Summary
Samenvatting Dierengedrag
- Course
- Institution
Samenvatting van 38 pagina's voor het vak Dierengedrag aan de HoGent
[Show more]
Seller
Followjannecoorevits
Reviews received
Content preview
DierengedragCommunicatie
o Definitie
➔ (1) Communicatie treedt op wanneer een dier reageert op de signalen die worden
uitgezonden door een ander dier
(informatie – overdracht – respons)
➔ (2) Communicatie treedt op wanneer een dier reageert op de signalen die worden
uitgezonden door een ander dier en ze hieruit wederzijds voordeel halen
➔ Voorbeeld:
▪ Wenkkrab:
o Grote schaar
o Wuivende beweging
o balts/dans, agonistische interacties (agressief, intimiderend gedrag)
▪ Mieren
o Volgen geurspoor voor voedsel
o Communicatie?
▪ Slang
o Volgt geurspoor mieren
o Communicatie?
▪ Zweefvlieg
o Mimicry: nabootsen vormen of gedrag van andere soorten
o (1)
0. Voorwaarden communicatie
▪ Zender produceert signaal (functie – doel)
▪ Ontvanger vangt signaal op met zintuigen
▪ Reactor reageert met respons
▪ Respons heeft betekenis voor actor en reactor (wederzijds voordeel)
1. Functies
▪ Herkennen
▪ Alarm slaan
▪ Versteviging sociale banden
▪ Beperken agressief gedrag
▪ Voedseloverdracht
▪ Aanzetten tot gezamenlijk gedrag
1
, Dierengedrag
2. Soorten
Intraspecifieke communicatie
• Communicatie binnen eigen soort
Interspecifieke communicatie
• Communicatie tussen verschillende diersoorten
• Symbiose:
o Poetsvis reinigt andere vissen, vraagt toestemming door
dans (visuele communicatie)
• Mimicry
o Zweefvlieg met tekeningen wesp, waarschuwing vogels
(visuele communicatie)
o Schubbeneter lijkt op poetsvis, danst ook, eet vis (visuele
communicatie)
o Vlinders met ogen
o Rupsen met ogen
o Signalen
➔ Soms zelfde signaal voor verschillende diersoorten
➔ Soms zelfde signaal met verschillende betekenis
➔ Moeten goed geïnterpreteerd worden
▪ Antropomorfiseren van signalen vermijden
▪ Context bekijken
1. Soorten signalen
▪ Digitale
o Alles – of – nietssignalen (vuurvliegje aan of uit)
▪ Graduele
o Variatie in intensiteit en complexiteit (oren hond)
2. Betekenis signalen
▪ Expressie afhankelijk van type, ras, beharing…
o Metacommunicatie
➔ Een signaal over de interpretatie van een ander signaal (vb: puppy-spelen)
o Chemische communicatie
➔ Olfactorische – chemische – geursignalen
➔ Zender: productie chemische stoffen
➔ Ontvanger: Opvangen stoffen door reuk- of smaakorganen
➔ Voordeel:
▪ Makkelijke verspreiding
▪ Eenvoudige zintuigen
➔ Nadeel: trage fade-out
➔ Met feromonen: stoffen die door dieren worden geproduceerd om bij andere dieren een
reactie te veroorzaken
▪ Vomeronasaal orgaan
2
, Dierengedrag
➔ Voorbeeld:
▪ Bijen
o Koningin met koninginnenstof (werksters worden steriel)
o Werksters (nectarrijke/nectararme bloemen markeren)
▪ Termieten
o Elke kaste eigen feromoon (nood aan arbeiders/soldaten/geslachtsdieren)
▪ Naakte molrat
o Eusociaal zoogdier !! (kastensysteem, gemeenschappelijke broedzorg)
o Koningin – werksters – soldaten
o Nakomelingen koningin onvruchtbaar (dominant gedrag en stof in urine)
▪ Mens
o Synchronisatie menstruatiecycli
➔ Flemen:
▪ Opname moleculen van feromonen in vomeronasaal orgaan (= orgaan van Jacobson
▪ Kop hoog – optrekken bovenlip
▪ Schaap, geit, paard, kat
▪ Detectie oestrus
1. Geursignalen hond
▪ Klieren
o Anaalkliertjes
o Glandulae circumanales
o Staartklier
o Tastballen
▪ Ook: Urine, feces, vaginale secretie
▪ Bang dier op tafel → misschien achtergelaten alarmferomonen → effect volgend
dier (goed reinigen)
2. Geursignalen kat
▪ Klieren
o Voetzoolkussentjes
o Kin
o Perioraal
o Oren
o Temporal
o Start
o Perianaal
▪ Urine: sproeien
o Akoestische communicatie
➔ Zender: productie geluidssignalen
➔ Ontvanger: Ontvangen signalen met het oor
➔ Voordeel:
▪ Ver dragend
▪ Snelle fade-out
3
, Dierengedrag
o Tactiele communicatie
➔ Rechtstreeks lichamelijk contact
➔ Nadeel: niet ver dragend (2 individuen bij elkaar)
➔ Voordeel: snelle fade-out
➔ Voorbeeld:
▪ Vlooien
o Vachtverzorging
o Sociale banden verstevigen
o Apen
▪ Allogrooming
o Paarden
o Katten
• Meer agressie = meer allogrooming (spanning veminderen?)
▪ Uiermassage
o Zeug gaat liggen en ritmisch knorren
o Knorfrequentie stijgt bij oxytocinevrijstelling (hypofyse)
o Zuigen en dan melkejectie
o Visuele communicatie
➔ Opgevangen door oog
➔ Voordelen:
▪ Snelle fade-out
▪ Veel variatie
▪ Gradatie
➔ Nadelen:
▪ Licht nodig
▪ Signalen moeten op fotoreceptoren vallen (niet ver dragend)
➔ Voorbeelden:
▪ Kleursignalen
o Fregatvogel
o Pauw
o Cichliden (vissen)
▪ Houding
o Gradueel signaal (oren hond)
o Dreiggedrag (zo groot mogelijk)
o Onderwerping (zo klein mogelijk)
o Faciale expressie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannecoorevits. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now