Summary
Samenvatting Bestuursrecht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Bestuursrecht Universiteit Utrecht
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
evadubbelman
Content preview
Samenvatting BestuursrechtWeek 1
Rechtspersonen hebben dezelfde privaatrechtelijke bevoegdheden als natuurlijke
personen (2:5 BW).
Verticaal overheidsbestuur = overheidsorganen stellen vaak eenzijdig vast wat
rechtens is. Ze handelt uitsluitend in het algemeen belang. Daarnaast kent de
overheid een aantal functies, zoals de ordenende, presterende, sturende en
arbitrerende functie.
Bestuurlijk toezicht = hogere bestuursorganen die controle uitoefenen.
- Repressief = hogere bestuursorganen zijn op grond van specifieke wetten
bevoegd om (achteraf) besluiten van lagere bestuursorganen te vernietigen
wegens strijd met het recht of met het algemeen belang
- Preventief = sommige besluiten worden (vooraf) aan de goedkeuring van
hogere bestuursorganen onderworpen
Legaliteitsbeginsel = het overheidsoptreden behoeft een grondslag in de wet voor
zover een bestuursorgaan de burgers gebiedend of verbiedend in hun vrijheid of
eigendom beperkt.
Er zijn een aantal beginselen:
Specialiteitsbeginsel
Rechtszekerheidsbeginsel
Formeel = ziet op een duidelijke begrenzing van de bestuursbevoegdheid en op
ondubbelzinnigheid in de bepaling van de rechtspositie van de burger.
Materieel = houdt in dat het geldende recht ook werkelijk toepassing vindt en voorts
dat besluiten in beginsel niet met terugwerkende kracht aan burgers mogen worden
tegengeworpen.
Gelijkheidsbeginsel
Toetsing aan wetten in formele zin is niet toegestaan (120 Gw).
Bestuursrecht moet gaan over recht dat de relatie tussen bestuur en burger
beheerst. Dit bestaat uit:
1) Wettelijke voorschriften die betrekking hebben op die relatie in het algemeen
2) Wettelijke voorschriften die betrekking hebben op bevoegdheden, rechten en
plichten van bestuur en burger op bijzondere terreinen
3) Ongeschreven publiekrechtelijke regels en beginselen waaraan verdere
normen voor de verhouding tussen bestuur en burger kunnen worden
ontleend
Bevoegdheid = het geldig kunnen verrichten van bepaalde rechtshandelingen.
- Iemand heeft een recht als hem bepaalde gedragingen zijn toegestaan die
anderen zich in het algemeen rechtens niet mogen veroorloven
- Iemand heeft rechts een aanspraak als daar een met die aanspraak
corresponderende verplichting van een of meer anderen tegenover staat
Plicht = iemand moet een bepaalde handeling verrichten of nalaten.
,De Awb is gelaagd opgebouwd en is niet van hogere orde van andere formele
wetten. Er zijn vier soorten regels die dwingen tot een verschillende benadering bij
de beantwoording van de vraag of van een ‘algemene regel van bestuursrecht’ bij
een bijzonder wettelijk voorschrift mag worden afgeweken.
1) Er zijn regels die zonder uitzondering voor het gehele bestuursrecht behoren
te gelden
2) Er zijn regels die beschouwd kunnen worden als de voor normale gevallen
meest geschikte regels
3) Sommige regels gelden als ‘restbepaling’ voor het geval de bijzondere
regelgever heeft nagelaten een regeling te treffen
4) Een enkele regeling is alleen van toepassing als daartoe uitdrukkelijk wordt
besloten
Er is in de Awb sprake van doorwerking -> inkleuring van privaatrecht ->
schakelbepaling 3:1 lid 2 Awb.
Behalve dat bestuursorganen in nationale wetgeving omgezette Europese regels
toepassen, vindt soms ook een directe toepassing van Europees recht plaats.
Nederlandse bestuursorganen passen in een aantal gevallen rechtstreeks het
Europese recht toe.
Beginsel van procedurele autonomie = het Unierecht bemoeit zich in beginsel niet
met de wijze waarop het in de Nederlandse rechtsorde wordt toegepast.
- Er zijn dus uitzonderingen zoals harmonisering
Er gelden wel twee beginselen
1) Gelijkwaardigheid beginsel
Het nationale bestuursrecht dat ziet op de toepassing van Europees recht mag ‘niet
ongunstiger zijn dan dat welk voor soortgelijke nationale situaties geldt.’
2) Effectiviteits- doeltreffendheidsbeginsel
Deze regels mogen ‘de uitoefening van de door het gemeenschapsrecht verleende
rechten in de praktijk niet onmogelijk of uiterst moeilijk maken.’
Het Europese recht heeft voorrang op het nationale recht. Er zijn twee
doorwerkingsinstrumenten ontwikkeld -> Van Gend & Loos en Costa-ENEL
1) Rechtstreekse werking
De inroepbaarheid van Europeesrechtelijke normen voor de nationale rechter wordt
aangeduid. Belanghebbenden kunnen in procedures een beroep doen op elke
bepaling van Europees recht die ‘onvoorwaardelijk en voldoende nauwkeuring’ is
geformuleerd.
2) Conforme interpretatie
De rechterlijke plicht wordt aangeduid om het nationale recht zo veel mogelijk te
interpreteren overeenkomstig het Europese recht.
Er zijn vijf categorieën personen die als dragen van bestuursrechtelijke
bevoegdheden, rechten en plichten optreden.
1) Natuurlijke personen: de student die de studiefinanciering heeft aangevraagd
en de omwonende
, 2) Rechtspersonen ingesteld krachtens publiekrecht: de gemeente en de
provincie
3) Rechtspersonen opgesteld krachtens privaatrecht: de besloten vennootschap,
de vereniging en de stichting
4) Andere privaatrechtelijke entiteiten: de maatschap
5) Andere publiekrechtelijke entiteiten: de gemeenteraad
8:21 Awb geldt voor minderjarigen en andere handelingsonbekwamen (onder
curatele gesteld etc.).
Aan de zijde van het bestuur moet een persoon als rechtssubject kunnen worden
aangewezen, aan wie de bevoegdheid toekomt om de rechtshandeling te verrichten.
Die persoon is geen natuurlijk- noch rechtspersoon, maar het bestuursorgaan.
- Een bestuursorgaan kunnen we ook aan de ‘burger’-kant tegenkomen
De eigenpersoonlijk van een bestuursorgaan heeft een aantal kenmerken.
- Het bestuursorgaan oefent de bevoegdheid uit op eigen naam en
verantwoordelijkheid
- Treedt in beroep op als verwerende partij wanneer een
bevoegdheidsuitoefening in beroep wordt bestreden
- Bestuursorganen kunnen in een bestuursrechtelijke voorziening ook als
eisende of appellerende partij optreden
- Bezitten over het algemeen geen eigen vermogen
Als een bestuursrechtelijke bevoegdheid toegekend is aan een orgaan, kunnen
verschillende personen worden onderscheiden die bij de uitoefening van de
bevoegdheid zijn betrokken, namelijk:
1) Het bestuursorgaan: een niet reëel, maar rechtens bestaande persoon
2) Een reële persoon of meerdere reële personen die het bestuursorgaan
‘bemensen’ en zo diens functie uitoefent of uitoefenen
3) Reële personen die bij die uitoefening behulpzaam zijn
Er zijn A- en B- bestuursorganen, fulltime en parttime.
Een erkend garagebedrijf is bestuursorgaan op het moment dat het de APK uitvoert
en stopt als het reparatiewerkzaamheden aan de auto verricht.
Eerst kijken naar A- en daarna naar B- orgaan (geen A- orgaan, dan misschien
B- orgaan)
‘Krachtens publiekrecht ingesteld’ houdt in dat een rechtspersoon op een andere
wijze ontstaat dan een vereniging, stichting, nv of bv -> 2:1 BW.
Een persoon of college kan als ‘orgaan’ van een krachtens publiekrecht ingestelde
rechtspersoon worden aangemerkt indien de persoon of het college in de wet
gepresenteerd wordt als (onderdeel van) het bestuur van de rechtspersoon.
Daarnaast moet de persoon of college op een zodanige wijze in de wet
worden neergezet dat deze een zelfstandige plaats of functie heeft gekregen
binnen de desbetreffende rechtspersoon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evadubbelman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.14. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now