Summary
Samenvatting Fiscaal recht 1 - UCLL
- Course
- Institution
Een samenvatting van de te kennen leerstof van Fiscaal recht 1. Dit bevat de volledige leerstof met voorbeeldoefeningen.
[Show more]
Seller
Followarlenwinand
Content preview
lOMoAR cPSD| 697995FISCAAL RECHT - NOTITIES
DEEL 1. BASISBEGINSELEN
HOOFDSTUK 1. INLEIDING
Lees pagina 3 tot 6 in het handboek.
HOOFDSTUK 2. BEGRIP EN KENMERKEN VAN DE BELASTING
1. HET BEGRIP ‘ BELASTING’
! Er bestaat geen wettelijke definitie van belasting. Aan de hand van een aantal cassatie arresten
komt men in de rechtsleer tot de volgde juridische omschrijvingen:
1. Belasting: een bijdrage, opgelegd door de openbare instellingen (overheid), voor de
noodwendigheden van hun diensten van algemeen nut, aan de personen of groepen die gevestigd
zijn op het grondgebied van die instellingen of die er belangen hebben en voor zover die bijdrage bij
wet of bij decreet als belasting wordt erkend.
2. Belasting: een heffing opgelegd door de overheid volgens bepaalde rechtsregels, met het oog op
het verzamelen van financiële middelen die nodig zijn om uitgave te doen in het algemeen belang
en voor zover die bijdrage bij wet of decreet als belasting worden erkend.
Belastingen worden aan bepaalde wettelijke regels onderworpen.
▪ Bepaalde retributies kunnen bij een reglement van de gemeente worden vastgelegd in plaats van bij
wet of decreet.
▪ Er moet steeds een wettelijke basis aanwezig zijn.
▪ Het is een geldelijke bijdrage.
! “Aan de personen of groepen die gevestigd zijn op het grondgebied van die instellingen of die er belangen
hebben” → Anders zijn ze niet bevoegd, er moet een territoriale link zijn
! Een bijdrage is meestal in geld maar er is een uitzondering, nl. In de successierechten kan je ook met
kunstwerken betalen die dan geveild worden
2. KENMERKEN VAN EEN BELASTING
Twee hoofdkenmerken: financieel doel en publiekrechtelijk, d.w.z. dwingend karakter.
2.1 HET FINANCIEL DOEL ( belangrijkste doel )
▪ Belastingen worden gebruikt voor het dekken van overheidsuitgaven.
▪ De nadruk ligt op de algemene draagwijdte van belastingen.
Belastingen worden geheven en aangewend ter financiering van diensten van openbaar nut, d.w.z. dat er
tegenover een belasting geen rechtstreekse individuele tegenprestatie bestaat (betaler weet niet wat er
precies gebeurt met zijn geld)
Retributie = Als er een heffing bestemd is om een door de overheid verstrekte dienst rechtstreeks te laten
vergoeden door degene die de dienst heeft genoten, er is dan dus geen sprake van een belasting.
→ Financieel doel is dus de financiering van overheidsuitgaven: gezondheidszorg, onderwijs,
infrastructuur, wegennet, veiligheid en milieu …
! De overheid haalt 94% van haar inkomsten uit belastingen.
Pagina 1 van 76
, lOMoAR cPSD| 697995
2.2 HET DWINGEND KARAKTER ( PUBLIEK RECHT )
▪ Belastingen worden eenzijdig door de overheid opgelegd. ( dwingende karakter )
▪ Sancties bij niet-naleving.
SOORTEN SANCTIES
Administratieve sanctie: wordt door administratie zelf opgelegd.
Bv: boete, belastingverhoging, vermeerderingen, …
Strafrechtelijke sanctie: via hoven en rechtbanken worden strafrechtelijke inbreuken gesanctioneerd
Bv : Geldboete, gevangenisstraf, verbeurdverklaring
! Vroeger voerden fiscus en parket een eigen vervolgingsbeleid → problemen bij beoordeling van de
sancties: fiscale sancties werden ook als strafsancties gekwalificeerd waardoor een belastingplichtige
twee strafrechtelijke sancties riskeerde voor een misdrijf →Dubbele bestraffing is in strijd met het beginsel
non bis in idem, dat ieder maar 1 keer gestraft kan worden.
! Una-via principe: ofwel administratieve, ofwel strafrechtelijke sanctie) maar niet de twee sancties
samen.
▪ Het is van dwingend recht dus je kan geen overeenkomst sluiten met de fiscus (= De administratie).
→ Achteraf kan dit wel.
▪ Fraudezaken worden afgesloten met een minnelijke schikking.
▪ De fiscus behoort tot de UM en kunnen zelf sancties opleggen als ze overtredingen vastleggen
2.3 OVERHEIDSINKOMSTEN DIE GEEN BELASTINGEN ZIJN
Om van een belasting te kunnen spreken moet er aan beiden kenmerken voldaan worden ( financieel doen
& dwingend karakter ). Is dat niet het geval dan kunnen we niet spreken over een belasting.
Voorbeelden van overheidsinkomsten die geen belastingen zijn.
▪ Inkomsten die overheid haalt uit vervreemding, verpachting of concessie van openbare
domeingoederen
▪ Inkomsten uit het verstrekken van diensten aan burgers in sectoren waarin de overheid in
concurrentie treedt met de privésector
▪ Verplichte betalingen aan de overheid zonder financieel doel (strafrechtelijke boeten,
verbeurdverklaringen)
▪ Retributies
▪ Parafiscale heffingen
2.4 RETRIBUTIE VERSUS BIJZONDERE VORMEN VAN BELASTINGEN
ONDERSCHEID RETRIBUTIE EN BELASTINGEN.
Belasting: een algemene heffing die eenzijdig door de overheid wordt opgelegd, zonder een onmiddellijke
aanwijsbare tegenprestatie. Dwingend karakter en financieel doel.
→ Geen rechtstreekse en individuele tegenprestatie.
Pagina 2 van 76
, lOMoAR cPSD| 697995
Retributie: onmiddellijk aanwijsbare tegenprestatie, vergoeding voor een geïndividualiseerde dienstverlening
vanwege de overheid. → Het zijn geen belastingen
Bv. parkeerretributie, huisvuilophaling, tolgeld, vergoeding voor het verkrijgen van een administratief
document, staangeld markt... (art. 173 GW)
→ Rechtstreekse tegenprestatie.
! Een retributie is meer een vergoeding voor een geïndividualiseerde dienstverlening vanwege de
overheid.
Belasting Retributie
▪ Geen onmiddellijke aanwijsbare tegenprestatie. ▪ Prijs voor een overheidsprestatie.( dienstverlening )
▪ Verplichte bijdrage. ▪ Enkel verschuldigd wanneer men effectief beroep
doet op die dienst.
Art. 173 GW: de retributie is in essentie de vergoeding die de overheid van bepaalde belastingplichtigen
vordert als tegenprestatie voor een bijzondere dienst die zijn in hun persoonlijk belang heeft geleverd of
voor een rechtstreeks en bijzonder voordeel dat zij hun heeft toegestaan; het bedrag ervan moet in
redelijke verhouding staan tot het belang van de verstrekte dienst, anders moet zij als een belasting worden
beschouwd.
Verhaalbelasting of repartitiebelasting
▪ De gebruiker betaalt. Bv. verhaalbelasting voor rioleringswerken.
▪ Niet de mogelijkheid om geen gebruik te maken van het voordeel en zo de belasting niet te betalen.
Urbanisatiebelasting
▪ Opgelegd aan inwoners van een bepaald gebied. Bv. aanleggen van wegenverharding, fietspad...
▪ Forfaitair vastgelegd.
▪ Niet gebonden aan de uitvoering van bepaalde werken, louter “het hebben” wordt belast.
2.5 DE PARAFISCALE BIJDRAGEN
Opbrengsten die niet werden opgenomen in de begroting: niet voor de financiering van de algemene
overheidsuitgaven ( ≠ belasting).
▪ Sociale bijdragen gaan rechtstreeks naar de RSZ.
▪ In België niet als belastingen beschouwd omwille van het bestemmingscriterium:
▪ sociale bijdragen worden niet gebruikt voor de dekking van de algemene uitgaven van de Staat,
wel voor specifieke uitgaven.
▪ De grondwettelijke principes van de belastingen zijn niet van toepassing op parafiscale bijdragen.
▪ Internationale vergelijkende studies m.b.t. belastingdruk maken vaak twee ranglijsten: een 1 ste enkel
rekening houdende met belastingen en een 2de inclusief de parafiscale druk.
VOORBEELDEN
De toewijzing van allerlei inkomsten uit btw, accijnzen en roerende voorheffing aan de sociale zekerheid .
Pagina 3 van 76
, lOMoAR cPSD| 697995
OEFENING - BELASTINGEN OF NIET?
1. Grof huisvuil: retributie.
2. Internationaal rijbewijs: retributie.
3. Aankoop woning/bouwgrond: belasting, men moet het sowieso betalen.
4. Aansluiting openbare riolering: belasting, men moet het sowieso betalen.
5. Sociale bijdrage: parafiscale bijdrage.
6. Activeringsheffing op onbebouwde bouwgronden en kavels: belasting.
7. Afgifte van administratieve stukken: retributie.
HOOFDSTUK 3. DE SITUERING VAN HET BELASTINGRECHT
Publiek recht.
Regels van gemeenrecht zijn van toepassing, tenzij het fiscaal recht afwijkt.
Een goed fiscalist dient ook een grondige kennis te hebben van een aantal gemeenterechtelijke rechtstakken
(burgerlijk recht, boekhoudrecht...).
▪ Publiek recht: regels die verhouding regelen tussen burgers en overheid (fiscus)
▪ Regels van gemeenrecht zijn van toepassing, tenzij het fiscaal recht afwijkt
▪ Een goed fiscalist dient ook een grondige kennis te hebben van een aantal gemeenrechtelijke
rechtstakken (burgerlijk recht, boekhoudrecht, …)
▪ De studie van het belastingrecht behoort tot de rechtswetenschap (Wie of wat aan belasting
onderworpen, hoe worden ze geïnd, …)
▪ Belastingwetenschappen = Andere wetenschappen die zich met de studie van belastingen
bezighouden (Economie, psychologie, sociologie, …)
Belastingrecht/fiscaal recht
▪ Belastingplichtige? Niet altijd dezelfde als degene die de belasting zal betalen.
▪ Belastbare grondslag? Waarop de belasting betaald wordt.
▪ Tarief? Aanslagvoet.
▪ Procedure inning? Soms een aangifte, soms niet.
▪ Waarborgen overheid? Zekerheden overheid en modaliteiten.
HOOFSTUK 4. NOODZAKELIJK KARAKTER VAN BELASTINGEN IN EEN MODERNE
SAMENLEVING.
▪ Belastingen = De prijs die we betalen voor de grondwettelijke rechten en vrijheden
▪ Het moet de overheid in staat stellen haar specifieke overheidstaak te vervullen (Kosteloos aanbieden
lager en middelbaar onderwijs, wegennet) → Productiemiddelen en hun opbrengst berusten bij de burgers
en systeem van belastingheffing is onvermijdelijk
▪ In een land met centraal geleide economie zijn de productiemiddelen in handen van de overheid en zijn
belastingen overbodig/ andere functie
▪ Belasting = noodzakelijk kwaad
Pagina 4 van 76
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller arlenwinand. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.67. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now