Summary
Samenvatting recht voor welzijnswerkers
- Course
- Institution
samenvatting strafrecht + jeugddelinquentie
[Show more]
1 review
By: gaukefyen • 6 months ago
Seller
Follow
studentsociaalwerk
Reviews received
Content preview
STRAFRECHT1 INLEIDING
De wetgeving op vlak van strafrecht is in beweging, zowel op niveau van strafuitvoering, vooronderzoek en
straftoemeting en procedureregels
o Basiswet gevangeniswezen
o Wet strafuitvoeringsrechtbanken
o Externe rechtspositie veroordeelden vrijheidsstraf (tot max3jaar)
o Wet op internering
o Probatie als autonome straf
o Verstrenging voorwaardelijke invrijheidsstelling
o Positie slachtoffer verbeterd
o Potpourri II-wet
Veralgemeende mogelijkheid van correctionalisering
Aanpassing verjaringstermijnen
Verdubbeling beroepstermijn
Beperking van cassatiemogelijkheden
Wijzigingen in gerechtelijk onderzoek en voorlopige hechtenis
Mogelijkheid guilty plea
Invloed van 6de staatshervorming
o Justitiehuizen onder bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap
o Vlaams decreet houdende justitiehuizen en juridische eerstelijnsbijstand (2019)
1.1 WAAROM STRAFFEN?
Geen regeling tussen dader en slachtoffer?
Herstelrechtelijke benadering naar slachtoffer en samenleving?
1.2 HOE STRAFFEN?
Wat wil men bereiken?
o Repressief of preventief
o Slachtoffer vergoeden?
o dader verbeteren?
o Verschillende sanctiemiddelen
Gevangenisstraf
Werkstraf
Geldboete
Probatie
Internering
Maatregel in jeughulpverlening
Constructieve sanctie in jeugddelinquentierecht
o Individualiseren of generaliseren?
o Wat is rechtvaardig?
o Welke invloed heeft strafrecht op misdadig gedrag?
1
,2. HET MISDRIJF
2.1 DE INDELING VAN MISDRIJVEN
Er worden drie soorten misdrijven onderscheiden, waarbij de straf verschillend is
Overtreding
o Misdrijf bestraft met gevangenisstraf van 1-7 dagen
o Een straf onder elektronisch toezicht
o Een autonome probatiestraf van max 1 jaar
o Werkstraf
o Geldboete van 1 tot 25 euro
Wanbedrijf
o Misdrijf bestraft met gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar
o Straf onder elektronisch toezicht
o Autonome probatiestraf van max 2 jaar
o Werkstraf en/of geldboete van 26 euro en meer
Misdaad
o Misdrijven bestraft met een tijdelijke opsluiting van 5 jaar tot levenslang
Straffen worden benoemd als:
o Politiestraf
o Correctionele straf
o Criminele straf
Straffen worden uitgesproken door:
o Politierechtbank
o Correctionele rechtbank
o Hof van assisen
Het strafwetboek
o Niet alle misdrijven staan hierin vermeld, ook in bijzondere strafwetten (verschillende takken van
recht)
o Bestaande uit 2 delen
Algemene regels bij het bestraffen (deel1)
Behandeling van misdrijven en toepasselijke straffen (deel2)
2.2 DE KWALIFICATIE
Een artikel uit het strafwetboek
o Beschrijving van misdrijf
o Aanduiding van straf
Kwalificatie van misdrijf
o Openbaar Ministerie stelt de vervolging in
o Het strafbaar feit wordt vergeleken met de omschrijving van het misdrijf in het strafwetboek
2
, o Naar gelang de kwalificatie wordt een bevoegde rechtbank gevorderd
o Wettelijke opdeling is niet soepel te hanteren:
Correctionaliseirng
Contraventionalisering
hantering bij lagere rechtbank
In principe zijn alle misdrijven die worden vastgesteld vervolgbaar
o OM bepaalt of hij al dan niet gaat vervolge
o Uitzondering: klachtmisdrijf
Pas vervolging na een voorafgaande klacht van het slachtoffer
Vb: vroeger overspel en belaging, vandaag vooral laster en eerroof
2.3 DE BESTANDDELEN VAN HET MISDRIJF
Er is pas sprake van een misdrijf in aanwezigheid van volgende elementen:
o Materieel bestanddeel
Uitwendige, waarneembare menselijke gedragingen
Oorzaak van het wederrechtelijke gevolg
o Gedraging wederrechtelijk
In strijd met de wet
o Zedelijk bestanddeel
De dader moet het misdrijf gewild hebben
De dader moet schuld hebben
Het misdrijf moet toegerekend kunnen worden
o Misdrijf strafwaardig
Wetgever moet misdrijf strafbaar willen stellen
Belangrijk!
o Rechtvaardigheidsgronden wederrechtelijkheid vervalt
o Ontoerekenbaarheidsgronden zedelijk bestanddeel vervalt (geen schuld)
1. RECHTVAARDIGHEIDSGRONDEN
Wettelijk voorschrift of bevel van de overheid
= er is geen misdrijf wanneer het feit door de wet voorgeschreven en door de overheid bevolen is
o bepaalde handelingen zijn geen misdrijf indien ze gesteld zijn in de uitvoering van een wettelijke
bepaling
o overheidsbevel beperkt zich tot de ondergeschikte uitvoerders die een bevel krijgen van een wettige
overheid
o een onrechtmatig bevel zou moeten worden geweigerd
voorbeelden:
o bij een heelkundige ingreep worden slagen en verwondingen toegebracht, maar deze worden
gerechtvaardigd door de wet die dergelijke ingrepen toelaat
o bij sportbeoefening kunnen letsels worden veroorzaakt, maar de speler wordt niet vervolgd, zolang hij
de spelregels niet overtreedt
3
, wetti ge zelfverdediging
= er is noch misdaad, noch wanbedrijf wanneer de doodslag, de verwonding en de slagen geboden zijn
door de ogenblikkelijke noodzaak van de wettige verdediging van zichzelf of van een ander
o het gaat om de verdediging van een persoon tegen een wederrechtelijke aanranding
o de verdediging moet onmiddellijke noodzaak zijn
o de verdediging moet in verhouding staan tot de aanval
voorbeeld:
o juweliers mogen geen gewapende overvallers neerschieten
noodtoestand
= een toestand, die zich vooral voordoet bij rampen, waar ieder redt wat er te redden valt
o werkelijke nood
o beschermende belang heeft een grotere waarde dan het opgeofferde belang
o opofferen van het ene is noodzakelijk voor het beschermen van het andere
voorbeeld:
o schending van beroepsgeheim bij zware feiten, zoals kindermishandeling of seksueel misbruik
toestemming van het slachtoffer
= de burger kan niet vrij beschikken over zijn eigen fysieke integriteit
o strikt gezien dus niet mogelijk om in te roepen
voorbeelden
o het gebruik van geweld in seksualiteitsbeleving
lichamelijke integriteit is een ongeclausuleerd grondrecht, waarin alleen de wetgever kan optreden
o euthanasie is wettelijk slechts onder zeer strikte voorwaarden toelaatbaar
2. ONTOEREKENBAARHEIDSGRONDEN
geestesstoornis
er is geen misdrijf, wanneer de beschuldigde of de beklaagde op het tijdstip van de feiten leed aan een
geestesstoornis die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden heeft tenietgedaan
o de wil om een misdrijf te plegen is afwezig
o geen misdrijf = geen straf
o een maatregel ter bescherming van de samenleving internering
overmacht
wanneer hij gedwongen werd door een macht die hij niet heeft kunnen weerstaan
o moeilijk in te roepen
o dwang, die vreemd is aan de persoon van de dader
o dwang die van buitenaf op de dader inwerkt
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentsociaalwerk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now