Les 1 - Soorten kennis en Herstel Ondersteunende Zorg
Je hebt 3 soorten kennis:
- Ervaringskennis (reflectie op belevingen)
- Beroepsmatige kennis (observeren in de praktijk)
- Wetenschappelijke kennis (lezen van artikelen)
1. Ervaringskennis
Dit is kennis die is verkregen door het jarenlang kampen met psychische problemen of het leren
leven met en herstellen van psychische stoornissen.
- Is exclusief, alleen verkrijgbaar via belevingen
- Gaat over de emotionele impact van een stoornis of hoe je kan worstelen met
verschillende thema’s
- Kan na reflectie en koppeling omgezet worden in ervaringsdeskundigheid
2. Beroepsmatige kennis
Dit kan je niet uit een boek leren, gaat over kennis van de kunst van het vak. Al doende leert
men:
- Over hoe je omgaat met verschillende soorten overdracht
- Wanneer moet je ingrijpen en wanneer niet
- De werkcultuur in een organisatie kunnen doorzien
- Kunnen handelen voorbij protocollen
- De plichten die bij het vak horen begrijpen
→ daarom is stage lopen erg belangrijk
3. Wetenschappelijke kennis/onderzoek
Dit is algemeen geldende kennis die is gecontroleerd door vakgenoten.
- Er wordt gebruik gemaakt van specifieke methodes om kennis te verkrijgen, hierdoor
zouden andere onderzoekers tot dezelfde resultaten moeten komen bij gebruik van
dezelfde onderzoeksmethode.
- De onderzoeksmethode is transparant en controleerbaar geweest
- Er is aandacht voor betrouwbaarheid
- De resultaten zijn toepasbaar op een grote groep mensen
- De resultaten zijn meetbaar
Betrouwbaarheid: als persoon A een meting doet bij iemand, dan moet persoon B precies
hetzelfde meten bij diezelfde persoon.
Validiteit: gaat over hetgene dat je wil weten.
→ als je iemands IQ wil meten, moet je niet de lichaamslengte opmeten en dat het IQ noemen.
Prospectief onderzoek
Onderzoek waarbij bijvoorbeeld wordt nagegaan wat het effect is van een bepaalde
behandeling op een bepaalde groep.
, 2
Retrospectief onderzoek
Onderzoek waarbij bijvoorbeeld wordt nagegaan waarom een bepaalde groep patienten vooruit
is gegaan en de ander niet.
Kennis die voortkomt uit p rospectief onderzoek heeft een hogere status dan kennis uit
retrospectief onderzoek.
Het begrip herstel
Herstel is een breed begrip, waarbij het niet meer alleen gaat om symptomen, maar ook om het
herwinnen van kracht, eigen regie en zingeving.
- Dat herstel als een breed begrip wordt gezien is te danken aan de herstelbeweging
Een genezing van symptomen → medisch model
Herstel = de persoon zien achter de stoornis
Herstel in de GGZ
- Is een nieuw concept dat niet hetzelfde is als genezing, want er kunnen nog symptomen
van de stoornis aanwezig zijn.
- Gaat over het hervinden van balans en grip krijgen op het leven na psychische
ontwrichting.
- Het herstelproces is personlijk en uniek, dit loopt nooit volgens het plan.
- Herstel bevat vele aspecten, zoals het vinden van hoop, eigen regie en zingeving.
Inzichten vanuit de herstelbeweging
- Diagnostiek (DSM-5) en protocollen leiden naar focus van behandeling van symptomen
‘Als hij niet meer gebruikt komt hij vanzelf weer onder de mensen.’ → of komt het gebruik juist
voort uit een gevoel van eenzaamheid?
‘Zodra zij die stemmen kwijt is kan zij haar studie weer oppakken.’ → of komen de stemmen
juist door stress van de studie?
Herstelbeweging zegt: de validiteit van de DSM-5 klopt niet. → ze meten het verkeerde
Soorten herstel
1. Klinisch herstel
Is gericht op het herstel van de gezondheid, oftewel het terugdringen van symptomen.
→ hier begint een traject vaak mee
Interventies die evidence based zijn en/of psychologische en farmacologische interventies
uitgevoerd door specialisten.
Evidence based = cognitieve gedragstherapie
Farmacologisch = medicatie, b.v. methadon
Resultaten worden beter als er ook aandacht is voor non-specifieke factoren:
, 3
- Het tonen van empathie
- Wederzijdse samenwerking
- Emotionele binding (alliantie)
- Bewaken van het proces en feedback hanteren
Klinisch herstel is vaak niet optimaal, omdat er vaak ook belemmerende sociale factoren zijn.
Verandering: van cure (genezen )→ care (zorgen)
2. Functioneel herstel
Het herstel van de psychische functies, oftewel de processen in de hersenen.
- Betreft vooral de hogere executieve functies:
- Zelfsturing
- Planning
- Zelfinzicht
- Zelfspraak
- Zelfmotivatie
- Zelfregulatie
Van der Stel: ‘De hogere executieve functies zijn de processen waarmee men zichzelf kan
reguleren en daardoor met steun van anderen hun doelen kunnen behalen.’
6 functies van Barkley
1. Jezelf gewaar worden (bewust zijn van wie je bent en wat je doet)
2. Jezelf beheersen
3. Gedrag op jezelf richten (non-verbaal geheugen en verbeelding)
→ bewust zijn van je eigen positie en gedrag in de omgeving
4. In en tot jezelf spreken (hardop denken en verbale gedachten)
5. Jezelf evalueren
6. Complex gedrag op jezelf richten
De sociaal werker kan helpen door de leefomgeving te mobiliseren.
→ functioneel herstel vindt vaak plaats na een ongeluk of bij hersenschade
→ de intelligentie van de client heeft invloed op het herstel
3. Maatschappelijk herstel
Het bereiken van verbeteringen op het gebied van wonen, werk, inkomen en sociale relaties.
→ dit vraagt om acceptatie vanuit de omgeving en het tegengaan van (zelf)stigma.
Maatschappelijk herstel gaat om het benutten van kansen in de samenleving.
- Vooral belangrijk voor mensen met een chronische aandoening.
- Is gericht op rehabilitatie en zelfredzaamheid.
, 4
4. Persoonlijk herstel
Het betekenis geven aan het verleden van weer grip krijgen op het leven.
→ het herwinnen en krijgen van een eigen identiteit is belangrijk
Oftewel: zingeving.
De voorwaarden voor zingeving:
1. Perspectief
2. De wil tot veranderen (intrinsieke motivatie)
Persoonlijk herstel is de motor van de andere vormen van herstel.
→ een vorm van rouw hoort bij persoonlijk herstel
De kern: hoop, zingeving, motivatie, waarden en doelen
4 fasen van herstel:
1. Overweldigd worden door de aandoening
2. Worstelen met de aandoening
3. Leven met de aandoening
4. Leven voorbij de aandoening
Begrippen
Remissie: de symptomen zijn tijdelijk afgenomen, de ziekte blijft wel bestaan
Anamnese: de achtergrond van de aandoening met de leefomstandigheden en sociale
omgeving, ook wel de ziektegeschiedenis
Diagnose: verwijst naar een code in de DSM 5
Prognose: de kans op herstel, en wat er kan of moet worden gedaan om dat te bereiken
Behandelindicatie: een samenvatting van het proces hierboven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EefjevandenAkker2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.