ONDERSTEUNING AAN PERSONEN MET BEPERKINGEN
0 0 2 0 H O O R C O L L E G E 1 : I N L E I DI N G & G E Z O N D H E I D S P R O B L E M E N
DEFINITIE VERSTANDELIJKE BEPERKING
- Verschillende opvattingen door de jaren heen; maatschappelijke
veranderingen beïnvloeden opvatting
- Als gevolg van opvatting bepaalde kijk op ‘de’ mens met een
verstandelijke beperking, op zorgverlening en op plaats in de maatschappij
(ook positie ouders)
VISIE 19E EEUW, EERSTE HELFT 20E EEUW
- Defect in persoon
- Mensvisie: mens met beperkingen
- Status: patiënt
- Zorgverlening: verzorgen
- Instituut
- Maatschappelijk: segregatie
KENMERKEN INSTITUTEN
- Grootschalig
- Segregatie
- Weinig keuzemogelijkheden
- Materiele omgeving slecht
- Kenmerking van de zorg/ondersteuning:
o Niet individueel gericht
o Veel medicatie
o Rigide (vaste structuren etc.)
o Sociale afstand
ONTWIKKELINGSVISIE (VANAF 1955)
- Een “verkeerd” leereffect in de opvoeding of een “misgelopen”
ontwikkeling
- Leertheorie sturend. Probleem ligt in omgang tussen persoon en omgeving
- Mensvisie: mens met mogelijkheden
- Status: leerling
- Zorgverlening: trainen/ontwikkelen
- Plaats: speciale voorzieningen in de samenleving
- Maatschappelijk: normalisatie
KRITIEK OP NORMALISATIE
- Tweede helft jaren 80
o In de speciale voorzieningen heerst instituutscultuur
o Weinig aandacht voor ontwikkeling
o Aanpassen aan het ‘normale’ (‘tyranny of normality’), kan leiden tot
intolerantie
o Maatschappelijk: burgerschapsparadigma
BURGERSCHAPSPARADIGMA
- Leven in samenleving als volwaardig burger
- Rechten en plichten
- Goede kwaliteit van bestaan voor iedereen
, - Keuze en controle
- Ondersteuning; afhankelijk van anderen (intersubjectiviteit). Relaties
vormen de basis van burgerschapsparadigma
Inclusie: met beperkingen volwaardig burger
ONDERSTEUNINGSVISIE
- Ontwikkelingsmodel (meerdere theoretische opvattingen): beperkingen bij
persoon maar nadruk op beperkingen in de omgeving (niet goed ingericht)
- Mensvisie: mens met rechten en plichten
- Status: burger
- Zorgverlening: ondersteunen
- Plaats: in de samenleving, gebruik maken bestaande voorzieningen
‘community care living’
- Maatschappelijk: integratie/inclusie
Passende definitie:
‘Intellectual disability is a disability characterized by significant limitations both in
intellectual functioning and in adaptive behaviour as expressed in conceptual,
social, and practical adaptive skills. This disability originates before age 18’
IQ
- Zwakbegaafd 71-84 nauwelijks ondersteuning
- Licht 50/55-70 zo nu en dan ondersteuning (mild)
- Matig 40-55 beperkt ondersteuning (moderate)
- Ernstig 25-40 uitgebreid ondersteuning (severe)
- Zeer ernstig <25 op alle gebieden en altijd (profound)
“Kwaliteit van leven wordt beïnvloed door kwaliteit van zorg”
OORZAKEN VB
- Zeer divers (nature/nurture), onbekend veel gevallen
- Genetisch, stofwisselingsziekte (PKU), tijdens zwangerschap (rode hond,
drugs, alcohol), tijdens bevalling, na bevalling: hersenvliesontsteking,
trauma, verwaarlozing/mishandeling
MODEL
- AAIDD: American Association on Intellectual and Developmental
Disabilities
o AAMR: American Association on Mental Retardation
- AAIDD promotes progressive policies, sound research, effective practices
and universal human rights for people with intellectual and developmental
disabilities.
,ORTHOPEDAGOGISCHE HANDELINGSCYCLUS
1. Cliëntsysteem, klacht en vraagstelling
2. Verheldering opvoeding- en onderwijsleersituatie
3. Diagnostisch perspectief
4. Toetsing
5. Diagnostische conclusie
6. Interventieperspectief en dialoog cliëntsysteem
7. Planning interventies
8. Uitvoering van interventies en bijstelling
9. Evaluatie interventies en indicatie vervolgtraject
HISTORIE GEZONDHEID & VB
- Ontwikkeling: de-institutionalisatie
KENNIS GEZONDHEIDSPROBLEMEN MOEILIJKHEDEN
- Grote verscheidenheid in prevalentie cijfers
o Vb.: prevalentie epilepsie varieert van 5.5% tot 35%
- Hoe kan dat?
REDEN WISSELENDE PREVALENTIECIJFERS
1. Heterogene doelgroep
2. Biomedische achtergrond
3. De grootte onderzoeksgroep
4. De gehanteerde definitie
5. Onderdiagnose
GEZONDHEIDSPROBLEMEN
- Co morbide problematiek
- Syndroom specifieke gezondheidsproblemen
CONCLUSIE VB ALGEMEEN
- (Veel) hogere prevalentie van gezondheidsproblemen dan in studies met
kinderen zonder verstandelijke beperking
RELATIE GEZONDHEIDSPROBLEMEN MET…
, Ernst/type beperking
o Licht/matig/ernstig/zeer ernstig
o Comorbiditeit in specifieke types aandoeningen/genetische
afwijkingen
Ouderdom
o Toenemende leeftijd
LICHTE VB
- Prevalentie psychische problemen
- Weinig generaliseerbaar onderzoek
o Moeilijk te diagnosticeren
- Totale prevalentie van geestelijke gezondheidsproblemen (inclusief
gedragsproblemen) is hoger dan bij mensen zonder LVB ligt tussen 30 en
50%.
ERNSTIGE/ZEER ERNSTIGE VB
- Gezondheidsproblemen (Z)EVMB
o IQ < 25
o (Zeer) ernstige motorische beperkingen
- Veel bijkomende gezondheidsproblemen
- Lagere levensverwachtingen
- Medicatie (polyfarmacie) (vaak meer dan 5 soorten wel)
- Secundaire gezondheidsproblemen
o Bv. Obstipatie, visuele beperking, epilepsie, spasticiteit bijv. door
medicatie en gebrek aan beweging of vochtinname
CONCLUSIE ERNST BEPERKING
- Verschillende typen gezondheidsproblemen neen toe naarmate ernst
beperking toeneemt
- Bij ernstige VB ook veelheid aan gezondheidsproblemen
- Ingrijpende gevolgen voor dagelijks leven door gezondheidsproblemen
OUDERDOM
- Ouderdom komt met gebreken
- Vergrijzing
o 50+ VB vergelijkbaar verpleeghuisbewoners
o 47% > 4 chronische aandoeningen (bijv. dementie, doof, diabetes)
o 50+ VB minder actief, obesitas, depressie kan leiden tot
isolement
o Kans ‘slechte oude dag’ groter
Hebben o.a. een heel klein netwerk, bestaat vaak alleen nog
uit professionals wanneer ouders overlijden
Geen op partner/kinderen vaak
- Frailty/fragiliteit (hoe erger je beperking hoe fragieler)
- Motorische beperking
GEZONDHEIDSPROBLEMEN: EEN MULTIDISCIPLINAIRE AANGELEGENHEID
- Ouders/verwanten/cliënt
- AVG
- Orthopedagoog
- Begeleiders
- Therapeuten etc.
IMPLICATIES PRAKTIJK
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joeydevries3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.