SAMENVATTING STUDIE VAN DADER- EN SLACHTOFFERSCHAP
EXAMEN:
o Open vraag, stelling + inzichtvraag vanuit bronnen die je bekeek, beluisterde…
o Hieruit moet je 2 bronnen kiezen waarin passage/idee/zin je is bijgebleven
Les 1, daderschap en rechtspraak:
Hier gaan we ingaan op de strafdoelen & straftheorieën
(aantekeningen bij een moord, verder na vluchtmisdrijf, podcast daders…)
Welke zaken bleven hangen bij het boek “aantekeningen bij een moord”?
o Heeft assisenproces meegemaakt en is hierdoor getriggerd
o Hij wil hier meer over weten
o Welke zaken blijven hangen: moord, justitiepaleis, onzekerheid, jury, assisenproces,
omslachtig proces
o Ze spreekt niet graag over gedetineerden, daders of slachtoffers. Dat is een klein stukje
puzzel uit hun gehele leven en beschrijft niet alles. Dit is een soort stigma die hierop plakt,
het zijn vooroordelen.
Liever het woord ‘daderschap’
Daderschap:
Wat versta je onder ‘daderschap’?
o Een situatie waarbij een persoon het delict zelf heeft uitgevoerd en daarom als pleger wordt
aangemerkt.
Wat leerde je bij/wat blijft je bij?
o Dader is precies alsof dat allemaal over dezelfde kant te schuiven is. Niet iedereen pleegt
met dezelfde intenties een misdaad. Bij het woord daders denkt men meestal direct aan de
meest extreme gevallen.
o Vb: Dutroux, Kim De Gelder…
Is je beeld over ‘daderschap' veranderd?
o Ja, vele mensen worden gestigmatiseerd onder de naam ‘dader’ en hebben dus
‘daderschap’ gepleegd. Velen hebben niet de bedoeling gehad om daderschap te plegen,
maar worden toch over de zelfde kam geschoren.
Rechtspraak:
Wat vind jij over straffen?
o Ik vind dat een straf de verdiende loon is van iemand. Als de dader er niet van lijdt en zijn
fout niet inziet, dan is het niet de juiste straf.
Welke straffen vind je rechtvaardig?
o Straffen waaruit de dader iets leert en het niet meer opnieuw zal plegen.
Straftheorieën & strafdoelen:
Welke straffen kreeg je/ken je al?
o Gevangenisstraf, geldboete, werkstraf, schorsing, huisarrest, in de hoek staan, enkelband,
GAS-boete…
Wanneer is een straf een goede straf?
o Rechtvaardiging van een straf
o De zin van een straf
o Dader persoonlijk raakt
o Proportioneel met de daad
o Schuldgevoelens opwekken
o Leerrijke ervaring
o Boetes veel hoger leggen dat mensen het voelen als ze een boete krijgen
, Wanneer is een straf rechtvaardig?
o Legaliteit – nulla poena sine lege
De persoon blijft onschuldig tot tegendeel bewezen is
o Proportionaliteitsbeginsel
o Subsidiariteitsbeginsel – ultimum remedium
1. Strafdoelen
Waren straffen we, wat willen we ermee bereiken?
o Iemand opsluiten zorgt ervoor dat de maatschappij veiliger wordt
o Maatschappij beschermen
o Laten tonen met die straf aan andere mensen dat als je dit bepaald gedrag stelt, dit niet
ongestraft kan
o Tot inzicht brengen van de daders dat ze fout waren
5 strafdoelen:
o Deze moet je vanuit een stelling kunnen herkennen op het examen
Vergelding Een straf heeft als doen om de schade aan de rechtsorde die toegebracht is door
de dader te vergelden. Een dader verdient straf.
Onschadelijkmakin Een straf heeft als doel om diegene die de straf ondergaat onschadelijk te maken
g – via vb: gevangenisstraf, enkelband, schorsing, medicatie… - zodat het
onmogelijk wordt gedurende die straf nog een misdrijf te plegen.
Afschrikking Een straf heeft als doel om mensen ervan te weerhouden in het vervolg een
misdaad te begaan. Men ziet af van criminaliteit uit angst voor negatieve
consequenties. Het kan hier gaan om individuele afschrikking (of speciale preventie,
dat wil zeggen dat daders worden afgehouden van toekomstig crimineel gedrag) of om
algemene afschrikking (of generale preventie, alle personen, dus ook andere dan de dader
zelf, afhouden van criminaliteit).
Resocialisatie Een straf heeft als doel om de dader zodanig te resocialiseren en te re-
integreren in de conventionele samenleving dat herhaling van crimineel gedrag
wordt voorkomen.
Herstel Een straf heeft als doel om de materiële en/of emotionele schade die
toegebracht is door de dader aan het slachtoffer en/of de maatschappij te
herstellen of te compenseren.
Filmpje “Er moeten zwaardere straffen komen”:
o Welke strafdoelen herken je?
Afschrikking, resocialisatie & onschadelijkmaking
2. Straftheorieën
Hoe kijken we naar misdaad & hoe reageren we daarop?
Retributivisme STRAFDOEL: VERGELDING:
Het moet een uitdrukkelijk element van iedere straf zijn dat die ook echt
gevoeld wordt.
Straf is je verdiende loon krijgen
Ook bij de straf ‘dienstverlening’ moet voorop staan dat de misdadiger zijn
straf echt voelt
Straf zonder een zekere mate van lijden is geen straf
GRONDLEGGER: KANT (18de EEUW):
“Mensen zijn redelijke wezens met de vrijheid om zelf te kiezen hoe ze handelen”
“Mensen hebben de absolute plicht om de morele wet (universele morele principes) te
gehoorzamen”
Straf: evenredige schuld betalen, voordeel weghalen & rechtsorde herstellen
Moeder van alle strafrechtstheorieën
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justineburggraeve1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.