Strafrecht H3 Opzet
3.1 Kleurloos en boos opzet
3.1.1 Boos opzet
Boos opzet: de verdachte heeft willens en wetens de strafwet overtreden. Hij wist dat hij de
wet overtrad en heeft dat ook gewild. Hij wist van tevoren dat hij strafbaar was.
3.1.2 Kleurloos opzet
Er wordt alleen gekeken naar het handelen van de verdachte. Je moet willens en wetens
hebben gehandeld (opzettelijk), maar het doet er niet toe of je wel of niet van tevoren wist
dat je strafbaar was. Er wordt enkel gekeken naar het handelen, zonder dat dat handelen
wordt ingekleurd.
Voorbeeld: Iemand ziet door een raam vanbuiten dat een meisje wordt aangevallen door een
hond, dus hij tikt de ruit in. Het gaat er niet om of hij wist dat hij strafbaar was, maar zijn
handeling is dat wel: kleurloos opzet. Hij kan zich nog wel beroepen op een
strafuitsluitingsgrond.
3.2 Verschillende vormen van opzet
Bij elke vorm van opzet heeft de verdachte willens en wetens gehandeld. Onderscheid is in
hoeverre een verdachte iets heeft gewild of geweten.
3.2.1 Opzet als bedoeling
Opzet als bedoeling: Een verdachte heeft een bepaalde bedoeling waardoor hij het strafbare
feit pleegt. Het is niet vereist dat het gevolg van het strafbare feit ook echt gebeurd.
Voorbeeld: iemand heeft een plan gemaakt om de koning te vermoorden. Hij richt zijn pistool
maar de bodyguard ziet dat en springt op de koning. Het gevolg (moord) is niet gebeurd,
maar je kan wel vervolgd worden voor poging tot doodslag.
In een delictsomschrijving staat opzet als bedoeling vaak als bestanddeel ‘oogmerk’.
Oogmerk: Het gaat om het doel dat een verdachte heeft. Er wordt gekeken naar het naaste
doel van de verdachte en niet het uiteindelijke doel, hoewel het uiteindelijke doel gewoon
legitiem kan zijn. Bij boos opzet kan er van geen oogmerk sprake zijn.
Voorbeeld: Karel leent Betsie wat geld, maar zij betaalt hem te laat terug. Daarom schrijft
Karel een dreigbrief naar Betsie met dat hij zijn geld terug wil. Bij boos opzet is er nu geen
sprake van een oogmerk, want het uiteindelijke doel van Karel was het terugkrijgen van zijn
geld (niet strafbaar). Maar bij kleurloos opzet wist Karel dat hij tegen de wet inging toen hij
die dreigbrief schreef, waardoor er wel oogmerk is, want bij oogmerk wordt gekeken naar
het naaste doel (Betsie bedreigen om zijn geld terug te krijgen) en niet het uiteindelijke doel
(geld terugvragen; niet strafbaar).
3.2.2 Opzet als zekerheidsbewustzijn
Opzet als zekerheidsbewustzijn: het moet gaan om een gevolg waar de wil van de dader niet
op gericht is. Met een handeling wilde de dader een doel bereiken, maar als rechtstreekse
gevolg van die handeling is het ongewilde gevolg gebeurd. Wist de verdachte dat door die
handeling het ongewilde gevolg gebeurde? opzet als zekerheidsbewustzijn. De verdachte
weet zeker dat het gevolg zal gebeuren.
Voorbeeld: piet heeft ruzie en gooit een molotovcocktail in een café om degene met wie hij
ruzie heeft dood te maken. Maar de gasten in het café gaan ook dood. Het was niet zijn doel,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roosweerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.43. You're not tied to anything after your purchase.