In dit document vindt je een complete samenvatting van het onderdeel Staatsrecht en Publiekrecht welke je nodig hebt voor het tentamen Inleiding in het Publiekrecht (IPU) BLOK 1.2 op de Hanze Hogeschool.
KENMERKEN................................................................................................................................................................4
SOEVEREINITEIT............................................................................................................................................................5
STAATSVORMEN...........................................................................................................................................................5
RECHTSSTAAT..............................................................................................................................................................5
DEMOCRATIE...............................................................................................................................................................5
PRESIDENTIËLE EN PARLEMENTAIRE DEMOCRATIEËN............................................................................................................6
MONISME EN DUALISME................................................................................................................................................6
SCHEIDING EN SPREIDING VAN MACHT EN BEVOEGDHEDEN...................................................................................................6
TOEKENNING VAN BEVOEGDHEDEN..................................................................................................................................6
SPREIDING VAN BEVOEGDHEDEN......................................................................................................................................7
CONSTITUTIE...............................................................................................................................................................7
GRONDWETTEN WORDEN VERDER WEL ONDERSCHEIDEN IN..................................................................................................7
DEFINITIE.................................................................................................................................................................... 8
BRONNEN...................................................................................................................................................................8
HORIZONTALE WERKING................................................................................................................................................9
BEPERKINGEN EN BOTSINGEN..........................................................................................................................................9
INTERNATIONALE DIMENSIES.........................................................................................................................................10
GELIJKHEID................................................................................................................................................................10
INTEGRITEIT...............................................................................................................................................................11
PERSOONLIJKE VRIJHEID...............................................................................................................................................11
VRIJHEID VAN MENINGSUITING......................................................................................................................................11
VRIJHEID VAN GODSDIENST EN LEVENSOVERTUIGING.........................................................................................................12
VRIJHEID VAN VERENIGING...........................................................................................................................................12
VRIJHEID VAN VERGADERING.........................................................................................................................................12
VRIJHEID VAN BETOGING..............................................................................................................................................12
GEZINSLEVEN.............................................................................................................................................................12
RECHT OP EEN EERLIJK PROCES......................................................................................................................................12
TWEEDE KAMER: SAMENSTELLING..................................................................................................................................13
KIESRECHT................................................................................................................................................................ 13
ZITTINGSDUUR, PARLEMENTAIR JAAR, ONTBINDING...........................................................................................................14
TWEEDE KAMER: BEVOEGDHEDEN.................................................................................................................................14
REGELING VAN DE WERKZAAMHEDEN.............................................................................................................................14
AANDEEL IN DE WETGEVING.........................................................................................................................................14
EERSTE KAMER: SAMENSTELLING...................................................................................................................................14
EERSTE KAMER: BEVOEGDHEDEN...................................................................................................................................15
VERSCHILLEN EERSTE EN TWEEDE KAMER.......................................................................................................................15
,H1. ALGEMENE INLEIDING: WAT IS STRAFRECHT?........................................................................................................16
1.2.1 MATERIEEL EN FORMEEL STRAFRECHT....................................................................................................................16
1.2.2 COMMUUN EN BIJZONDER STRAFRECHT.................................................................................................................16
1..3.1 HANDHAVING VAN RECHTSNORMEN.....................................................................................................................17
1.3.2 STRAFRECHTTHEORIEËN......................................................................................................................................17
1.3.3 GEWELDSMONOPOLIE BIJ DE OVERHEID: HET VOORKOMEN VAN EIGENRICHTING............................................................18
1.3.4 DE ULTIMUM REMEDIUM-GEDACHTE.....................................................................................................................18
H2. MATERIEEL STRAFRECHT: DE STRUCTUUR VAN HET STRAFBARE FEIT...........................................................................19
2.2.1 DE EERSTE VOORWAARDE: DE MENSELIJKE GEDRAGING.............................................................................................19
2.2.2 DE TWEEDE VOORWAARDE: DELICTSOMSCHRIJVING..................................................................................................19
2.2.3 DE DERDE VOORWAARDE: WEDERRECHTELIJKHEID....................................................................................................19
2.2.4 DE VIERDE VOORWAARDE: AAN SCHULD TE WIJTEN..................................................................................................19
2.4.1 FORMELE/MATERIELE DELICTEN............................................................................................................................20
2.4.2 COMMISSIE-/OMISSIEDELICTEN............................................................................................................................21
2.4.3 GEKWALIFICEERDE EN GEPRIVILEGIEERDE DELICTEN...................................................................................................21
2.5 MISDRIJVEN EN OVERTREDINGEN.............................................................................................................................21
H3. MATERIEEL STRAFRECHT: OPZET EN SCHULD.........................................................................................................22
3.1 INLEIDING...........................................................................................................................................................22
3.2.1 OOGMERK........................................................................................................................................................22
3.2.2 OPZET BIJ ZEKERHEIDSBEWUSTZIJN........................................................................................................................22
3.2.3 VOORWAARDELIJK OPZET....................................................................................................................................23
3.3.1 WAT IS SCHULD?...............................................................................................................................................24
3.3.2 BEWUSTE SCHULD..............................................................................................................................................24
............................................................................................................................................................................... 25
3.3.3 ONBEWUSTE SCHULD.........................................................................................................................................25
3.3.4 SCHULD IN ROEKELOOSHEID.................................................................................................................................26
H4. MATERIEEL STAFRECHT: CAUSALITEIT..................................................................................................................27
4.2.4 DE LEER VAN DE ‘REDELIJKE TOEREKENING’.............................................................................................................27
4.3.1 MATERIËLE DELICTEN EN OPZET............................................................................................................................27
4.3.2 MATERIËLE DELICTEN.........................................................................................................................................27
H5. MATERIEEL STAFRECHT: INPERKING STRAFBAARHEID (STRAFUITSLUITINGSGRONDEN).....................................................29
5.3.1 OVERMACHT (RECHTVAARDIGENDE NOODTOESTAND)...............................................................................................30
5.3.2 NOODWEER......................................................................................................................................................30
5.3.3 HET WETTELIJKE VOORSCHRIFT.............................................................................................................................30
5.3.4 HET BEVOEGD GEGEVEN AMBTELIJK BEVEL..............................................................................................................30
5.3.5 ONTBREKEN VAN DE MATERIELE WEDERRECHTELIJKHEID............................................................................................30
5.4.1 ONTOERKEN(INGSVAT)BAARHEID..........................................................................................................................31
5.4.2 OVERMACHT (PSYCHISCHE OVERMACHT)................................................................................................................31
5.4.3 NOODWEEREXCES..............................................................................................................................................31
5.4.4 HET ONBEVOEGD GEGEVEN AMBTELIJK BEVEL..........................................................................................................31
5.4.5 AFWEZIGHEID VAN ALLE SCHULD (AVAS)..............................................................................................................31
5.5.1 PROPORTIONALITEIT...........................................................................................................................................32
5.5.2 SUBSIDIARITEIT..................................................................................................................................................32
H7. FORMEEL STRAFRECHT: INLEIDING EN HOOFDROLSPELERS IN HET STRAFPROCESRECHT....................................................33
7.2.1 GEMATIGD ACCUSATOIRE PROCESVOERING.............................................................................................................33
3
, 7.2.2 DOELEN VAN HET STRAFPROCESRECHT...................................................................................................................33
7.3.1 DE VERDACHTE..................................................................................................................................................33
7.3.2 DE BEPALING VAN ART.129 SV............................................................................................................................34
7.3.3 RECHTEN VAN EEN VERDACHTE.............................................................................................................................34
7.3.4 HET OPENBAAR MINISTERIE EN DE OFFICIER VAN JUSTITIE.........................................................................................34
7.3.5 POLITIE (AMBTENAREN)......................................................................................................................................35
7.3.6 DE RECHTER.....................................................................................................................................................35
7.3.7 DE ADVOCAAT...................................................................................................................................................36
H8. FORMEEL STRAFRECHT: DE STRAFPROCEDURE (OPSPORING, VERVOLGING EN BERECHTING).............................................36
8.2.1 PERSONEN MET OPSPORING BELAST......................................................................................................................37
8.2.2 AANVANG OPSPORING........................................................................................................................................37
8.2.4 CONTROLEBEVOEGDHEDEN..................................................................................................................................37
8.3.1 OPPORTUNITEITSBEGINSEL...................................................................................................................................38
8.3.2 VERVOLGEN EN SEPONEREN.................................................................................................................................38
H12. FORMEEL STRAFRECHT: DE BERECHTING ||| (BESLISSINGSMODEL 348/350)............................................................39
12.3.1 DE EERSTE VRAAG VAN ARTIKEL 350 SV: BEWIJSVRAAG..........................................................................................40
1. Staatsrecht
1.1 De Staat
Kenmerken
De kenmerken van een staat zijn als volgt:
een grondgebied;
met daarop een gemeenschap mensen;
waarover gezag wordt uitgeoefend;
door een organisatie.
Een staat treedt op in het internationale verkeer. Echter voert niet elke staat in dezelfde maten effectief gezag
uit. Internationaal erkende staten kunnen tevens ook failed states zijn: staten die niet in staat zijn elementair
(onmisbaar) gezag te handhaven. Dit kan zijn omdat er in de desbetreffende staat sprake is van een
burgeroorlog, vechtende milities of andere groepen die geweld uitoefenen in het desbetreffende grondgebied.
Staatsrecht is het terecht dat ziet op inhoud en functioneren van de instellingen van de staat; daarnaast bevalt
regels over de bevoegdheden van de staatsorganen en instellingen. Ook bevalt het normen die de macht van de
staat regelen, denk hierbij aan onze grondrechten.
Het staatsrecht kun je terugvinden in de Grondwet. Daarnaast zijn staatstegels neergelegd in wetten zoals
onder anderen de Kieswet, Wet Op De Raad van Staten, Gemeentewet, Provinciewet etc. Daarnaast kunnen we
ook onze staatsregels vinden in verdragen zoals het Europees verdrag oor de Rechten Van de Mens (ERVM).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nonnaaxo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
