Een paar duizend jaar geleden voor onze jaartelling dachten mensen dat de aarde een grote berg in
het water was. Het uitspansel boven de aarde vormde de bovenwereld, wat onder de aarde was
heette de onderwereld. Later vormden deze hemel en hel. Verder in de geschiedenis werden
sterrenhemel het uitgangspunt, ontdekte men dat de aarde een bol was waar de zon en de sterren
omheen draaiden. We spreken over ptolemeïsche kosmologie. Copernicus en later Galileï beweerden
dat de zon niet om de aarde draaide, maar andersom. De zon werd nu als het middelpunt
beschouwd. Weer later bleek de zon een ster te zijn waarvan er miljarden bestaan. Tot aan de jaren
20 dacht men dat de ruimte statisch was. Mensen zoals Einstein en Hubble ontdekten dat het helaas
zich in een dynamische toestand bevind. Het heelal wordt steeds groter, dat betekent dus dat hij ook
kleiner is geweest. Hieruit kwam de theorie van de big bang. Wanneer je de levensduur van de
kosmos op één dag stelt, ontstaat de mens pas in de allerlaatste minuut. Naast de macrokosmos, de
wereld van sterren, planeten en zonnestelsels, is er de microkosmos, de wereld van het onmetelijk
kleine. Wij bevinden ons op het snijvlak van een gigantische macrokosmos met een oneindig kleine
microkosmos. Kosmologie verandert voortdurend. Mensen klampen zich graag vast aan
onveranderlijke waarheden en aan een onveranderlijke kosmologie, die vaak een onderdeel vormt
van een godsdienstig geloof.
2.2
De vraag naar de mens is ook de vraag naar menselijke kennis en de pretenties daarvan. Mensen
beschouwden zich vroeger als onsterfelijke goden. Later bleek te zijn dat mensen niet uniek zijn,
maar alles uniek is, alles wat leeft. Dat vroeg om ander gedrag, een ander moraal, een andere
mensvisie. De Grieken wisten onderscheid te maken tussen het zichtbare en het onzichtbare. Het
christendom had deze dualiteit overgenomen. De mens bestaat uit een stoffelijk (materieel) lichaam
en een onsterfelijke (immateriële) ziel. Bij kijken naar het verschijnsel mens valt de volgende triade te
onderscheiden:
- De lichamelijke of zintuigelijke dimensie
- De verstandelijke of rationele dimensie
- De geestelijke of spirituele dimensie
Dit wordt vaak aangeduid met hoofd, hart en handen. Spiritualiteit staat voor uitstraling, het
levensbeginsel of de goddelijke vonk. Het is moeilijk te definiëren, omdat het naar een ongrijpbare
faculteit van ons bestaan verwijst die niet helemaal of misschien wel helemaal niet onder woorden is
te brengen. Moraal komt van het Latijnse mores dat zeden, gebruiken of gewoonten betekent en
duidt op het menselijk gedrag dat met goed en kwaad benoemd wordt. Het geheel van dit zich
zedelijk gedragen wordt moraliteit genoemd. Ethiek is het nadenken over moraliteit, het zich bewust
worden van wat een waardevol bestaan is, of van wat dat juist belemmert.
2.3
Oude beelden worden, evenals oude kennis, bij een mens niet zo gemakkelijk weggezet of
verworpen. Ze blijven vaak op de achtergrond een rol spelen, vormen het decor van een
veranderende wereldbeschouwing. De dingen die je het meest bepalen zie je meestal niet. Wat je
ziet is voor een groot deel een afspiegeling van wat je denkt en gelooft en dat denkraam is zo
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RubenYoung. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.