Summary
Strafprocesrecht (RGBAPR300H) samenvatting
- Course
- Institution
Strafprocesrecht (RGBAPR300H) samenvatting
[Show more]
Seller
Follow
summaryking
Reviews received
Content preview
lOMoARcPSD|383 406 3Samenvatting
Week 1
Corstens - Het Nederlands strafprocesrecht
Ter naslag
Hoofdstuk 2
1. Het strafrechtelijk (materieel) en strafvorderlijk (formeel) legaliteitsbeginsel is een waarborg
voor de vrijheid van het individu. Het strafrecht is niet overgeleverd aan de willekeur aan
verschillende instanties. Dat een strafbaar feit voortkomt uit een wettelijke bepaling.
2. (Sub)delegatie van strafvorderlijke wetgeving is toegestaan. Wel moet dit voorzichtig worden
opgevat.
3. Strafvordering is de gehele procedure in strafzaken.
8. Verdrag gaat boven wet (art. 93 jo. 94 GW). Biedt het nationale echt echter meer bescherming
dan het verdrag, dan gaat het nationale recht wel voor.
Hoofdstuk 3
2. Rechter is onafhankelijk en onpartijdig. Het OM heeft het vervolgingsmonopolie
(opportuniteitsbeginsel). Ze kunnen een boete opleggen of iemand voorgeleiden bij de rechter.
Het vermoeden van onschuld (art. 6 lid 2 EVRM jo. 14 lid 2 IVBP). Onmiddellijkheidsbeginsel -> de
rechter spreekt recht op basis van de stukken die op de zitting of ten overstaan daarvan naar voren
zijn gebracht.
Reader
Reijntjes – De implementatie van Straatburgse uitspraken in de Nederlandse rechtsorde.
In de zaak Salduz is besloten dat een strafproces alleen fair is, wanneer de aangehouden verdachte
voor zijn verhoor de gelegenheid wordt geboden om een raadsman te raadplegen. Maar moet de
raadsman dan ook bij het politieverhoor zijn of kan dit hem worden ontboden? De HR leidt hier
alleen een consultatierecht uit af (met een advocaat kunnen overleggen voordat de verdachte
door de politie wordt verhoord). Conclusie is dat uitspraken uit Straatburg voor meer dan één
uitleg vatbaar zijn. Fout zit hem ook vaak in het vertalen van de uitspraak.
Er kan destijds een bedoeling zijn geweest met een uitspraak, maar de uitleg hiervan dient te
worden beheerst door de huidige maatschappij, waardoor het belang van die oude uitspraak kan
worden ondermijnd (dynamische uitleg). Het gaat hier alleen om de inhoud van bepaalde
rechten die kan worden verruimd, er kunnen geen nieuwe rechten worden toegevoegd.
Het Hof probeert aan te sluiten bij de maatschappelijke opvattingen van de meerderheid. Zo kijkt
het dus naar het nationale recht van de lidstaten. Daarnaast laat het zich ook leiden door
instanties zoals de VN.
Bij het recht op een eerlijk proces staan er in het artikel een aantal procesrechten (deelrechten).
Hier kan een uitzondering op worden gemaakt zolang er nog wel sprake is van het hoofdrecht,
namelijk het eerlijke proces. Daarnaast is het ook mogelijk dat er schending is van een deelrecht.
In principe wordt er van de Kleine Kamer geen nieuws verwacht, slechts een uitwerking van de
leer van de Grote Kamer. Een uitspraak van de Kleine Kamer is wel van groot belang als er door de
, lOMoARcPSD|383 406 3
betrokkene niet om de grote kamer is gevraagd, terwijl dit wel had gekund. Verder zal de Kleine
Kamer nooit afwijken van wat er in de Grote Kamer eerder is gezegd.
De uitspraken van het Hof zijn soms minder nauwkeurig dan die van de Hoge Raad:
- Uitspraken berusten soms op niet paralellen of botsende standpunten.
- Het Hof moet zich richten op een heterogene groep mensen die de uitspraak
beoordelen vanuit hun eigen juridische context.
- Het Hof wil graag ruimte laten voor lidstaten om uitgangspunten zelf vorm te geven.
- Rechters hebben in veel landen een lossere omgang van de letter dan wij.
Het Hof spreekt in twee talen waar de meeste rechters geen perfectie meester in zijn. Nog een
probleem is de case load waar het Hof mee te maken heeft. Soms kunnen meer zaken die op elkaar
lijken voor verfijning, maar de laatste tijd is dit vooral een bron van verwarring. Naar de mening van
de auteur zijn er veel zaken bij het Hof die hier niet thuis horen (het Hof zelf geeft deze zaken al
een importance level van 1 of 2).
De rechter is de eerste die tot implementatie wordt geroepen (vaak met het verlossende word van
de Hoge Raad) en hij geeft vaak ook aan wat er moet worden geïmplementeerd. De rechter kan
geen nieuw recht vormen, hij kan het soms wel vinden. Maar waar ligt de grens voor rechtsvorming
door de rechter? Dit wordt in eerste instantie door de rechter bepaald, de wetgever kan deze alleen
terugfluiten. Van de rechter wordt een minimalistische opstelling verwacht (overal in Europa), zodat
men dicht bij de opvattingen van het Straatsburgse Hof blijft. Dit heeft een sterk harmoniserend
effect.
Komt de wetgever eraan te pas, dan dreigt het harmoniserend effect teniet te gaan. De wetgever
mag geen terugwerkende kracht aan zijn implementatie verlenen, in elk geval niet ten nadele van
de verdachte. Hierin verschilt hij van de rechter die aan rechtsvorming doet. Dan wordt iets op dat
moment van kracht voor de verdachte. Wel moet men dan redelijkerwijs hebben zien aankomen
dat de rechter tot een ruimere uitleg van een strafbepaling zou overgaan (voorzienbaarheid).
Keulen – Per amvb naar een nieuwe strafvordering?
De amvb biedt mogelijkheden tot normering van strafvordering die noch de formele wet, noch de
rechtspraak biedt. Het is vergelijkbaar, want wordt net als een wet gepubliceerd in het Staatsblad.
We kunnen er willekeurig en onvoorspelbaar overheidsoptreden mee tegengaan. Het kan wel
sneller worden gewijzigd, want het hoeft niet door de kamers van de Staten-Generaal worden
goedgekeurd (enige nadeel uit oogpunt van rechtszekerheid). Wel is er een centrale overheid (wordt
bij Koninklijk Besluit vastgesteld, rechtseenheid).
De ministeriële regeling heeft ook dezelfde bindende kracht als een wet. Maar is toch minder dan de
amvb vanuit het oogpunt van rechtszekerheid en rechtseenheid. Staat niet in het Staatsblad, maar
in de Staatscourant. En kan zeer snel worden gewijzigd, want de Raad van State hoeft er niet over te
adviseren.
De richtlijnen van het OM hebben niet een bindende kracht vergelijkbaar met die van een wet. Ze zijn
te beschouwen als een vorm van zelfbinding bij de hantering van toegekende bevoegdheden.
Daarnaast worden ze niet in het Staatsblad geplaatst en geen advies van de Raad van State.
Vanuit het democratiebeginsel heeft een wet de voorkeur, omdat het ook door de kamers van de
Staten-Generaal moet worden goedgekeurd (art. 87 jo. 89 GW). Art. 1 Sv en art. 107 GW sluiten een
amvb krachtens wettelijke bepaling niet uit. Maar wanneer is iets bij wet en wanneer bij amvb
geregeld het meest wenselijk? Als het gaat om het strafprocesrecht, dan zijn er geen wezenlijke
verschillen in het parlement over opvattingen. Dit betekent niet dat alles per amvb moet worden
, lOMoARcPSD|383 406 3
geregeld, maar niet alle onderwerpen zijn van zodanig gewicht. Daarnaast hebben we soms de
voorgehangen amvb, wat inhoudt dat de amvb binnen 4 weken moet worden voorgelegd aan
de Kamers die mogelijk bij bezwaren dan vragen kunnen stellen.
Vanuit het democratiebeginsel verdient regeling van strafprocesrecht bij formele wet op zichzelf
de voorkeur.
Voor de effectiviteit van het recht is wetgeving belangrijker dan rechtersrecht. De rechter is namelijk
afhankelijk van gevallen die hem ter beslissing worden voorgelegd en kan niet in één keer een
allesomvattende regeling van materie treffen. Hierbij is de flexibele amvb aantrekkelijker dan de
wet. Daarnaast komt een groot deel van het strafprocesrecht niet tot stand door rechtersrecht: het
meer organisatorische deel. Dit leent zich goed voor het gebruik van amvb.
Daarnaast hangt effectiviteit samen met duidelijkheid. Opsplitsing van wet en amvb maakt
het mogelijk om met de amvb de details te regelen van de hoofdlijnen (wet).
Een amvb kan sneller worden gewijzigd naar aanleiding van nieuwe rechtspraak van het EHRM of
nieuwe inzichten betreffende de uitleg van eerder gewezen arresten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller summaryking. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59804 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now