Samenvatting Jeugdzorg
Hoofdstuk 1
Aanleiding nieuwe jeugdwet
Ouders vinden het steeds lastiger om grenzen te stellen (de Winter, 2017). Er is een groeiende vraag
naar hulp bij de opvoeding. Dit is gerelateerd aan hoe het gedrag van jongeren wordt beleefd, het is
ten slotte van alle tijden dat er wordt geroepen dat we weer strenger moeten gaan opvoeden of de
jeugd strenger aanpakken. Daarnaast wordt gedrag van jongeren de laatste jaren steeds meer
gemedicaliseerd (ADHD medicatie) doordat ouders onder druk worden gezet hiervoor.
Doel nieuwe jeugdwet
Heeft als doel : verandering van de jeugdhulp. Hulp moet eenvoudiger en goedkoper georganiseerd
kunnen worden en dichter bij de burgers komen. Gemeenten zijn bestuurlijk en financieel
verantwoordelijk voor alle jeugdhulp en voor de uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en
jeugdreclassering.
Het is de bedoeling dat gemeenten op deze manier beter werk op maat kunnen leveren waarbij er
verbinding wordt gelegd met zorg, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning, werk en inkomen,
sport en veiligheid. De zorg wordt ook dichter bij de gezinnen georganiseerd , waardoor ook eerdere
signalering van problemen plaatsvindt.
De transformatie van de jeugdhulp moet leiden tot:
1. Preventie en uitgaan van eigen kracht van jeugdigen, ouders en het sociale netwerk;
2. Minder snel medicaliseren, meer ontzorgen en normaliseren;
3. Eerder (jeugd)hulp op maat voor kwetsbare kinderen;
4. Integrale hulp met betere samenwerking rond gezinnen: één gezin, één plan, één regisseur;3
5. Meer ruimte voor jeugdprofessionals en vermindering van regeldruk.
(Ministerie van VWS & Ministerie van Veiligheid en Justitie, 2013)
Met de Jeugdwet heeft elke gemeente de vrijheid gekregen om – binnen de kaders van de nieuwe
Jeugdwet – zelf de zorg in te richten.
Belangrijk onderdeel van de nieuwe Jeugdwet is clientparticipatie. Zo moeten clienten en hun
vertegenwoordigers (bijv. ouders van kind) betrokken worden bij hun eigen ondersteuningsproces. Er
wordt uitgegaan van hun eigen mogelijkheden en regie over hun leven waarin zij zelf een rol spelen
in de vormgeving hiervan. Er wordt mét hen gepraat en niet over hen en wordt er rekening
gehouden met ( culturele) achtergrond.
Toegang jeugdhulp:
1. Participatie en preventie. Eigen kracht en sociale omgeving. Positief opgroei- en opvoedklimaat
2. Jeugdhulp ondersteuning, hulp en zorg
3. Specialistische jeugdhulp. Jb (jeugdbescherming) en jr (jeugdreclassering).
In de meeste gemeenten kunnen ouders en jongeren voor vragen of hulp bij de opvoeding terecht bij
een wijkteam, ook wel sociaal team, ouder- en kindteam of jeugd- & gezinsteam genoemd. Sommige
teams bieden zelf hulp, andere teams verwijzen alleen door. Deze teams zijn vrij toegankelijk en
kunnen ook doorverwijzen naar specialistische jeugdhulp.
In andere gemeentes is het CJG de instantie waar ouders en jongeren terecht kunnen met vragen
over en hulp bij opvoeding. Het kan ook dat gemeenten het anders hebben georganiseerd en een
andere organisatie/ instantie hebben aangewezen. Dit kan soms verwarrend zijn voor de mensen dus
moet de gemeente dit goed informeren.
Ook de huisarts of jeugdarts is er voor vragen of hulp. Zij kunnen ook doorverwijzen naar
specialistische jeugdhulp. Bij hulp is het altijd belangrijk dat er altijd wordt gekeken naar de eigen
, kracht van de ouders en/ of jeugdige (zelfregie). Ook is samenwerking tussen alle betrokken
organisaties, afdelingen, hulpverleners erg belangrijk voor de kwaliteit van de hulp aan een gezin.
Cliënten hebben recht op cliëntondersteuning. Dit is ondersteuning, advies en informatie op gebied
van jeugdhulp maar ook maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, gezondheidszorg,
onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen. Cliënten weten vaak niet dat ze daar recht op hebben
en het is van belang dat professionals hen over die mogelijkheid informeren.
Vanuit de hoek van hulporganisaties komt ook. Zo is het een probleem dat de gemeenten nauwelijks
meer toekomen aan het belangrijkste doel van de decentralisatie (nieuwe jeugdwet: hulp nu vanuit
gemeenten ipv overheid): namelijk snelle samenhangende hulp op maat voor jeugdigen. Zo zijn er
o.a. lange wachtlijsten voor behandeling, een sterkte administratieve last voor de gemeenten sinds
de decentralisatie. Ook is er kritiek vanuit de cliënten zelf, zoals dat zij zich minder gehoord voelen
met hun hulpvraag, niet weten waar ze terechtkunnen met hun hulpvraag , lang wachten op hulp
etc.
Positief is dat er ook groei is op het gebied van inzet en deskundigheid in het onderwijs, zorg en
jeugd- en sociale teams. De verandering van de jeugdhulp begint dus wel steeds meer op gang te
komen. Wel zijn er na 2 jaar nog steeds problemen (wachtlijsten, niet weten waar terecht kunnen,
budgetten etc.). Om de doelen van de nieuwe jeugdwet te bereiken, dan is het cliëntenperspectief
leidend in de verandering. In de volgende hoofdstukken wordt verder ingegaan op wat nodig is om
de client centraal te stellen in de jeugdhulp, het belang hiervan en hoe dit kan worden bereikt.
Hoofdstuk 2
Zoals beschreven in H1 is het belangrijk dat de client centraal staat, maar blijkt dat dit in de praktijk
nog niet goed te merken is.
Het is voor cliënten belangrijk dat zij zich als een normaal mens behandeld worden. Het is daarom
belangrijk om je te verplaatsen in het perspectief en leefwereld van ouders en kinderen, waarbij je
zo goed mogelijk aansluit op hun hulpvraag.
De samenwerkingsrelatie tussen professional en client is een essentiële factor in de effectiviteit van
de hulp. Daarvoor is het belangrijk dat de ouders en kinderen zich gehoord en begrepen voelen.
Het aannemen van een niet-weten houding in plaats van zich opstellen als deskundige, werkt het
beste voor een goede aansluiting en het kunnen verdiepen in het perspectief van de client. Als
professional moet je oppassen dat je niet alleen ziet wat je verwacht of waar je op let.
Het is goed om je bewust te zijn dat ook al met jonge kinderen gecommuniceerd kan worden in de
hulpverlening, natuurlijk op aangepaste manier voor het kind en zijn ontwikkelingsfase. Ouders
blijven altijd een belangrijke factor, ook als het kind ouder wordt en zelf een actieve rol kan innemen.
Kinderen hebben recht op de best mogelijke zorg. In het Internationaal Verdrag inzake de Rechten
van het Kind (IVRK) zijn de rechten van kinderen vastgelegd. Die rechten gelden ook voor kinderen
die jeugdhulp krijgen. Nederland ratificeerde het Kinderrechtenverdrag op 8 maart 1995 en is
sindsdien verplicht het na te leven.
Uit onderzoek blijkt dat vraaggericht werken en cliëntenparticipatie het resultaat van de
hulpverlening bevorderen (Metselaar, 2011). Ze hangen dan ook nauw met elkaar samen en zijn in
feite twee zijden van dezelfde medaille.
Op microniveau betekent vraaggericht werken dat de behoefte/het probleem van de cliënt
uitgangspunt is van de hulp. Ouders en jongeren participeren in hoge mate en hulpverleners nemen
een vraaggerichte houding aan, waarbij er samen met de client op zoek wordt gegaan naar
oplossingen. Dit is ook belangrijk in het gedwongen kader van hulp.
Als hulpverlener kan je de neiging krijgen om problemen op te lossen, te compenseren en voor de
client te denken. Het is echter altijd de bedoeling om de client te activeren en ondersteunen om zelf
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller graaf. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.16. You're not tied to anything after your purchase.