische les
Alles is contigent, maar daarom niet arbitrair
Hiermee wordt bedoelt dat alles wat we in onze samenleving aantreffen (instellingen, regels,
scholen…) anders had kunnen zijn. Maar daarom is de indeling van de samenleving niet
willekeurig/ niet zonder goede reden.
Variaties binnen samenlevingen
Het feit dat samenlevingen kunnen verschillen op vlakken toont aan dat alles contigent is
Murdock deed een onderzoek naar huwelijk doorheen verschillende samenlevingen (vroeger en
nu), hierin zag je dat zelf iets simpel als huwelijken fel kan variëren tussen verschillende
samenlevingen
Meestal is er een rede achter waarom er verschillen zijn in samenlevingen, die redenen tonen
aan dat niet alles in een samenleving dus arbitrair of willekeurig is.
Als socioloog kan je de verschillen in een samenleving vergelijken, maar het is ook belangrijk dat
je ze kan verklaren.
Religie naar de mens
Vroeger geloofde iedereen blindelings in de kerk en wat God of de natuur opgaf, uiteindelijk zijn
we tot de bedenking gekomen dat alle wetten en regels eigenlijk door de mens gemaakt zijn
Het besef dat mensen alle regel opleggen kan verontrustend zijn, want mensen kunnen zich
afvragen waarom ze die wetten dan nog respecteren
Rousseau (18de eeuw) was “de eerste” die zich hier zorgen over maakte, hij besefte dat een
samenleving niet kan functioneren zonder een paar belangrijke regels en wetten
Rousseau besefte dat er maar 1 instelling is waar mensen blindelings naar luisteren en dat is
religie, hij vond het dan een goed idee om een civiele religie op te richten
In onze huidige samenleving hebben geen echte religie op gericht maar wel mensen massaal
naar het onderwijs gestuurd. In het onderwijs worden mensen ook aangeleerd om te luisteren en
regels op te volgen.
Rode draad
Waarom is het contingente niet arbitrair dat is een vraag dat de rode draad is doorheen de
sociologie waar geen pasklaar antwoord op is.
Aanloop naar de ontwikkeling sociologie
, Je had vroeger denkstromen, de verlichting en de tegen-verlichting
De verlichting gelooft dat de mens naar zijn natuur moet leven en moet beseffen dat de mens
alles in eigen hand heeft. Ze geloven dat mensen met die kennis vrij kunnen zijn en gelukkig.
De tegen-verlichting gelooft dat de mens in iets moet geloven om zich daaraan te kunnen
houden, ze geloven dat anders iedereen uit egoïsme zal handelen. Ze vinden het belangrijk dat
mensen een limiet wordt opgelegd.
De sociologie is eigenlijk een combinatie van de verlichten en van de tegen-verlichting
De discussie tussen deze twee draait om of ze het besef van het contingent mogen verspreiden
over een samenleving.
August Comte
Comte is de persoon dat de term ‘sociologie’ bedacht heeft
Hij geloofde volledig in de verlichting en stelde zich de vraag dat wanneer de mens hun lot in
eigen handen heeft, hoe het dan positief kan gericht worden
Volgens hem waren er 3 stadia waardoor elke samenleving gaat, volgens hem verklaarde het
laatste stadia waarom een samenleving dat meegemaakt heeft
Volgens comte zijn er twee grote krachten in het menselijke handelen en geschiedenis: de rede
en de emotie/passie
De rede wordt gestuurd door de wetenschap en feiten
De emotie/passie worden traditioneel gestuurd door religie
Comte stichtte de religie van de mensheid en hier stond de rede zelf centraal.
Deze religie had een duidelijk motto: L’amour pour principe et l’orde pour base; le progrès
pour but= de passie/emoties als principe, de orde/de verlichting/ de organisatie als basis;
vooruitgang als doel
Vraag blijft actueel, hoe leven met contingente
de vraag van Comte blijft actueel en is de basisvraag van de sociologie: Hoe kunnen mensen hun
eigen lot in handen nemen (als samenleving) zonder dat hun samenleving steunt op macht of
misleiding.
Sociologie is een van de manier waarop hedendaagse mensen zoeken naar wat orde mogelijk
maakt in een maatschappij die weet dat ze zichzelf schept
Discussie tussen Habermas en Luhmann
Habermas is duidelijk voor de verlichting, hij vind het inzicht van het contigent een overwinning
van de reden. Maar die wetenschappelijke methoden heeft 1 groot nadeel, de wetenschap is
heel slecht in het beantwoorden van waarom of wat vragen.
Habermas wilt het arbitraire van doelen bestrijden. Habermas gelooft dat als je mensen bij elkaar
brengt en hen op een open redelijke manier laat communiceren, dat ze het dan eens zullen
worden over doelen voor de samenleving
Luhmann vond dat mensen het nooit eens konden vinden over doelen en dat we moeten leven
met arbitraire.
Hij vond wel dat je mechanisme kon opbouwen zoals verkiezingen/ meerderheidsregels
Zo’n discussies zullen nooit stoppen.
Sociale orde
, Hoe komen we in een contingente wereld toch tot gedeelde waarde? Hoe scheppen we orde? Hoe
leven we zonder conflict en geweld ondanks verschillen?
Deze pijlers vragen naar sociale orde
Sociale orde gaat niet over het behoud van de dingen zoals ze zijn maar wel over de mogelijkheid om
tot nageleefde regels te komen (bv verkeersregels)
Door beperkingen/regels te maken, creëren we tegelijkertijd ook nieuwe mogelijkheden
Sociale orde heeft altijd voor een stuk te maken met:
Voorspelbaarheid: Er zijn veel als.. dan situaties in een samenleving, die zo normaal zijn
waardoor je er niet meer op let. (vb: Als ik een bus neem met nr 395 dan weet ik dat ik in
Overijse uitkom.
Berekenbaarheid: Je kan er in een samenlevingen rekenen op bepaalde mensen/dingen, zonder
er eigenlijk bij na te denken (vb: Als ik mijn been breek wordt ik rustiger in het ziekenhuis
omdat ik erop kan reken dat ze me willen en zullen helpen)
Zonder beperkingen, zonder respect voor bepaalde regels wordt het leven onvoorspelbaar en
onleefbaar
Bronnen van niet-contingentie/ legitimerende derde
In een sterk geseculariseerde (losgemaakt van religie) samenleving heb je relatief weinig
verhalen die verwijzen naar een godheid. Ze wijzen meestal naar 3 andere bronnen:
Natuur:
o verhalen van natuur zeggen dat bepaalde aspecten van maatschappelijke organisaties het
best aansluiten bij de menselijke natuur.
o We zijn een biologisch/fysiek organisme, de natuur beïnvloedt ons leven en beperkingen.
Menselijke natuur heeft impact op onze samenleving
o De sociologie gaat het eens met dat de natuur beperkingen oplegt, maar zegt dat mensen
hun biologische grens niet kennen en we zijn er niet zeker over of we onze grenzen kunnen
verlegen
Geschiedenis:
o Verhalen van geschiedenis zegt dat je alle samenleving op eenzelfde as kan zetten waar
sommige al verder ontwikkeld zijn dan andere
o De verhalen zeggen dat er een vaste/dwingende volgorde van geschiedenis is, de mens
leeft noodgedwongen mee met zij geschiedenis
Samenhang:
o Dit zijn verhalen dat uitgaan van een noodzakelijke samenhang
o Als je als samenleving kiest om bepaalde kenmerken te hebben dan krijg je die kenmerken
erbij
Die drie verhalen tonen ons dat het moeilijk is om te leven met het contingente en daardoor krijg
je ontkenning van contingenten via verwijzing naar legitimerende derde wat niet waterdicht is
, 2. De taak en de houding van de socioloog
De taak van de socioloog: cijferaar, mythejager, levenskunstenaar
De sociologie moet de sociale werkelijkheid voor de mensen doorzichtig en beheersbaar maken. Zij
moeten de mensen via sociologische kennis meer greep geven op hun eigen leven. Die taak wordt
dringender en moeilijker naarmate de maatschappij en de verschillende relatienetwerken waarin wij
leven complexer en grootschaliger worden.
Cijferaar: de empirische-analytische taak
Sociologie verondersteld dat we betrouwbare kennis verwerven over de samenleving, we
moeten de samenlevingsvormen, de organisaties, de relatienetwerken en de groep waarin we
leven in beeld zien te brengen. Dat wordt doorgaans de empirische-analytische opdracht
genoemd
Die empirische-analytische opdracht kan vervuld worden met betrekking tot concrete
beleidsvragen, alsook in verband met meer algemene vragen betreffende de aard van de
hedendaagse samenleving
Empirische-analytische kennis kan nuttig zijn bij het uitstippelen en evalueren van het beleid van
de overheid en van andere organisaties, en draagt bovendien algemene kennis over de mens en
samenleving bij
Het aanleren van de methoden om die kennis te verwerven, neemt dan ook een belangrijke
plaats in de opleiding sociologie in
Het omvat het leren van verschillende methoden om te observeren en om die
waarnemingen te registreren en toegankelijk te maken.
Er worden ook methoden aangeleerd om de waarnemingen te analyseren en er
wetenschappelijke verantwoorde conclusies uit te trekken
De werkelijkheid is een voortdurende stroom van gegevens, de sociologie leert inzichten en
methoden om deze stroom van gegevens om te zetten in verstaanbare en bruikbare
informatie.
De moeilijkste fase van het onderzoeksproces is de analyse, hier wordt gezocht naar
samenhangen en verklaringen. Belangrijk daarbij is de interpretatie van de bevindingen,
daartoe doet de socioloog een beroep op theorieën
Theorieën zijn algemene uitspraken over het menselijke gedrag, waarvan de specificatie de
waarnemingen kan verklaren
Een hypothese is een stelling die wordt afgeleid uit een meer algemene visie op hoe de
sociale werkelijkheid in elkaar zit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alyssiagoossens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81989 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now