Summary
Samenvatting regeling en waarneming Biologie
- Course
- Level
- Book
Samenvatting regeling en waarneming
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
shbraams
Content preview
Silke BraamsA5C
Thema 5. Regeling en waarneming
1. Regelkringen en homeostase
Dynamisch evenwicht: bepaald evenwicht dat verandert maar steeds
terugkeert naar normale niveau.
Homeostase: het in stand houden van een dynamisch evenwicht.
Normwaarde: normale waarde.
Positieve terugkoppeling: door een toename van het resultaat wordt
een proces versterkt.
Negatieve terugkoppeling: door een afname van het resultaat wordt
een proces versterkt.
2. Hormonen en hormonale regulatie
Signaalmoleculen: zorgen voor communicatie tussen cellen van
meercellige organismen:
deze moleculen worden door bepaalde cellen afgegeven
binden zich aan receptoren van andere cellen → doelwitcellen
deze binding kan een reactie stoppen of in gang zetten
Hormonen: signaalmoleculen die door hormoonklieren worden
afgegeven.
Endocriene klier: klier zonder afvoerbuis (hormoonklier).
→secretie: afgifte van hormonen door cellen van hormoonklier.
Exocriene klier: klier met afvoerbuis (levert producten af buiten het
lichaam).
→ excretie (uitscheiding): afgifte van producten via een afvoerbuis.
Hormonen zijn werkzaam in organen waarvan de cellen
hormoonreceptoren voor het hormoon bezitten → doelwitorgaan.
Hormoonconcentratie: concentratie van een hormoon in het bloed →
hormoonspiegel.
Hormonen reguleren ook geleidelijke veranderingen op het lichaam.
Hormonen die de cel beïnvloeden via genregulatie worden door de cel
opgenomen. In het cytoplasma bindt het hormoon aan een recoptereiwit
→ hormoonreceptorcomplex.
Hypofyse (produceert hormonen) bestaat uit
twee gedeelten:
hypofyse voorkwab (adenohypofyse)
hypofyse achterkwab (neurohypofyse)
Neurosecretie: hormonen worden door
bepaalde neuronen gevormd → neurohormonen.
Neuronen in hypothalamus beïnvloeden de
endocriene cellen in de adenohypofyse door
afgifte van twee typen neurohormonen:
inhibiting hormonen en releasing hormonen.
Figuur 1 Hormoonklieren
, Inhibiting hormonen: zorgt ervoor dat endocriene cellen in
adenohypofyse geen hormonen meer produceren.
Releasing hormonen (RH): zorgt ervoor dat endocriene cellen in de
hypofyse hormonen gaan produceren.
Hypofyse produceert:
groeihormoon (GH)
prolactine: zorgt voor groei van de melkklieren en melkproductie
oxytocine: stimuleert het ontstaan van weeën voor de geboorte
Het antidiuretisch hormoon (ADH): reguleert resorptie van water in de
nieren bij de vorming van urine →zorgt ervoor dat osmotische waarde van
het bloed constant blijft.
Thyroxine: wordt geproduceerd in de schildklier →beïnvloedt de
stofwisseling, remt de producte en secretie van TSH.
TSH (schildklier stimulerend hormoon): wordt veel geproduceerd in
de hypofyse, wanneer er te weinig schildklierhormoon in het lichaam is.
Eilandjes van Langerhans: groepjes cellen in de alvleesklier met
endocriene functie (belangrijke rol bij regelen bloedsuikerspiegel) →
hierin komen α-cellen (produceert glucagon, als er een te lage
bloedsuikerspiegel is) en β-cellen (produceert insuline, als er een te hoge
bloedsuikerspiegel is).
Wanneer de nieren onvoldoende zuurstof krijgen, produceren ze het
hormoon epo (erytropoëtine) → stimuleert productie rode bloedcellen.
Bijnier (liggen als kapjes boven op de nieren) bestaat uit bijniermerg en
bijnierschors:
bijniermerg produceert bij stress adrenaline (bevordert de
dissimilatie)
bijnierschors produceert corticosteroïden, hormonen die o.a.
activiteit van afweersysteem onderdrukken
3. Het zenuwstelsel
Centrale zenuwstelsel: grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam en
ruggenmerg.
Perifere zenuwstelsel: zenuwen (verbinden centrale zenuwstelsel met
alle delen van het lichaam).
Animale zenuwstelsel: regelt bewuste reacties, houdingen en
bewegingen.
Autonome (vegetatieve) zenuwstelsel: regelt werking van inwendige
organen (hartslag etc.).
Receptoren: zintuigcellen (vangen prikkels op uit milieu en zetten die om
in impulsen).
Conductoren: neuronen (geleiden de prikkels).
Effectoren: spieren en klieren (reageren op de impulsen).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shbraams. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now