strafprocesrecht rgbapr300h samenvatting en arresten week 1 tm 6
Written for
Universiteit Utrecht (UU)
Rechtsgeleerdheid
Strafprocesrecht (RGBAPR300H)
All documents for this subject (54)
Seller
Follow
summaryking
Reviews received
Content preview
lOMoARcPSD|383 406 3
Strafprocesrecht
Week 1 – het EVRM, centrale concepten en legaliteit
Functies van het strafprocesrecht:
1) Sanctioneren van wederrechtelijk gedrag
2) Schakel tussen wederrechtelijk gedrag (strafbaar feit in de zin van Sr) en sanctie
3) Strafprocessuele bevoegdheden
4) Rechtswaarborgen (grenzen)
Functie EVRM: Volkenrechtelijke bescherming tegen mensenrechtenschendingen.
Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel: 1 Sv en 8 lid 2 EVRM.
Algemene uitgangspunten:
1. Bescherming tegen zowel criminaliteit, als ongerechtvaardigde inbreuken op individuele
rechten en vrijheden in het kader van het strafrecht en strafvordering.
2. Dit veronderstelt: waarheidsvinding én een eerlijk proces, met respect voor individuele
rechten en vrijheden
3. Een systeem van checks and balances is nodig:
▪ Legitieme waarheidsvinding veronderstelt een eerlijk proces
▪ Eerlijkheid en respect voor mensenrechten worden gezien als garanties voor deugdelijke
waarheidsvinding
Deze uitgangspunten komen terug in het Straatsburgse concept: rule of law. Verondersteld wordt
dat landen gebonden zijn aan hun eigen rechtssysteem (…). Straatsburg dwingt niet tot een specifiek
systeem van strafvordering: het EVRM is systeemneutraal. Het stelt met name normatieve
ondergrenzen, om de minimumrechten van burgers te beschermen.
EVRM
De rechtspraak van het EVRM is subsidiair – dit betekent dat in landen met een dualistisch
rechtssysteem een zaak eerst in het nationale recht aanhangig moet zijn geweest. In Nederland is
geregeld in art. 93 en 94 dat het EVRM direct doorwerkt. Dit betekent dat:
- Het EVRM heeft eenieder verbindende kracht
- Heeft rechtstreekse werking – heeft dus voorrang boven de nationale wet!
- De rechter toetst dan ook direct aan het EVRM
- Maar hij toetst geen wetten en/of verdragen aan de grondwet (120 Gw)
Inhoud EVRM
Titel I bevat zowel de absolute (art. 2, 3, 4 lid 1) als relatieve grondrechten (oa art. 6, 8, 15).
Ontvankelijkheidsvereisten: - uitputting nationale rechtsmiddelen
- de lidstaat is aansprakelijk gesteld voor schending grondrecht
- klager moet slachtoffer zijn
- schending moet in het eerdere proces aan de orde zijn gesteld
Zie ook art. 35 EVRM.
, lOMoARcPSD|383 406 3
De omvang van artikel 6 EVRM zit vervat in het woord ‘criminal charge’. Als er sprake is van een
‘criminal charge’, dan kan de betreffende persoon zich beroepen op de minimale bescherming van
art. 6.
Om te bepalen of er sprake is van een criminal charge, wordt gekeken of:
- ‘whether or not the text defining the offence in issue belongs, according to the legal system
of the respondent state, to criminal law,
- the nature of the offence (inclusief het doel van de penalty),
- the nature and degree of severity of the penalty that the person concerned risked incurring
must be examined’.
➔ Ozturk t. Duitsland, paragraaf 50. Deze criteria werken niet cumulatief, één volstaat.
Voor het Nederlandse systeem betekent dit dat onder meer fiscale en bestuurlijke boetes, en
strafbeschikkingen (art. 257a Sv) vallen onder de paraplu van art. 6 EVRM.
Uit paragraaf 55 blijkt dat er sprake is van een ‘charge’ zodra er sprake is van een ‘allegation’:
- Als een toezichtssituatie overgaat in een handhavingssituatie
- Of, als je een officiële notificatie krijgt van een verdenking
Bykov, paragraaf 69-75: ‘the law… must give the individual adequate protection against arbitrary
interference”.
Kruslin/Huvig, paragraaf 30: wanneer is een inbreuk op art. 8 ‘in accordance with the law’?
i) De overheid dient zich te houden aan haar eigen regels
ii) Hoe ingrijpender de wettelijke regeling, hoe nauwkeuriger hij dient te zijn.
➔ Quality of the law: de inbreuk dient tenminste kenbaar en voorzienbaar te zijn voor burgers.
Week 2 – opsporingsbevoegdheden en het recht op privacy
Artikel 8 EVRM: recht op een privé leven. Twee vragen:
Vraag 1: Is er sprake van een inbreuk door een openbaar gezag gepleegd?
a. Inbreuk? Bij telefoontaps, direct afluisteren, infiltratie, doorzoeking, etc.: Ja!
Grensgevallen: Zoeken in vuilniszakken: nee. Uzun: GPS in auto: ja.
b. Door een public authority? MM. t. Nederland (2003), bij: “crucial contribution to the
execution of the scheme”.
Vraag 2: Is de inbreuk gerechtvaardigd?
1) is de inbreuk verlopen ‘in accordance with the (national) law’? (Kruslin/Huvig)
i) de overheid dient zich te houden aan haar eigen regels (K/H: par.28,29)
ii) hoe ingrijpender de wettelijke regeling, hoe nauwkeuriger hij dient te zijn (ook wel: quality
of the law) dus: accessible and forseeable. [K/H: par. 30-36. Bykov: par.69-76. Khan: par. 27]
2) Is het doel van de inbreuk legitiem? Dit is het geval als het optreden heeft plaatsgevonden in het
belang van de in art.8 lid 2 genoemde doelen.
3) Was het nodig in een democratische samenleving? Oftwel: was het proportioneel/subsidiair?
i) ingegeven door ‘pressing social need’
ii) redenen voor inbreuk: relevant/voldoende?
^ Hierbij hanteert het Hof een ‘margin of appreciation’ voor de lidstaten (Check Uzun par. 78)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller summaryking. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.