Summary
Samenvatting Gespreksvoering en crisishantering
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van Deel 1 Gespreksvoering en crisishantering.
[Show more]
Seller
Follow
alineysewyn
Content preview
Gespreksvoering en crisishanteringH2: Agressie en geweld
Agressie: destructief gedrag waarbij iemand met woorden of daden de psychische, fysieke of
seksuele grenzen van iemand anders of zichzelf overschrijdt of schade toebrengt
aan materiaal.
Wat vr de één agressief, gewelddadig of grensoverschrijdend is, is dat niet voor de ander.”
Geweld vaak geassocieerd met extreme uitingsvormen, meesten betrekken dit begrip niet op
zichzelf.
Agressie is communicatie
Elk levend wezen communiceert met zijn omgeving en elke vorm van menselijk gedrag is vorm
van communicatie.
Agressie is gedrag en draagt drm steeds communicatief aspect in zich.
Dit in achterhoofd houden bij bieden ve pedagogisch antwoord op vraagstelling of boodschap
achter dit gedrag.
Positieve agressie
We worden geboren met ‘agressiecode’ omdat we ‘positieve agressie’ nodig hebben om te
overleven, om ons waar te maken in de samenleving.
Maakt dat we assertief en doelgericht voor onszelf kunnen opkomen zonder anderen schade
te berokkenen.
In tegenstelling tot ‘vijandige’ agressie die woede, haat en vijandigheid aanwakkert, is
positieve agressie niet destructief.
Agressie is energie die van levensbelang is.
Mens heeft agressie nodig om te (over)leven, vorm van zelfhandhaving.
Agressie van positieve levensenergie: beschouwen als elke poging om eigen grenzen naar
buiten te verleggen, verruiming van territorium.
Uitingsvormen
Verbale agressie
Zowel mondeling als schriftelijk: spotten, schelden, schreeuwen, uitdagen, treiteren
Fysieke agressie
Fysieke integriteit van de ander wordt geschaad: slagen, duwen, aan de haren trekken,…
Vaak gepaard met emotionele en seksuele agressie.
Psychische of emotionele agressie
Van gedrag dat mss wel als ‘weinig respectvol’ mr toch nog steeds als ‘normaal’ wordt ervaren tot
psychische terreur. Ouders kunnen hun kids psychologisch mishandelen dr constant te
vernederen, manipuleren, het onthouden van liefde…
Vaak gaan in een partnerrelatie psychologische intimidatie, chantage, inperken vd
bewegingsvrijheid,… vooraf aan lichamelijke of seksuele geweldplegingen.
1
, Seksuele agressie
Van grensoverschrijdend gedrag tot verkrachting, al dan niet gepaard met emotioneel en fysiek
geweld. Iemand ongevraagd en niet gewild zoenen of omhelzen, gluren, aanraken,…
= Seksueel getinte gedragingen of opmerkingen die dr slachtoffer als ongewenst, vervelend of
hinderlijk worden ervaren. Kenmerkend aan grensoverschrijdend gedrag: vaak vooraf gaat aan
ernstige vormen van misbruik en geweld: seksuele intimidatie, aanranding, verkrachting.
Materiële agressie
Gericht op materiaal: vernielen van brievenbussen, bekrassen van auto’s, hooligans die een café
kort en klein slaan,…
Agressie kan overgaan vd ene nr andere vorm. Fysieke en psychische agressie is niet alleen
agressie tegen anderen, maar kan ook agressie tegen zichzelf zijn.
Bronnen van agressie
Frustratieagressie
Wnr iemand gevoel heeft dat hij/zij tekort gedaan wordt, niet begrepen wordt, zich miskend voelt,
dan kan dit frustratie veroorzaken, die kan worden ontladen dmv agressie. Gevoel van
onrechtvaardigheid. Hoe je omgaat met frustraties is afhankelijk van verschillende factoren zoals
opvoeding, klasse, cultuur, temperament, gender. Het is emotioneel gedrag, ‘echte’ emoties, niet
gepland, spontane reactie. Kan opstapelen en zo wordt reactie groter dan conflict zelf.
Uitingsvormen
Verbale en fysieke agressie, destructief gedrag (jezelf pijnigen).
Kenmerken
Agressieve reactie niet in verhouding met wat gebeurde door druppel die emmer doet overlopen.
Echte emoties. Verschil in intensiteit van de emotie: hoe intenser hoe groter de kans dat er een
agressieve reactie zal volgen. Het is onvoorspelbaar. Agressor is tijdelijk zelfbeheersing kwijt.
Agressor uit allerlei verwijten, ziet alles vanuit egoïstisch perspectief, denkt zwart-wit.
Aanpak
Emoties verbruiken energie. Erkenning geven aan gevoel van de cliënt. Goede argumenten
inbrengen nadat men actief geluisterd heeft. Open houding, vertellen hoe je zijn/haar boodschap
begrijpt. Erkenning geven aan de emoties. Ruimte geven aan de emoties, cliënt zal na tijd moe
geraken en voor rede vatbaar zijn.
Instrumentele agressie
Zetten we in om iets te bekomen. Bewust als instrument of hulpmiddel wordt ingezet om een doel te
bereiken. Met voorbedachten rade gedreigd en gemanipuleerd. Deze agressie is soms vermengd met
reacties op opgelopen frustraties. Veel jongeren omdat ze als doel hebben de status in de groep te
behouden of te verhogen. Mensen met weinig communicatiemogelijkheden gebruiken deze agressie
vaak om iets duidelijk te maken.
Uitingsvormen
Seksuele intimidatie, verbale agressie, psychische agressie of fysieke agressie.
Kenmerken
Doelgericht, weloverwogen en gecontroleerd, bewust. Op de emoties vd ander inwerken om
2
, daardoor juist iets gedaan te krijgen. Zolang doel niet bereikt is, blijft er grote kans op agressieve
uitvallen. Agressie is hier een actief doelgericht gekozen instrument. Geen echte emoties.
Kijken welke hoeveelheid agressie er exact nodig is om het doel te bereiken. Herkenbaar patroon
dat telkens opnieuw werkt. Veel gedreigd maar niet alle dreigementen worden uitgevoerd, gaat
vooral om de suggestie, men kan manipuleren. Reputatie wordt ingezet als onderhandelings-
instrument (vb: criminele achtergrond).
Aanpak
Wapen: wapen negeren is geen oplossing. Proberen om te zeggen dat je wil luisteren naar wat
andere persoon wil zonder dat er wapen op jou gericht wordt. Indien mogelijk roep je hulp in.
Kan helpen om in je communicatie duidelijk te maken dat dreigementen bij jou angst oproepen.
Daarnaast is het ook goed om de reputatie van de agressor te erkennen. Rustig blijven, open
houding. Geef aan dat je wil dat agressor op rustige manier vraagt wat hij/zij wil. Dan kan er
samen bekeken worden hoe dat doel bereikt kan worden.
Agressie vanuit machtsverhoudingen
Machtsverschillen tss mensen. Vanuit vooroordelen verantwoorden ze voor zichzelf het geweld.
Hebben weinig empathie vr andere partij en kunnen zich niet inleven in gevoelens ve ander. Typisch
is dat verantwoordelijkheid en schuld wordt verschoven.
Uitingsvormen
Zowel lichte als ernstige vormen van emotionele, fysieke en seksuele agressie.
Kenmerken
Geen of nauwelijks schuldbesef. De verantwoordelijkheid wordt bij het slachtoffer gelegd. Geeft
vaak andere interpretatie ad situatie en minimaliseert zijn eigen gedrag. Vaak hebben ze
gebrekkig empathisch vermogen, wat maakt dat ze gaan geloven in hun eigen versie vd feiten.
Vooroordelen naar de slachtoffers (moeilijk te veranderen). Machtsverschil tss pleger en
slachtoffer. Onbewuste doel: in stand houden van machtsongelijkheid of verkrijgen van
machtsoverwicht. De agressie kent vaak opbouw: lichtere grensoverschrijdingen gaan meestal
vooraf aan zwaardere vormen. Probleem wordt vaak niet ernstig genomen. In onze samenleving
bestaat nog steeds een blinde vlek.
Aanpak
Moet bespreekbaar worden gemaakt. Moeten hierover kunnen praten met vertrouwenspersoon.
Weerbaarheid vh slachtoffer speelt grote rol in omgaan met deze vorm van agressie.
Agressie ten gevolge van psychische stoornissen, ziektes of middelenmisbruik
Agressie kan hierbij voorkomen als symptoom van een bepaald ziektebeeld. In al deze situaties doet
omgeving er niet zoveel toe. Je mogelijkheden om te reageren op deze agressie zijn dan ook beperkt.
Ook zieke mensen kunnen agressie vertonen vanuit frustratie of dergelijke. Mensen die verslaafd zijn
aan drugs kunnen zich soms agressief voordoen om iets te bekomen.
Uitingsvormen
Zowel ongewenst seksueel gedrag als verbale agressie, psychische agressie als fysiek geweld.
Kenmerken
Vaak voorgeschiedenis van psychiatrische kenmerken, druggebruik,… Geen logische reden voor
de agressie, gestuurd vanuit innerlijke processen of niet te beheersen drang. Onder invloed van
middelen en heeft een bewustzijnsverandering
3
, H3: Preventief werken en agressiebeleid
= Preventie houdt alle acties in die gericht zijn op creëren ve optimale en veilige leefomgeving en het
minimaliseren van risicofactoren.
Doel: kids, jongeren en volwassenen optimaal laten ontwikkelen in veilige leefomgeving. In
een veilig en stimulerend klimaat liggen er meer mogelijkheden en krachten om tot weerbare
volwassenen uit te groeien. Aanwezige risicofactoren zoveel mogelijk verminderen, omdat
deze de ontwikkeling kunnen bedreigen. Vooral krachtgericht te werk gaan.
Kindfactoren
Het erkennen van emoties en deze kunnen benoemen is = sociale vaardigheid.
Voelen en tonen van emoties is minder dan vroeger een taboe geworden. Toch zien we dat vele kids
en jongeren al op jonge leeftijd leren dat gevoelens beter onderdrukt kunnen worden. Jong kind
toont op spontane manier hoe hij zich voelt. Ouders proberen hier id opvoeding al snel in te sturen.
Toch gebeurt dit vaak te vroeg en niet op goede manier. Gevolg hiervan is dat kids de boodschap
krijgen dat ze gevoelens die ze voelen niet zouden mogen voelen. Kids gaan hierdoor leren om hun
eigen gevoelens te onderdrukken, waardoor ze het moeilijk hebben om taal te geven aan hun
gevoelens.
De normale ontwikkeling van agressie
Twee periodes waarin een kind leert om zijn agressie te beheersen:
1. Periode 1: Loopt tot ong. 6 jaar, agressie wordt nog geaccepteerd als manier om op te komen vr
zichzelf. Kids leren taal geven aan hun gevoelens, sociale regels en krijgen meer grip op
hun omgeving. Ze experimenteren ook met gedragsalternatieven. Vb. even uit situatie
stappen, hun impulsen beheren, tot tien tellen of vertellen dat ze boos zijn. Kind leert
geleidelijk aan om emoties, zoals woede en boosheid, op aanvaardbare manier te uiten.
Volwassenen zijn hier beschermende factor als ze dit mee in goede banen leiden.
2. Periode 2: Vanaf 6 jaar, waarbij kind zelf greep wil krijgen op wat hem overkomt. Kind leert voor-
en nadelen vh gestelde gedrag. Als kind leert om op gepaste wijze met boosheid om te
gaan, dan kan dit beschermende factor zijn om in toekomst ook op gepaste wijze om te
gaan met problemen.
Regulatie
Impulsiviteit en prikkelbaarheid. De wijze van prikkelverwerking kan anders zijn van kind tot kind.
Sommige kids kunnen er niet goed tegen om in prikkelrijke omgeving te zijn, zoals kids met ASS of
met ADHD. Er zijn ook kids die net sterke prikkels nodig hebben om dezelfde gevoelens als andere
kids te kunnen ervaren, zoals woede, angst, verdriet, zoals kids met ernstige gedragsstoornis.
Persoonlijkheid
Persoonlijkheidsconcepten zelfbeeld, zelfcontrole, zelfhandhaving en zelfbepaling moeten in bep.
richting ontwikkelen tijdens levensloop ve kind, om te vermijden dat ze probs id emotieregulatie
teweeg zullen brengen. Bij latere persoonlijkheid zien we temperament als bouwsteen nr vr komen.
Zelfbeeld
Kids en jongeren met negatief zelfbeeld ervaren moeilijkheden in ontwikkelen ve evenwichtige
persoonlijkheid. Id praktijk zien we dat deze jongeren soms gemakkelijk beïnvloedbaar zijn dr
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alineysewyn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76449 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now