Het Romeinse Rijk maakte plaats voor een reeks zelfstandige nieuwe Europese naties, meer
democratische en vrije burgerrechten, maar ook de opkomst van centralistische en absolutistische
staten.
3.1 De ondergang van het Romeinse Rijk
-ontvolking van de steden door het wegtrekken van de elite.
-door invallen en oorlogen werd het Rijk in tweeën gesplitst.
-aanhoudende politieke, economische en sociale onrust zorgden voor leegloop van steden en groei
van het platteland.
-maar de nieuwe volkeren gaven ook impulsen aan cultuur en handel.
-kenmerken Romeinse stad: hoge ommuringen om klein deel van de stad: hoe kleiner, hoe
makkelijker te verdedigen.
3.2 Overeenkomsten tussen de Romeinse en middeleeuwse stad
-de kerkelijke elite nam de rol over van de elite in de antieke periode > veel nieuwe kerken.
-de kerken in Romeinse steden staan aan de rand van de oude stad.
-het organisatiemodel van de kerk was afgeleid van het Romeinse bestuursmodel. De kerk had
economische macht en een sociale functie.
3.3 Het ontstaan van nieuwe steden
-vanaf de 7e eeuw begon een periode van stabilisatie in Europa.
-komst nieuwe drukbezochte handelsplaatsen (7e en 9e eeuw) > doorvoersteden.
-in de 9e eeuw werden juridische vormen van de middeleeuwse stad zichtbaar.
-ontstaan stadsrechten: deel jurisdictie overgedragen aan burgers. Dit betekende geld voor
landheren.
-de macht in de steden was in handen van een kleine groep rijke burgers. Dit zorgde voor veel
conflicten onderling. Vorsten en steden hadden allebei last van de adel die de macht had, dus zij
gingen samenwerken.
-de geldeconomie verdrukte langzaam de feodale economie die was gebaseerd op het leveren van
diensten en goederen in natura.
-de ontwikkeling van de steden bracht het platteland tot bloei. Zij produceerden niet meer alleen
voor eigen gebruik, maar ook voor de handel.
-na het jaar 1000 ontwikkelden steden zich volgens het topografisch dualisme: burcht met
bijgebouwen, paleis met dorp, etc.
3.4 Middeleeuwse technologie
-eerst een langzaam groeiende bevolking, maar in de 11e en 12e eeuw een snelle bevolkingsgroei.
-technische innovaties op landbouwgebied: grotere landbouwopbrengsten gaven een grote impuls
aan de stedelijke nijverheid, wat weer voor meer voedsel zorgde.
-de middeleeuwse steden na 1100 leken in niets meer op de Romeinse. Nieuwe bouwtypes werden
ontwikkeld (stadhuis, universiteit, gildezaal). Er werd met steen gebouwd (om brand te voorkomen).
-het ging bij het bouwen van een stad niet alleen of het functioneel was, maar ook om de
symbolische kant (plaatsing van gebouwen, decoraties, inrichting).
3.5 Europa en de wereld
-eerst lag het economisch centrum bij de Middellandse Zee, maar dit verplaatste zich naar Noord-
Europa (rivieren).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romee11. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.